Συμφωνία Κύπρου – Λιβάνου για οριοθέτηση ΑΟΖ

Κύπρος-Λίβανος: Ιστορική συμφωνία για την ΑΟΖ και ενεργειακή συνεργασία!

Κόσμος
Δημοσιεύθηκε  · 3 λεπτά ανάγνωση

Στη Βηρυτό, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, και ο Πρόεδρος του Λιβάνου, Τζοζέφ Αούν, υπέγραψαν συμφωνία οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), επισφραγίζοντας μια ιστορική στιγμή στις σχέσεις των δύο χωρών.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης χαρακτήρισε τη συμφωνία ως «ιστορική», καθώς, όπως είπε, «φέρνει εις πέρας μια εκκρεμότητα πολλών ετών». Παράλληλα, ανακοίνωσε την έναρξη διαλόγου για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Λιβάνου, με τις δύο χώρες να έχουν ήδη απευθυνθεί στην Παγκόσμια Τράπεζα για την εκπόνηση μελέτης βιωσιμότητας του έργου.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι η συμφωνία «στέλνει ένα ισχυρό, πολιτικό μήνυμα: πως Κύπρος και Λίβανος, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, της σχετικής σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και φυσικά των σχέσεων καλής γειτονίας, συνεχίζουν να επενδύουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και του αμοιβαίου σεβασμού. Συνεχίζουν να επενδύουν στην προώθηση της διμερούς και περιφερειακής συνεργασίας και σταθερότητας, προς όφελος των πολιτών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής». Σημείωσε επιπλέον ότι η συμφωνία αποτελεί εφαλτήριο για μελλοντική συνεργασία σε διάφορους τομείς.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ευχαρίστησε τον ομόλογό του για την πολιτική βούληση και την αποφασιστικότητά του, καθώς και τον πρωθυπουργό Ναουάφ Σαλάμ και την κυβέρνηση του Λιβάνου. Επίσης, εξέφρασε την εκτίμησή του προς τους επικεφαλής των διαπραγματευτικών ομάδων, τον υπουργό Μεταφορών του Λιβάνου, Φαγιέζ Ρασάμνι, και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσο Τζιωνή, καθώς και προς τα μέλη των ομάδων.

Η συμφωνία, η οποία βασίζεται στη μέση γραμμή, θέση που υποστηρίζει διαχρονικά η Κυπριακή Δημοκρατία, κλείνει μια εκκρεμότητα σχεδόν δύο δεκαετιών. Η αρχική συμφωνία ΑΟΖ Κύπρου και Λιβάνου είχε υπογραφεί το 2007, αλλά δεν επικυρώθηκε από τον Λίβανο λόγω εσωτερικών ζητημάτων. Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ το 2010, ο Λίβανος εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με απώλεια θαλάσσιας έκτασης, λόγω διαφωνίας με το Ισραήλ, η οποία επιλύθηκε το 2022 με αμερικανική διαμεσολάβηση.

Μετά την εκλογή του Προέδρου Αούν τον Ιανουάριο του 2025, οι διαπραγματεύσεις Κύπρου και Λιβάνου ξεκίνησαν και πάλι εντατικά. Τον Σεπτέμβριο του 2025 διεξήχθησαν διαπραγματεύσεις στη Βηρυτό και συμφωνήθηκε αναθεωρημένο κείμενο συμφωνίας, το οποίο εγκρίθηκε από τα Υπουργικά Συμβούλια Κύπρου και Λιβάνου στις 15 και 23 Οκτωβρίου 2025 αντίστοιχα.

Παρά τις αντιδράσεις της Τουρκίας, η συμφωνία επιτεύχθηκε μέσω εντατικών και διακριτικών διαπραγματεύσεων. Πηγή από την προεδρία ανέφερε ότι η συμφωνία «επιβεβαιώνει τη δυναμική στην Ανατολική Μεσόγειο, με πρωταγωνιστή την Κυπριακή Δημοκρατία ως σταθερό και αξιόπιστο παράγοντα».

Επιπλέον, η ίδια πηγή σημείωσε ότι η υπογραφή της συμφωνίας «αναβαθμίζει ουσιαστικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου επί της ΑΟΖ της, ενισχύει το συνολικό πλαίσιο ενεργειακής ασφάλειας και διασυνδεσιμότητας στην περιοχή και λειτουργεί ως πυλώνας σταθερότητας σε μια περίοδο αυξημένων προκλήσεων. Αποτελεί επίσης ένα ξεκάθαρο πολιτικό μήνυμα για την ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνάπτει συμφωνίες με τους γείτονές της στη βάση του διεθνούς δικαίου και του αμοιβαίου σεβασμού».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι η συμφωνία ενισχύει τις προοπτικές συνεργασίας σε τομείς όπως η Ενέργεια και οι Υποδομές, παρέχοντας νομική και οικονομική βεβαιότητα στους επενδυτές. Επίσης, τόνισε ότι η συμφωνία ενισχύει τις προοπτικές ενεργειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη δυνατότητα της περιοχής να λειτουργήσει ως εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη.

Τέλος, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε τη σημασία τέτοιων συμφωνιών ως στρατηγικού θεμέλιου περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση της Κύπρου για ένα ασφαλέστερο μέλλον για την ευρύτερη περιοχή.