Νέο σχέδιο Τραμπ για Ουκρανία: Παραχωρήσεις και εγγυήσεις ασφάλειας
Ένα νέο, εκτεταμένο σχέδιο 28 σημείων, με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, έχει παρουσιαστεί στην ουκρανική ηγεσία, προκαλώντας αντιδράσεις και ερωτηματικά.
Σύμφωνα με πηγές των Financial Times, εν ενεργεία και πρώην αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία συμμετείχαν στην κατάρτιση του σχεδίου, το οποίο, όπως αναφέρουν, βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο. Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, συναντήθηκε με τον Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέα του συμβουλίου εθνικής ασφάλειας και άμυνας της Ουκρανίας, στο Μαϊάμι, για να συζητήσουν το σχέδιο σημείο προς σημείο.
Σύμφωνα με άτομα που έχουν δει το έγγραφο, το σχέδιο απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει το υπόλοιπο τμήμα του Ντονμπάς, συμπεριλαμβανομένων εδαφών που εξακολουθούν να βρίσκονται υπό ουκρανικό έλεγχο. Επιπλέον, προβλέπει τη μείωση του μεγέθους των ενόπλων δυνάμεών της κατά το ήμισυ και την εγκατάλειψη βασικών κατηγοριών οπλικών συστημάτων.
Ένα ακόμα κρίσιμο σημείο είναι η αναγνώριση της ρωσικής ως επίσημης κρατικής γλώσσας στην Ουκρανία και η χορήγηση επίσημου καθεστώτος στο τοπικό παράρτημα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Πρόσωπο που έχει δει το έγγραφο το περιέγραψε ως «πολύ γενικό» και «βαριά στραμμένο προς τη Ρωσία», ενώ άλλος συνομιλητής το χαρακτήρισε «πολύ άνετο για τον Πούτιν».
Αξιωματούχοι στο Κίεβο που ενημερώθηκαν για το περιεχόμενο του σχεδίου σημείωσαν ότι ευθυγραμμίζεται στενά με τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της Μόσχας και ότι δεν μπορεί να αποτελέσει σοβαρή βάση για την Ουκρανία χωρίς ουσιαστικές αλλαγές.
Το σχέδιο αποκαλύφθηκε αρχικά από το Axios, το οποίο ανέφερε ότι η διοίκηση Τραμπ έχει παρουσιάσει σε Κίεβο και Ευρωπαίους εταίρους ένα νέο πλαίσιο για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο προβλέπει ότι η Ρωσία θα αποκτήσει εδάφη στην ανατολική Ουκρανία τα οποία δεν ελέγχει σήμερα.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμο Αμερικανό αξιωματούχο που μίλησε στο Axios, σε αντάλλαγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προσέφεραν εγγυήσεις ασφάλειας προς την Ουκρανία και την Ευρώπη έναντι μελλοντικής ρωσικής επίθεσης. Η Ουάσιγκτον εκτιμά ότι η Ουκρανία είναι πιθανό να χάσει αυτά τα εδάφη αν ο πόλεμος συνεχιστεί, συνεπώς θεωρεί ότι μια συμφωνία τώρα θα ήταν προς το συμφέρον του Κιέβου.
Την ίδια ώρα, το Reuters, επικαλούμενο δύο πρόσωπα με γνώση των συνομιλιών, ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διαμηνύσει στον Ζελένσκι ότι η Ουκρανία πρέπει να αποδεχθεί το αμερικανικό σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου.
Για την Ουκρανία και τους συμμάχους της, η παραχώρηση επιπλέον εδαφών στη Ρωσία συνιστά μια σημαντική υποχώρηση.
Σύμφωνα με όσα δημοσιεύει το Axios, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η αμερικανική ηγεσία παραμένει καθοριστική για οποιαδήποτε προσπάθεια ειρήνευσης, τονίζοντας ότι «μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο πρόεδρος Τραμπ διαθέτουν την απαιτούμενη ισχύ για να τερματίσουν τον πόλεμο». Επιπλέον, ο Ουκρανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι η επίτευξη ειρήνης προϋποθέτει «συνεχή συνεργασία με τους εταίρους» και επιμονή ώστε «η αμερικανική ηγεσία να παραμείνει αποτελεσματική και ισχυρή».
Αμέσως μετά τα δημοσιεύματα που ενημέρωναν για το σχέδιο Τραμπ, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι η Ρωσία παραμένει ανοικτή σε συνομιλίες για την Ουκρανία και πως συνεχίζει τις επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες για το ζήτημα. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, η Μόσχα μπορεί «ανά πάσα στιγμή» να οργανώσει τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Ντόναλντ Τραμπ, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο. Ωστόσο, το Κρεμλίνο σημείωσε ότι δεν έχει ακόμη γίνει η απαραίτητη προπαρασκευαστική δουλειά που θα επέτρεπε την πραγματοποίηση μιας νέας συνόδου κορυφής Πούτιν-Τραμπ.
Η αμερικανική πλευρά θεωρεί ότι με αυτό το σχήμα επιτυγχάνεται μια «ισορροπία αναγκαιότητας», όπως ανέφερε αξιωματούχος στο Axios, με δεδομένο ότι οι εξελίξεις στο πεδίο τού πολέμου τείνουν να διαμορφώσουν ντε φάκτο πραγματικότητες. Για την Ουκρανία, ωστόσο, το ζήτημα της εδαφικής ακεραιότητας παραμένει κεντρικό διακύβευμα, ενώ δεν υπάρχει ακόμη επίσημη τοποθέτηση από το Κίεβο σχετικά με τη συγκεκριμένη πρόταση.
Το σχέδιο Τραμπ εντάσσεται σε μια νέα φάση αμερικανικής κινητικότητας, σε μια περίοδο όπου ο Ζελένσκι επιδιώκει να επανεκκινήσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες με νέο διπλωματικό κύκλο και με τη στήριξη της Τουρκίας.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Μόσχα προτίθεται να μεταβάλει τις θέσεις της για τον τερματισμό του πολέμου ή να άρει τις δικές της απαιτήσεις.
Το Axios σημειώνει ότι η αμερικανική κυβέρνηση θεωρεί το πακέτο ως πιθανό τρόπο σταθεροποίησης του μετώπου και οικοδόμησης μιας μακροπρόθεσμης αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη, εφόσον η Ουκρανία συνταχθεί με τα βασικά σημεία του σχεδίου.
Η βρετανική κυβέρνηση τάχθηκε υπέρ της προσπάθειας Τραμπ να επιταχύνει μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, μετά τις πληροφορίες του Reuters ότι η Ουάσιγκτον πιέζει το Κίεβο να αποδεχθεί αμερικανικό πλαίσιο ειρήνης, το οποίο προβλέπει παραχώρηση εδαφών και οπλικών συστημάτων. Εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ δήλωσε ότι το Λονδίνο «μοιράζεται την επιθυμία του προέδρου Τραμπ να φέρει αυτόν τον βάρβαρο πόλεμο στο τέλος του», επαναλαμβάνοντας ότι «η Ρωσία θα μπορούσε να το κάνει ήδη από αύριο αν αποσύρει τις δυνάμεις της και τερματίσει τη μη νόμιμη εισβολή της».