Έρχεται το νέο "φακέλωμα" των ακινήτων με τον Μοναδικό Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (ΜΑΤΑ), ο οποίος θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή μέσα στη νέα χρονιά. Ουσιαστικά, θα λειτουργεί σαν ένας "ΑΜΚΑ" για κάθε ακίνητο, συνοδεύοντάς το σε όλες τις συναλλαγές.

Σύμφωνα με «ΤΑ ΝΕΑ», η τοπογράφος-πολεοδόμος Γραμματή Μπακλατσή εξηγεί μέσα από 10 ερωτήσεις-απαντήσεις τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για τον ΜΑΤΑ και πώς αυτός θα επηρεάσει τις μεταβιβάσεις, τις παράνομες κατασκευές, τις επιδοτήσεις και άλλα.

Τι είναι ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου; Στόχος του είναι η ενοποίηση των διάσπαρτων πληροφοριών που βρίσκονται σήμερα σε διαφορετικά μητρώα. Έτσι, θα δημιουργηθεί μια κοινή βάση δεδομένων μεταξύ φορέων, διασυνδέοντας στοιχεία από το Κτηματολόγιο, την ΑΑΔΕ, τον ΔΕΔΔΗΕ, την ΕΥΔΑΠ/ΔΕΥΑ, τους δήμους, τις πολεοδομίες, την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου και τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων; Πρέπει να ελέγξουν τα στοιχεία των ακινήτων τους για τυχόν λάθη ή παραλείψεις. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο, να υποβάλουν δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9), να διορθώσουν το Ε9 αν έχει αλλάξει η περιουσιακή τους κατάσταση (π.χ. λόγω τακτοποίησης αυθαιρέτων), να διαγράψουν από το Ε9 όσα ακίνητα δεν εντοπίζονται στο Κτηματολόγιο ή είναι δασικές εκτάσεις που διεκδικούνται από το Δημόσιο ή έχουν εγκαταλειφθεί, και να τακτοποιήσουν άμεσα τυχόν αυθαίρετα.

Τι αλλάζει για τους ιδιοκτήτες; Απλοποιούνται οι συναλλαγές, καθώς θα απαιτείται μόνο ένας αριθμός για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, αγοραπωλησίες και επιδοτήσεις, μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Καταργούνται τα πολλαπλά έγγραφα, αφού δεν θα χρειάζεται η προσκόμιση πιστοποιητικών από διάφορες υπηρεσίες, καθώς όλα θα ανασύρονται αυτόματα μέσω του ΜΑΤΑ. Παράλληλα, θα υπάρχει μεγαλύτερος έλεγχος, με ευκολότερο εντοπισμό αυθαιρέτων, αδήλωτων τετραγωνικών ή οφειλών, καθώς τα στοιχεία της Εφορίας θα ταυτίζονται με αυτά του Κτηματολογίου και των παρόχων ενέργειας. Αυτό θα οδηγήσει σε λιγότερα λάθη σε δηλώσεις και στοιχεία ακινήτων, καθώς και σε καλύτερη εικόνα της ιδιοκτησίας και της εκμετάλλευσης κάθε ακινήτου.

Πρόκειται για νέα ψηφιακή πλατφόρμα; Ναι, πρόκειται για μια ολοκληρωμένη ψηφιακή πλατφόρμα (E-Registries). Με κάθε αλλαγή ιδιοκτησίας, χρήσης ή στοιχείων του ακινήτου, θα ενημερώνονται αυτόματα όλοι οι αρμόδιοι φορείς. Θα εξαλειφθούν οι καθυστερήσεις που προκαλούνται από διαφορετικές καταγραφές και δηλώσεις μεταξύ Κτηματολογίου και Ε9, ενώ οι ιδιοκτήτες δεν θα χρειάζεται να υποβάλλουν εκ νέου στοιχεία που έχουν ήδη υποβληθεί.

Ποιες πληροφορίες θα αντληθούν και από πού; Στοιχεία από το Κτηματολόγιο (τετραγωνικά μέτρα, θέση ακινήτου κ.λπ.), τα Δικαστήρια (αμφισβητήσεις ιδιοκτησίας), τα ασφαλιστήρια συμβόλαια των κτισμάτων και τους αποδέκτες αγροτικών επιδοτήσεων.

Πώς θα καταγράφονται οι αγροτικές επιδοτήσεις; Η πλατφόρμα θα συνδέει τον ψηφιακό χάρτη με τα γεωμετρικά στοιχεία των ακινήτων από το Κτηματολόγιο και τους δασικούς χάρτες, με την καταγραφή των δεδομένων των αγροτικών ενισχύσεων, για την πλήρη αποτύπωση της χρήσης κάθε γεωτεμαχίου. Με αυτόν τον τρόπο, θα ελέγχεται αν η έκταση καλλιεργείται πραγματικά, αν καταπατώνται δασικές εκτάσεις, αν είναι επιλέξιμη για επιδοτήσεις ή αν χρησιμοποιείται με διαφορετικό τρόπο. Έτσι, δημιουργείται ένας ενιαίος ψηφιακός φάκελος ακινήτου που "ακολουθεί" την ιδιοκτησία σε όλη τη διάρκεια ζωής της.

Πώς θα παρακολουθούνται οι μεταβιβάσεις ακινήτων; Με τη δημιουργία του ΜΑΤΑ και την ενεργοποίηση της πλατφόρμας, κάθε αλλαγή ιδιοκτησίας θα καταγράφεται αυτόματα. Όταν υπογράφεται ένα συμβόλαιο και αναρτάται στο «myPROPERTY», θα ενημερώνονται αυτόματα οι εταιρείες ηλεκτροδότησης, ύδρευσης και οι δήμοι, χωρίς επιπλέον ενέργειες από τον πρώην και τον νέο ιδιοκτήτη.

Πρόκειται πρακτικά για ένα νέο «φακέλωμα» των ακινήτων; Ναι, αφού θα δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα που θα συγκεντρώνει και θα συστηματοποιεί όλα τα στοιχεία των ακινήτων της χώρας, καθώς και τα στοιχεία της εκμετάλλευσής τους.

Πώς θα αντιμετωπίζονται τα αυθαίρετα; Το σύστημα θα "κουμπώνει" πάνω σε έναν ψηφιακό χάρτη, όπου με τη χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS) και Τεχνητής Νοημοσύνης, θα γίνεται συνεχής έλεγχος με τα αρχεία της πολεοδομίας και τις δηλώσεις αυθαιρέτων και Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Έτσι, θα εντοπίζεται άμεσα οποιαδήποτε αυθαίρετη κατασκευή και πότε κατασκευάστηκε.