Κινέζοι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ορισμένοι ρυθμοί μπορούν να προκαλέσουν αυτόματες κινήσεις στο σώμα, χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Η μελέτη έδειξε ότι οι συμμετέχοντες, ακούγοντας μουσική, έκαναν κινήσεις ασυναίσθητα, σαν να "χορεύουν" χωρίς να το καταλαβαίνουν.

Η έρευνα αυτή θεωρείται σημαντική για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο επεξεργαζόμαστε τον ρυθμό και την προσοχή. Οι επιστήμονες δεν επικεντρώθηκαν σε κινήσεις που γίνονται γρήγορα συνειδητές, όπως η ρυθμική κίνηση του ποδιού. Αντίθετα, μελέτησαν το ανοιγοκλείσιμο των ματιών, ή αλλιώς «blink».

Η μελέτη, που διεξήχθη από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, επιβεβαιώνει ότι οι ακροατές μπορούν να συγχρονίσουν το ανοιγοκλείσιμο των ματιών τους με τον ρυθμό της μουσικής. Αυτή η ακούσια αντίδραση συνδέεται με τον ακουστικό-κινητικό συγχρονισμό, δείχνοντας ότι το ακουστικό σύστημα επηρεάζει αυτόματες ενέργειες χωρίς συνειδητή παρέμβαση.

Οι ερευνητές ανέλυσαν περισσότερους από 100 συμμετέχοντες που άκουγαν κλασικές συνθέσεις με σταθερό ρυθμό. Οι αισθητήρες κατέγραψαν ότι τα αυθόρμητα ανοιγοκλείματα των ματιών ευθυγραμμίζονταν με τον μουσικό παλμό και ότι ορισμένα μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας ακολουθούσαν παρόμοιο ρυθμό. Για να επιβεβαιωθεί η ισχύς του φαινομένου, τα κομμάτια παίχτηκαν και αντίστροφα, διατηρώντας τον ίδιο συγχρονισμό.

Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο PLOS Biology, δείχνουν ότι αυτή η απόκριση δεν εξαρτάται από τις μουσικές γνώσεις. Ακόμα και ένας απλός τόνος, προσαρμοσμένος ώστε να μιμείται τον ρυθμό των αρχικών κομματιών, παρήγαγε σχεδόν το ίδιο αποτέλεσμα, αποκαλύπτοντας την ευαισθησία του ακουστικού δικτύου σε απλές ρυθμικές δομές.

Ο μηχανισμός συγχρονισμού απενεργοποιήθηκε μόνο όταν οι συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να επικεντρωθούν σε μια κόκκινη κουκκίδα στην οθόνη. Αυτό έδειξε ότι ο εγκέφαλος πρέπει να επικεντρωθεί στη ροή του ήχου για να ενεργοποιήσει αυτή τη διαδικασία.

Ο επικεφαλής συντάκτης της μελέτης, Γι Ντου, δήλωσε σε δελτίο τύπου: «Τα αυθόρμητα ανοιγόκλειματα των ματιών ακολουθούν τον μουσικό παλμό χωρίς τη συνειδητή μας προσπάθεια, αποκαλύπτοντας μια λεπτή σύνδεση μεταξύ της ακοής και του οφθαλμοκινητικού συστήματος».

Ο ερευνητής τόνισε επίσης την πρακτική αξία αυτής της απόκρισης, σημειώνοντας: «Μια τόσο εύκολα μετρήσιμη χειρονομία προσφέρει έναν απλό τρόπο αξιολόγησης των δυσκολιών που σχετίζονται με την επεξεργασία ρυθμού». Αυτός ο τύπος μέτρησης θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη νέων διαγνωστικών εργαλείων για διαταραχές που επηρεάζουν την αντίληψη του χρόνου ή τις αυτόματες κινητικές δεξιότητες.

Η μελέτη ανοίγει τον δρόμο για να εξεταστεί εάν και άλλες ακούσιες κινήσεις, όπως οι προσαρμογές της στάσης του σώματος ή οι διακυμάνσεις της αναπνοής, ανταποκρίνονται επίσης σε μουσικά ερεθίσματα. Εάν επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, η μουσική θα μπορούσε να εδραιώσει τη θέση της ως μη επεμβατική πηγή για τη μελέτη του συντονισμού μεταξύ αισθητηριακών και κινητικών συστημάτων, και να ενισχύσει τις δυνατότητές της σε θεραπείες που βασίζονται στον ρυθμό.

Όπως εξήγησε ο επικεφαλής συντάκτης της μελέτης, «αυτό το έργο μας υπενθύμισε ότι οι καθημερινές συμπεριφορές μπορούν να αποκαλύψουν θεμελιώδεις αρχές της νοητικής λειτουργίας». Ένα φαινομενικά ασήμαντο ανοιγόκλειμα των ματιών γίνεται έτσι ένα αποκαλυπτικό σήμα για την κατανόηση του πώς ο εγκέφαλος ενσωματώνει τον ήχο και τη δράση, με τεράστιες δυνατότητες για μελλοντική έρευνα και ανάπτυξη.