Μια ιστορική συμφωνία μεταξύ Λευκωσίας και Βηρυτού επισφραγίστηκε, με την Κύπρο και τον Λίβανο να υπογράφουν συμφωνία οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), όπως ανακοινώθηκε την Τετάρτη από τη λιβανέζικη προεδρία. Αυτή η εξέλιξη ανοίγει νέους ορίζοντες για πιθανή εξερεύνηση ενέργειας στο μέλλον.

Η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί πλήγμα για την Άγκυρα και τις επιδιώξεις της «Γαλάζιας Πατρίδας». Η συμφωνία αυτή εκκρεμούσε από το 2007, όμως οι τουρκικές παρεμβάσεις προς τις κυβερνήσεις του Λιβάνου είχαν σταθεί εμπόδιο στην υλοποίησή της.

Παράλληλα, υπεγράφη και μια δεύτερη συμφωνία που αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ των δύο χωρών.

Οι συμφωνίες, που επισφραγίστηκαν από τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Λιβανέζο ομόλογό του Τζοτζέφ Αούν, έχουν ιδιαίτερη σημασία για την Κύπρο και τον Λίβανο, αλλά και ευρύτερες επιπτώσεις για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο» Κύπρου.

Σύμφωνα με τον Φιλελεύθερο Κύπρου, τα σημαντικά σημεία της συμφωνίας είναι τα εξής:

1. Οριοθέτηση ΑΟΖ: Μετά από 18 χρόνια διαπραγματεύσεων, επιτεύχθηκε η υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Λιβάνου. Η συμφωνία δεν απαιτούσε έγκριση από τη Βουλή του Λιβάνου και υπογράφηκε από τον Πρόεδρο της χώρας, όπως και στην περίπτωση της οριοθέτησης με το Ισραήλ.

2. Ηλεκτρική διασύνδεση: Μετά τη συμφωνία, οι δύο χώρες προχωρούν σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα για τη μελέτη ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου. Κατά τις συζητήσεις, καταγράφηκε ενδιαφέρον από χώρες του Κόλπου για χρηματοδότηση του έργου.

3. Οριοθέτηση ΑΟΖ με Συρία: Η εξέλιξη αυτή ανοίγει τον δρόμο για παράλληλες συζητήσεις μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου για οριοθέτηση των ΑΟΖ με τη Συρία.

4. Η «Γαλάζια Πατρίδα»: Οι εξελίξεις αυτές, και μια πιθανή συμφωνία με τη Συρία, πλήττουν την τουρκική «Γαλάζια Πατρίδα». Η τουρκική επεκτατική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο δέχεται πλήγμα μέσω της συμφωνίας Κύπρου-Λιβάνου, δεδομένου ότι από το 2007 η Άγκυρα προσπαθούσε να μπλοκάρει τη συμφωνία μέσω του λιβανικού κοινοβουλίου.

5. Στρατιωτική ενίσχυση: Στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων, θα ενισχυθούν οι ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου για την ασφάλεια της χώρας, με βοήθεια από την Κύπρο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

6. Ευρωπαϊκά projects: Στο πλαίσιο της Μεσογειακής Συμφωνίας που θα ανακοινωθεί κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ, θα προωθηθούν ευρωπαϊκά προγράμματα στο Λίβανο. Στις 23-24 Απριλίου προγραμματίζεται σύνοδος αρχηγών κρατών της ΕΕ με ηγέτες κρατών της περιοχής στην Κύπρο.

7. Συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων: Οι δύο χώρες θα συζητήσουν συμφωνία συνεκμετάλλευσης για πιθανά κοιτάσματα που μπορεί να εκτείνονται στις δύο ΑΟΖ.

8. Αποδέσμευση μισού δισ.: Θα προχωρήσει η αποδέσμευση μισού δισεκατομμυρίου ευρώ από την ΕΕ προς τον Λίβανο, από το συνολικό πακέτο βοήθειας ύψους ενός δισεκατομμυρίου που είχε ανακοινωθεί κατά την κοινή επίσκεψη του Προέδρου Χριστοδουλίδη με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στον Λίβανο.

9. Κλείνουν συμφωνίες: Η Κύπρος θα αναλάβει πρωτοβουλίες εντός της ΕΕ, ώστε να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για τη στρατηγική και τη συνολική συμφωνία Κύπρου και Λιβάνου κατά τη διάρκεια της Προεδρίας της.

10. Ο ρόλος των ΗΠΑ: Οι ΗΠΑ εμφανίζονται να υποστηρίζουν τη συμφωνία Κύπρου-Λιβάνου, καθώς θεωρούν ότι ενισχύει τον Λίβανο και τον Πρόεδρο Αούν, αποδυναμώνοντας παράλληλα τη Χεζμπολάχ. Αυτή η θετική προσέγγιση ανοίγει το δρόμο για ενδεχόμενο ενεργειακό ενδιαφέρον από αμερικανικές εταιρείες.