Παρότι υπήρξε μια παύση στην αλυσίδα των ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών, ο Ιούλιος του 2025 κατατάχθηκε ως ο τρίτος θερμότερος Ιούλιος που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus. Αυτό καταδεικνύει ότι η κλιματική αλλαγή δεν έχει σταματήσει, αλλά συνεχίζει να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον πλανήτη μας.

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Κάρλο Μπουοντέμπο, διευθυντής της υπηρεσίας του Κοπέρνικου για την παρακολούθηση της κλιματικής αλλαγής (C3S), «Δύο χρόνια μετά τον πιο θερμό Ιούνιο στα χρονικά, η πρόσφατη σειρά παγκόσμιων ρεκόρ θερμοκρασίας τελείωσε — προς το παρόν. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή σταμάτησε». Αυτή η δήλωση υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη και πιεστική ανάγκη για δράση.

Τον Ιούλιο, η μέση θερμοκρασία ήταν 1,25° Κελσίου υψηλότερη από οποιονδήποτε Ιούλιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900), παραμένοντας λίγο κάτω από το όριο του 1,5° Κελσίου που έχει τεθεί στη συμφωνία του Παρισιού. Ωστόσο, αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι ήταν ένας από τους τρεις θερμότερους Ιουλίους που έχουν καταγραφεί στην ιστορία.

Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, ακόμη και αν φαίνεται μικρή, είναι ικανή να προκαλέσει ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καταιγίδες, καύσωνες και ξηρασίες, που γίνονται όλο και πιο φονικά και καταστροφικά. Είναι σαν μια μικρή σπίθα που μπορεί να πυροδοτήσει μια τεράστια πυρκαγιά.

Ο κ. Μπουοντέμπο τόνισε ότι «συνεχίσαμε να γινόμαστε μάρτυρες των συνεπειών του κόσμου που γίνεται θερμότερος», αναφερόμενος σε γεγονότα όπως τα κύματα ακραίας ζέστης και οι καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν τον πλανήτη τον περασμένο μήνα. Τα θερμόμετρα ξεπέρασαν τους 50° Κελσίου όχι μόνο στον Κόλπο και στο Ιράκ, αλλά και στην Τουρκία, πράγμα που συνέβη για πρώτη φορά. Καταρρακτώδεις βροχές στοίχισαν τη ζωή σε εκατοντάδες ανθρώπους στην Κίνα και στο Πακιστάν, ενώ πυρκαγιές απανθράκωσαν χιλιάδες στρέμματα βλάστησης, κυρίως στον Καναδά.

Στην Ισπανία, ένα δημόσιο ινστιτούτο απέδωσε πάνω από χίλιους θανάτους στη ζέστη τον Ιούλιο, αριθμός αυξημένος κατά περίπου 50% σε σύγκριση με το 2024. Αυτό αναδεικνύει τις τραγικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην ανθρώπινη ζωή.

Ο κ. Μπουοντέμπο προειδοποίησε ότι συνεχίζει να υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς ο κόσμος συνεχίζει να καίει περισσότερο πετρέλαιο, περισσότερο άνθρακα και αέριο. Η καύση των ορυκτών καυσίμων απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα CO2, το οποίο συμβάλλει στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. «Αν δεν σταθεροποιήσουμε γρήγορα τις συγκεντρώσεις αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, θα πρέπει να αναμένουμε όχι μόνο νέα ρεκόρ θερμοκρασίας αλλά και επιδείνωση των επιπτώσεων, και θα πρέπει να προετοιμαστούμε».

Οι μέσοι όροι των θερμοκρασιών υπολογίζονται με βάση δισεκατομμύρια μετρήσεις από δορυφόρους και μετεωρολογικούς σταθμούς στη γη και στις θάλασσες. Τα ιστορικά δεδομένα του παρατηρητηρίου Κοπέρνικος άρχισαν να συγκεντρώνονται το 1940, παρέχοντας μια μακροχρόνια προοπτική για την παρακολούθηση των κλιματικών αλλαγών.

Τον περασμένο μήνα, 11 χώρες ή περιοχές κατέγραψαν τον πιο θερμό Ιούλιο τουλάχιστον από το 1970, επτά στην Ασία (Κίνα, Ιαπωνία, Βόρεια Κορέα, Τατζικιστάν, Μπουτάν, Μπρουνέι, Μαλαισία), σύμφωνα με υπολογισμούς του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένους σε αυτά τα δεδομένα.

Παρότι δεν έσπασαν ρεκόρ προηγούμενων καλοκαιριών, μεγάλο μέρος της Ευρώπης, ειδικά οι σκανδιναβικές χώρες, έζησαν θερινούς μήνες με θερμοκρασίες πάνω, ως πολύ πάνω, από τα συνηθισμένα επίπεδα. Επιπλέον, ξηρασία-ρεκόρ έπληξε ευρωπαϊκές χώρες και τα κράτη που βρέχονται από τη Μεσόγειο μεταξύ της 1ης και της 10ης Ιουλίου, ένα φαινόμενο άνευ προηγουμένου αφότου άρχισαν οι παρατηρήσεις του είδους το 2012, σύμφωνα με ανάλυση του AFP βασισμένη σε διαθέσιμα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασιών (EDO).

Αντίθετα, οι θερμοκρασίες ήταν κάτω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα στη βόρεια και στη νότια Αμερική, στην Ινδία, σε τμήματα της Αυστραλίας και της Αφρικής, καθώς και στην Ανταρκτική. Αυτό δείχνει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δεν είναι ομοιόμορφες σε όλο τον πλανήτη.

Στην επιφάνεια των ωκεανών ο Ιούλιος του 2025 ήταν επίσης ο 3ος θερμότερος στα χρονικά. Κατά τόπους ωστόσο έσπασαν ρεκόρ: στη Νορβηγία, σε ορισμένα τμήματα της Βόρειας Θάλασσας, από τον βόρειο Ατλαντικό ως τη δυτική Γαλλία και τη Βρετανία.

Τον περασμένο μήνα η έκταση του πάγου στην Αρκτική ήταν 10% κάτω από τον μέσο όρο, στη δεύτερη χειρότερη θέση σε 47 χρόνια δορυφορικών παρατηρήσεων, ουσιαστικά ισοφάρισε το 2012 και το 2021. Στην Ανταρκτική, η έκταση του πάγου κατατάχθηκε στην τρίτη χαμηλότερη θέση οποιουδήποτε Ιουλίου στα χρονικά.

Είναι σαφές ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα που απαιτεί άμεση δράση. Μπορούμε να αφήσουμε τον πλανήτη μας να συνεχίσει αυτή την πορεία ή θα αναλάβουμε την ευθύνη να αλλάξουμε την κατάσταση;