Οι τιμές του κρέατος εκτοξεύτηκαν τον Οκτώβριο, καταγράφοντας μια συγκλονιστική ετήσια αύξηση της τάξης του +10,6%. Αυτή η εκτίναξη σηματοδοτεί το υψηλότερο επίπεδο ανόδου μέσα στο 2025, βαθαίνοντας ακόμα περισσότερο την πληγή της ακρίβειας που μαστίζει τα τρόφιμα και δοκιμάζει τις αντοχές των νοικοκυριών.

Το ιλιγγιώδες αυτό άλμα όχι μόνο υπερβαίνει κατά πολύ το ήδη υψηλό +8,4% του Σεπτεμβρίου, αλλά επιβεβαιώνει με τον πλέον δραματικό τρόπο ότι το κρέας εξελίσσεται σε έναν εφιάλτη για τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Συμβαίνει μάλιστα σε μια περίοδο όπου, παρά τη σχετική σταθεροποίηση του γενικού πληθωρισμού, τα είδη διατροφής έχουν πάρει εκ νέου την ανηφόρα, αφήνοντας τους καταναλωτές μετέωρους.

Η εικόνα του Οκτωβρίου για τις τιμές του κρέατος είναι πραγματικά δυσοίωνη, καθώς συνδυάζει δύο συνταρακτικά στοιχεία. Πρώτον, πρόκειται για τη μεγαλύτερη μηνιαία ετήσια αύξηση που έχει καταγραφεί εντός του 2025 μέχρι στιγμής. Δεύτερον, η τρέχουσα άνοδος ξεπερνά όλα τα αντίστοιχα διαστήματα της τελευταίας πενταετίας, με μοναδική εξαίρεση το ζοφερό 2022, χρονιά που αποτέλεσε την κορύφωση της πληθωριστικής κρίσης λόγω του πολέμου στην Ουκρανία – αν και η γενικότερη μεγαλύτερη αύξηση της τελευταίας πενταετίας σημειώθηκε τον Φεβρουάριο του 2023.

Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι πέρυσι, τον Οκτώβριο, η αύξηση στο κρέας ήταν μόλις +2,1%, ενώ το 2023 άγγιξε το +8,3%, και το 2019 βρισκόταν στο +1,5%. Ακόμη και το 2020, που η ΕΛΣΤΑΤ δεν διαθέτει ενιαία καταγραφή για την κατηγορία «κρέατα (γενικά)», οι επιμέρους κατηγορίες (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί/κατσίκι, αλλαντικά) εμφάνιζαν κατά πολύ ηπιότερες μεταβολές σε σχέση με το φετινό, εξωφρενικό +10,6%.

Η φετινή άνοδος, αν και οριακά χαμηλότερη από το εφιαλτικό +17,3% του 2022, παραμένει μια θηλιά στο λαιμό του καταναλωτή. Οι αυξήσεις δεν σταματούν ποτέ, συσσωρεύονται ανελέητα η μία πάνω στην άλλη, αφήνοντας τα νοικοκυριά χωρίς ανάσα, χωρίς καμία, έστω και πρόσκαιρη, ανακούφιση.

Παρόλο που ο παγκόσμιος δείκτης τιμών κρέατος του FAO παρουσίασε υποχώρηση τον Οκτώβριο, αυτή η πτώση οφειλόταν κυρίως σε χοιρινό και πουλερικά. Αντίθετα, οι διεθνείς τιμές του βοείου κρέατος κινήθηκαν ανοδικά, τροφοδοτούμενες από μια αμείωτη ζήτηση. Αυτή η παράδοξη, αντίρροπη εικόνα εξηγεί γιατί το μοσχάρι «σπάει» τον μέσο όρο ακόμα και στην Ελλάδα, παραμένοντας απρόσιτα ακριβό για τον μέσο πολίτη.

