Νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, συνδέει τη μακροχρόνια χρήση του δημοφιλούς υπναγωγού μελατονίνης, που διατίθεται χωρίς συνταγή, με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας και πρόωρου θανάτου σε ενήλικες που αντιμετωπίζουν αϋπνία.

Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις που να καταδεικνύουν ότι τα συμπληρώματα μελατονίνης προκαλούν άμεσα καρδιακά προβλήματα. Ωστόσο, η ανάγκη για τακτική χρήση τους, με σκοπό τη διευκόλυνση του ύπνου, μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι ο οργανισμός ενδεχομένως να αντιμετωπίζει υποκείμενα καρδιακά ζητήματα.

«Η αϋπνία μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, τις ορμόνες του στρες και τη φλεγμονή», δήλωσε ο Δρ Έκενεντιλιτσουκου Νάντι, επικεφαλής της νέας μελέτης και ειδικευόμενος στο SUNY Downstate/Kings County Primary Care στη Νέα Υόρκη.

Ο Δρ. Νάτι και οι συνάδελφοί του ανέλυσαν ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία 130.828 ενηλίκων, με μέση ηλικία τα 56 έτη, για μια περίοδο πέντε ετών. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι όσοι λάμβαναν μελατονίνη τακτικά για τουλάχιστον ένα έτος είχαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακή ανεπάρκεια, σε σύγκριση με εκείνους που δεν χρησιμοποιούσαν το συγκεκριμένο συμπλήρωμα. Παρόλα αυτά, τα πραγματικά ποσοστά παρέμειναν σχετικά χαμηλά: το 4,6% της ομάδας που χρησιμοποιούσε μελατονίνη εμφάνισε καρδιακή ανεπάρκεια, έναντι 2,7% όσων δεν τη λάμβαναν.

Επιπλέον, η ομάδα που λάμβανε μελατονίνη είχε πάνω από τριπλάσιες πιθανότητες να νοσηλευτεί για την κατάσταση (19% έναντι 6,6%) και σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνει κατά τη διάρκεια της μελέτης, σε σύγκριση με εκείνους που δεν χρησιμοποιούσαν τακτικά μελατονίνη.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν είναι απολύτως σαφές εάν τα δεδομένα καλύπτουν όλα τα άτομα στις ΗΠΑ που λαμβάνουν μελατονίνη μακροχρόνια. Οι ερευνητές κατέταξαν τους ανθρώπους ως χρόνιους χρήστες μελατονίνης, με βάση τα ιατρικά αρχεία — δηλαδή, εάν είχαν συνταγή για το συμπλήρωμα. Στις ΗΠΑ, ωστόσο, το συμπλήρωμα είναι διαθέσιμο χωρίς συνταγή και συχνά δεν καταγράφεται στα ιατρικά αρχεία.

«Συστήνω στους ανθρώπους να μην βγάζουν συμπεράσματα βασιζόμενοι μόνο σε αυτή τη μελέτη», δήλωσε ο Δρ Νισάντ Σαχ, καρδιολόγος στο Duke University Medical Center στο Ντάρχαμ της Βόρειας Καρολίνας, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. «Αλλά τώρα που έχουμε αυτές τις ενδείξεις, είναι η κατάλληλη στιγμή να διερευνήσουμε αν υπάρχει άμεση σχέση βλάβης με τα υπναγωγά».

Η έρευνα του Δρ. Νάτι αναμένεται να παρουσιαστεί στη Νέα Ορλεάνη σε μια προσεχή συνάντηση της American Heart Association, αν και δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί σε επιστημονικό περιοδικό.

Η μελέτη επισημαίνει ότι η μακροχρόνια χρήση μελατονίνης αποτελεί ένδειξη πιθανών καρδιακών προβλημάτων - και όχι απαραίτητα την αιτία αυτών - αλλά οι ειδικοί συμφωνούν ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τις πιθανές παρενέργειες των συμπληρωμάτων.

Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται φυσικά από τον οργανισμό και βοηθά στη ρύθμιση των κύκλων ύπνου-αφύπνισης. Οι συνθετικές εκδοχές, που διατίθενται ευρέως ως συμπληρώματα διατροφής χωρίς συνταγή, προωθούνται για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να κοιμηθούν γρηγορότερα ή να ξεπεράσουν το jet lag.

Δεδομένου ότι τα συμπληρώματα δεν ρυθμίζονται από τον FDA, οι δόσεις και η καθαρότητά τους μπορεί να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των διαφόρων εμπορικών σημάτων.

Η χρήση του συμπληρώματος έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Έρευνα του 2022 από το Sleep Foundation διαπίστωσε ότι έως και το 27% των ενηλίκων στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν μελατονίνη, καθώς και το 4% των παιδιών. Η νέα μελέτη δεν περιλάμβανε παιδιά.

Οι ειδικοί συνιστούν σε όσους χρησιμοποιούν μελατονίνη για τον ύπνο για περισσότερο από ένα χρόνο να συμβουλευτούν τον γιατρό τους.

«Οι άνθρωποι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν πρέπει να λαμβάνεται χρονίως χωρίς κατάλληλη ένδειξη», δήλωσε η Μαρί-Πιέρ Σεν-Ονζ, διευθύντρια του Center of Excellence for Sleep & Circadian Research στο Columbia University Irving Medical Center της Νέας Υόρκης, σε σχετικό δελτίο τύπου.