Καρδιά και φθινόπωρο: Πώς οι εμβολιασμοί σάς προστατεύουν.
Με το καλοκαίρι να μας αποχαιρετά, είναι η ιδανική στιγμή να θωρακίσουμε την υγεία μας ενάντια στις λοιμώξεις που κάνουν συχνότερες εμφανίσεις τους χειμερινούς μήνες. Οι εμβολιασμοί, σύμφωνα με τους ειδικούς, αποτελούν ισχυρό σύμμαχο για την καρδιά μας.
Μια ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων, μεταξύ των οποίων και δύο καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, σε δήλωσή τους που δημοσιεύθηκε στις 30 Ιουνίου 2025 στο European Heart Journal, υπογραμμίζουν ότι οι εμβολιασμένοι κατά της γρίπης έχουν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σοβαρά καρδιακά προβλήματα σε σύγκριση με όσους δεν έχουν εμβολιαστεί. Επιπλέον, τα εμβόλια κατά της COVID-19 και της πνευμονίας μπορούν να μειώσουν τις δευτεροπαθείς καρδιολογικές επιπλοκές σε περίπτωση σοβαρής νόσησης.
Οι ειδικοί τονίζουν πως οι εμβολιασμοί δεν προλαμβάνουν μόνο τις λοιμώξεις και τις επιπλοκές τους, αλλά έχουν «βαθιές επιδράσεις» στον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Μάλιστα, προτείνουν να θεωρούνται ως ο τέταρτος πυλώνας της ιατρικής πρόληψης, συμπληρωματικά προς τα φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και την αντιμετώπιση του διαβήτη.
Επιπλέον, συστήνεται ο εμβολιασμός κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) και του έρπητα ζωστήρα για πολλούς ηλικιωμένους.
Η δρ Dara Lee Lewis, καρδιολόγος στο Brigham and Women’s Hospital, συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ, εξηγεί: «Ακόμη και αν δεν έχετε καρδιοπάθεια, οι σοβαρές λοιμώξεις μπορεί να είναι επικίνδυνες για την καρδιά σας». Η φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού στις λοιμώξεις, σύμφωνα με τη δρα Lee Lewis, είναι ένα δίκοπο μαχαίρι. Η απελευθέρωση κυτταροκινών ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα για να καταπολεμήσει το παθογόνο, αλλά ταυτόχρονα προκαλεί ακουσίως φλεγμονή σε άλλα σημεία του σώματος, όπως οι αρτηρίες της καρδιάς. Επιπλέον, η νόσος ενεργοποιεί την αντίδραση στρες του σώματος, αυξάνοντας την πιθανότητα σχηματισμού θρόμβων αίματος. Ο συνδυασμός φλεγμονής και θρόμβων μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό και καρδιακή ανεπάρκεια.
Τα άτομα με καρδιοπάθεια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε επιπλοκές, όπως επισημαίνει η δρ Lee Lewis. Ο βήχας και η συμφόρηση που συνοδεύουν τις λοιμώξεις του αναπνευστικού δυσχεραίνουν την αναπνοή, ενώ η μείωση του οξυγόνου επιβαρύνει την καρδιά. Οι σοβαρές λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν σηψαιμία, η οποία εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά υπερβολικά, προκαλώντας ταχυκαρδία, ταχύπνοια και χαμηλή αρτηριακή πίεση. Αυτές οι επιπλοκές μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή τύπου 2, η οποία, σε αντίθεση με τις κλασικές καρδιακές προσβολές που οφείλονται σε πλάκα ή φράξιμο των αρτηριών, προκαλείται όταν υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ της παροχής και της ζήτησης αίματος.
Οι άνθρωποι που έχουν εμβολιαστεί κατά της γρίπης έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σοβαρά καρδιακά προβλήματα.
Η δρ Lee Lewis συνιστά τα εξής:
*Γρίπη.* Προγραμματίστε το ετήσιο εμβόλιο για τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο. Αν είστε 65 ετών και άνω, ζητήστε ένα εμβόλιο υψηλής δόσης.
*COVID-19.* Κάντε το επικαιροποιημένο εμβόλιο κατά της COVID-19 το φθινόπωρο. Αν σκοπεύετε να ταξιδέψετε με αεροπλάνο, εμβολιαστείτε περίπου δύο εβδομάδες πριν από το ταξίδι.
*Πνευμονία.* Μία εφάπαξ δόση αυτού του εμβολίου στην ηλικία των 50 ετών και άνω παρέχει δια βίου προστασία σε πολλά άτομα. Ωστόσο, τα άτομα με καρδιοπάθεια μπορεί να χρειάζονται αναμνηστικές ή πρόσθετες δόσεις.
*RSV.* Αυτό το εφάπαξ εμβόλιο συνιστάται για άτομα 75 ετών και άνω, καθώς και για άτομα 60 έως 74 ετών τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.
*Έρπητας ζωστήρας.* Τα άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω θα πρέπει να κάνουν το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα, το οποίο χορηγείται σε δύο δόσεις, συνήθως με διαφορά δύο έως έξι μηνών. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας.
Απλά μέτρα, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, η χρήση αντισηπτικού χεριών και η αποφυγή αγγίγματος των ματιών, της μύτης και του στόματος, μπορούν να σας βοηθήσουν να παραμείνετε υγιείς. Επίσης, φροντίστε να τρώτε καλά, να παραμένετε δραστήριοι και να κοιμάστε καλά.