Στο «κοκτέιλ» της ακρίβειας έρχεται να προστεθεί και η μάστιγα της ευλογιάς στα αιγοπρόβατα, μια κρίση που επηρέασε την ελληνική αγορά κρέατος με διπλό, καταστροφικό τρόπο. Αφενός, συρρίκνωσε δραματικά την προσφορά: οι περιορισμοί στις μετακινήσεις, το κλείσιμο σφαγείων και οι χιλιάδες αναγκαστικές θανατώσεις ζώων –που φτάνουν επισήμως τις εκατοντάδες χιλιάδες, με το ΥΠΑΑΤ να κλιμακώνει διαρκώς τα μέτρα– έχουν μειώσει τη διαθεσιμότητα αιγοπρόβειου κρέατος. Αφετέρου, διόγκωσε τη ζήτηση για άλλα κρέατα: καθώς το αρνί και το κατσίκι σπανίζουν ή καθίστανται απρόσιτα, η κατανάλωση μετατοπίζεται αναγκαστικά σε υποκατάστατα όπως το μοσχάρι και το χοιρινό, δημιουργώντας νέες πιέσεις. Η κυβέρνηση και διεθνείς φορείς έχουν ήδη προειδοποιήσει για σοβαρές επιπτώσεις στις τιμές και τις ροές της αγοράς, ειδικά αν οι περιορισμοί επεκταθούν περαιτέρω.

Παράλληλα, το κόστος παραγωγής στην ελληνική κτηνοτροφία παραμένει στα ύψη, με τις ζωοτροφές, τις ενεργειακές δαπάνες και το κόστος μεταφοράς να αποτελούν τους κύριους ενόχους. Τα στοιχεία του κλάδου είναι αποκαλυπτικά: η δαπάνη για τις ζωοτροφές στην Ελλάδα παραμένει δυσανάλογα υψηλή σε σχέση με την αξία της ζωικής παραγωγής, δημιουργώντας ασφυκτικές πιέσεις που αναπόφευκτα μετακυλίονται στις τελικές τιμές των προϊόντων.

Με λίγα λόγια, ακόμα και όταν κάποιες συνιστώσες του κόστους υποχωρούν, το συνολικό βάρος παραμένει εκτός των προ κρίσης επιπέδων, ενώ οι ανατιμήσεις εδραιώνονται. Το αποτέλεσμα είναι η ακρίβεια στο κρέας να επιμένει με αμείωτη ένταση, πολύ περισσότερο από άλλες κατηγορίες αγαθών.

Η δυσάρεστη αυτή πραγματικότητα αποτυπώνεται και στη συντριπτική συμβολή του κρέατος στον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή. Τον Οκτώβριο, το κρέας βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των παραγόντων με τις μεγαλύτερες θετικές επιπτώσεις, δίπλα σε άλλα βασικά τρόφιμα όπως τα φρούτα και τα γαλακτοκομικά/αυγά, ακόμα και τη στιγμή που κατηγορίες όπως το ελαιόλαδο παρουσίαζαν πτωτική πορεία. Για κάθε νοικοκυριό, αυτό μεταφράζεται σε μια σκληρή αλήθεια: παρά τη συνολική επιβράδυνση του πληθωρισμού, οι τιμές του κρέατος παραμένουν ένας από τους βασικούς και πιο επίμονους «φορείς» ακρίβειας στο καλάθι των αγορών.

Η εικόνα του 2025 είναι ξεκάθαρη: το κρέας συνεχίζει ακάθεκτο την ανηφόρα, με τον Οκτώβριο να αποτελεί το μέχρι στιγμής «ταβάνι» της φετινής χρονιάς. Το ερώτημα που πλανάται είναι αν θα δούμε ποτέ μια ουσιαστική αναστροφή της κατάστασης. Αυτό θα κριθεί από την επίτευξη σταθερής συμπίεσης των βραχυπρόθεσμων συντελεστών κόστους, ιδίως των ζωοτροφών, και, το σημαντικότερο, από το αν αυτή η μείωση θα μετακυλιστεί επιτέλους στην τελική τιμή που πληρώνουμε στο ράφι.