Ένα αεροπορικό δυστύχημα κοντά στην Άγκυρα της Τουρκίας βύθισε στο πένθος τη Λιβύη, προκαλώντας παράλληλα πολιτικές και στρατιωτικές αναταράξεις. Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Μοχάμεντ Άλι Άχμεντ αλ-Χαντάντ, έχασε τη ζωή του, λίγα λεπτά μετά την απογείωση του ιδιωτικού τζετ στο οποίο επέβαινε.

Το δυστύχημα σημειώθηκε το βράδυ της Τρίτης, όταν το αεροσκάφος τύπου Dassault Falcon 50 απογειώθηκε από το αεροδρόμιο Εσενμπογκά της Άγκυρας με προορισμό την Τρίπολη. Τούρκοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι όλοι οι επιβαίνοντες σκοτώθηκαν, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων ακόμη ανώτατων αξιωματικών του λιβυκού στρατού και τριών μελών του πληρώματος.

Σύμφωνα με το Al Jazeera, Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα πρώτα ευρήματα της έρευνας αποκλείουν το ενδεχόμενο σαμποτάζ. Ως πιθανότερη αιτία του δυστυχήματος φαίνεται να είναι μια τεχνική ή ηλεκτρική βλάβη.

Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Αλί Γερλίκαγια, δήλωσε ότι το αεροσκάφος απογειώθηκε στις 20:10 τοπική ώρα (17:10 GMT) και η επικοινωνία χάθηκε περίπου 40 λεπτά αργότερα. Το πλήρωμα είχε ζητήσει έκτακτη προσγείωση λόγω τεχνικού προβλήματος και έλαβε εντολή να επιστρέψει στο αεροδρόμιο της Άγκυρας. Δυστυχώς, εξαφανίστηκε από τα ραντάρ κατά την κάθοδο για την αναγκαστική προσγείωση.

Τα συντρίμμια εντοπίστηκαν κοντά στο χωριό Κεσικκαβάκ, στην περιοχή Χαϊμάνα της επαρχίας Άγκυρας. Τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα μετέδωσαν πλάνα από κάμερες ασφαλείας που δείχνουν μια ισχυρή έκρηξη να φωτίζει τον νυχτερινό ουρανό.

Η τουρκική εισαγγελία της Άγκυρας έχει ξεκινήσει επίσημη έρευνα, ενώ η λιβυκή κυβέρνηση ανακοίνωσε την αποστολή ειδικής ομάδας στην Τουρκία για να συμμετάσχει στη διερεύνηση των αιτίων του δυστυχήματος.

Εκτός από τον Μοχάμεντ αλ-Χαντάντ, στο δυστύχημα έχασαν τη ζωή τους και άλλοι αξιωματούχοι.

Σύμφωνα με τη λιβυκή κυβέρνηση, το αεροσκάφος ήταν μισθωμένο και εγγεγραμμένο στη Μάλτα, χωρίς να έχουν δοθεί ακόμη πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό συντήρησής του.

Η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNU) της Λιβύης έχει κηρύξει τριήμερο εθνικό πένθος, με τις σημαίες να κυματίζουν μεσίστιες και την αναστολή όλων των επίσημων εκδηλώσεων.

Ο πρωθυπουργός Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά χαρακτήρισε τον θάνατο του αλ-Χαντάντ «τεράστια απώλεια για το έθνος και τις ένοπλες δυνάμεις», τονίζοντας την αφοσίωση, την πειθαρχία και την εθνική ευθύνη που επέδειξε ο εκλιπών.

Συλλυπητήρια μηνύματα εξέφρασαν και πολιτικοί αντίπαλοι της Τρίπολης, όπως ο Χαλίφα Χάφταρ και το κοινοβούλιο της Βεγγάζης, αναγνωρίζοντας το ευρύ κύρος του αλ-Χαντάντ.

Ο Μοχάμεντ αλ-Χαντάντ είχε αναλάβει αρχηγός του Γενικού Επιτελείου τον Αύγουστο του 2020 και διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στις προσπάθειες του ΟΗΕ για την ενοποίηση της Λιβύης, η οποία παραμένει διχασμένη από το 2011.

Αναλυτές σημειώνουν ότι ήταν ένας αξιωματικός με σημαντική στρατιωτική εμπειρία, ο οποίος προώθησε τον διάλογο και τη συμφιλίωση με την ανατολική πλευρά, αρνούμενος να υποκύψει στις πιέσεις ενόπλων ομάδων στη δυτική Λιβύη.

Η λιβυκή αντιπροσωπεία βρισκόταν στην Άγκυρα για αμυντικές συνομιλίες υψηλού επιπέδου με στόχο την ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Το δυστύχημα συνέβη μόλις μία ημέρα μετά την απόφαση του τουρκικού κοινοβουλίου να παρατείνει για δύο ακόμη χρόνια την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη.

Η Τουρκία στηρίζει την κυβέρνηση της Τρίπολης στρατιωτικά και οικονομικά, ενώ τα τελευταία χρόνια προσπαθεί να διατηρήσει ισορροπίες και με την ανατολική Λιβύη, επιδιώκοντας μια ενιαία Λιβύη.

Ο αιφνίδιος θάνατος του αλ-Χαντάντ αναμένεται να επηρεάσει τις εσωτερικές ισορροπίες στη Λιβύη και τις περιφερειακές εξελίξεις, σε μια περίοδο πολιτικής και στρατιωτικής αστάθειας.