Ιράν: Κύμα διαδηλώσεων σαρώνει τη χώρα μετά την κατάρρευση του νομίσματος
Μετά τη δραματική πτώση του νομίσματος σε ιστορικό χαμηλό, το Ιράν σείεται από ένα νέο κύμα διαδηλώσεων που ξεκίνησε ως οικονομική αγανάκτηση αλλά γρήγορα μετατράπηκε σε κραυγή αλλαγής καθεστώτος.
Οι διαμαρτυρίες και οι απεργίες, αρχικά εστιασμένες στον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό και την υποτίμηση του ριάλ, έχουν εξαπλωθεί ραγδαία από την Τεχεράνη σε πολλές άλλες πόλεις, όπως μεταδίδει το BBC. Οι πρώτες σπίθες άναψαν την Κυριακή, όταν οι καταστηματάρχες στο ιστορικό Μεγάλο Παζάρι της Τεχεράνης κατέβασαν ρολά σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατρακύλα του νομίσματος.
Βίντεο που έχουν επαληθευτεί από το BBC Persian μαρτυρούν διαδηλώσεις σε πόλεις όπως Καράτζ, Χαμεντάν, Κεσμ, Μαλάρντ, Ισφαχάν, Κερμανσάχ, Σιράζ και Γιαζντ. Οι εικόνες δείχνουν την αστυνομία να χρησιμοποιεί δακρυγόνα σε μια προσπάθεια να διαλύσει τους διαδηλωτές, ενώ κινητοποιήσεις έχουν οργανωθεί και στο εξωτερικό.
Η κυβέρνηση του Ιράν διαβεβαιώνει ότι «αναγνωρίζει τις διαμαρτυρίες» και είναι πρόθυμη να ακούσει «με υπομονή, ακόμη και αν έρθει αντιμέτωπη με σκληρές φωνές». Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα, ο πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν έγραψε στο X ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εσωτερικών να συνομιλήσει με «εκπροσώπους» των διαδηλωτών, με στόχο την εξεύρεση λύσεων και την ανάληψη υπεύθυνης δράσης.
Παράλληλα, έγινε δεκτή η παραίτηση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας του Ιράν, Μοχαμάντρεζα Φαρζίν, και στη θέση του διορίστηκε ο πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Αμπντολνάσερ Χεμμάτι.
Στις διαδηλώσεις συμμετέχουν και φοιτητές πανεπιστημίου, οι οποίοι φωνάζουν συνθήματα όπως «Θάνατος στον δικτάτορα» - μια σαφής αναφορά στον Ανώτατο Ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, τον άνθρωπο που συγκεντρώνει την απόλυτη εξουσία στο Ιράν.
Δεν λείπουν και οι φωνές που εκφράζουν νοσταλγία για το παρελθόν, με ορισμένους διαδηλωτές να φωνάζουν συνθήματα υπέρ του γιου του εκλιπόντος Σάχη Μοχαμάντ Ρεζά Παχλεβί, ο οποίος ανατράπηκε στην Ισλαμική Επανάσταση του 1979, όπως «Ζήτω ο Σάχης».
Από την πλευρά του, ο Ρεζά Παχλεβί, ο οποίος ζει εξόριστος στις Ηνωμένες Πολιτείες, έγραψε στο X: «Είμαι μαζί σας. Η νίκη είναι δική μας επειδή ο σκοπός μας είναι δίκαιος και επειδή είμαστε ενωμένοι». Και πρόσθεσε: «Όσο αυτό το καθεστώς παραμένει στην εξουσία, η οικονομική κατάσταση της χώρας θα συνεχίσει να επιδεινώνεται».
Η αμερικανική κυβέρνηση, μέσω του λογαριασμού του υπουργείου Εξωτερικών στο X στην περσική γλώσσα, εξέφρασε την υποστήριξή της στις διαμαρτυρίες, αναφέροντας ότι οι ΗΠΑ «επαινούν το θάρρος τους» και τάσσονται στο πλευρό όσων αναζητούν «αξιοπρέπεια και ένα καλύτερο μέλλον» μετά από χρόνια αποτυχημένων πολιτικών και οικονομικής κακοδιαχείρισης.
Το Ιράν βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα μιας συνάντησης μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στη Φλόριντα τη Δευτέρα. Σε κοινή συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο Τραμπ αρνήθηκε να πει αν υποστήριζε την αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν, αλλά δήλωσε: «Έχουν πολλά προβλήματα: τεράστιο πληθωρισμό, η οικονομία τους είναι σε ύφεση, η οικονομία τους δεν είναι καλή και ξέρω ότι οι άνθρωποι δεν είναι τόσο χαρούμενοι».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε επίσης ότι μπορεί να υποστηρίξει έναν ακόμη γύρο ισραηλινών αεροπορικών επιθέσεων στο Ιράν εάν η χώρα ανακατασκεύαζε τα προγράμματα βαλλιστικών πυραύλων ή πυρηνικών όπλων της.