Τζόρτζια Μελόνι, η νέα «σιδηρά κυρία» στην Ευρώπη;

Η Μελόνι αλλάζει τα δεδομένα στην ΕΕ: Πώς επηρεάζει Ελλάδα και Ευρώπη

Πολιτική
Δημοσιεύθηκε  · 5 λεπτά ανάγνωση

Σύμφωνα με το Politico, η Τζόρτζια Μελόνι, η ακροδεξιά πρωθυπουργός της Ιταλίας, αναδείχθηκε σε έναν από τους μεγάλους κερδισμένους της τελευταίας συνόδου κορυφής των «27», μιας συνόδου που ήταν κομβικής σημασίας για τον ρόλο της ΕΕ. Μεθοδικά και διακριτικά, η Μελόνι κινήθηκε στο παρασκήνιο, αναλαμβάνοντας ρόλο ρυθμιστή σε σημαντικά ζητήματα, από τη μεσοπρόθεσμη χρηματοδότηση της Ουκρανίας μέχρι το προσωρινό «πάγωμα» της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με τη Mercosur.

Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης σχολίασε χαρακτηριστικά στους Financial Times ότι, αναφορικά με το αμφιλεγόμενο σχέδιο χρήσης των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων για την στήριξη της Ουκρανίας, η Μελόνι «ήταν η δολοφόνος». Τα λόγια αυτά ήταν ιδιαίτερα αιχμηρά για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και τον Γερμανό καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς, που θεωρήθηκαν οι μεγάλοι χαμένοι της συνόδου.

Χωρίς την υποστήριξη της Ιταλίδας πρωθυπουργού, το Βέλγιο θα βρισκόταν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, απομονωμένο στην άρνησή του να «αξιοποιήσει» τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στην ΕΕ. Η Μελόνι, μαζί με τη Βουλγαρία και τη Μάλτα, είχε στηρίξει μόλις μια εβδομάδα πριν την αναζήτηση «εναλλακτικών λύσεων», συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης κοινού χρέους, μια λύση που τελικά υιοθετήθηκε με επιφυλάξεις και από τη Γερμανία. Με αυτή την κίνηση, η Μελόνι έσωσε τον Μπαρτ Ντε Βέβερ, τον Βέλγο ομόλογό της και σύμμαχό της στην ευρωσκεπτικιστική ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Παρόμοια ήταν η τακτική της και στο θέμα της ΕΕ-Mercosur. Κινούμενη διακριτικά, η Μελόνι στήριξε τη Γαλλία στην αντίθεσή της για άμεση υπογραφή της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με την λεγόμενη «Κοινή Αγορά του Νότου», την οικονομική και εμπορική ένωση της Νοτίου Αμερικής. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ιδεολογικός σύμμαχος της Μελόνι, έχει χαρακτηρίσει την Mercosur, στο νέο του στρατηγικό «δόγμα», ως γεωπολιτική «αυλή» των ΗΠΑ.

Οι New York Times σχολίασαν ότι «Η Ευρώπη διοχετεύει δισεκατομμύρια στην Ουκρανία, αλλά ταλαντεύεται γεωπολιτικά», αναφερόμενοι στη συμβιβαστική λύση για τη συνέχιση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης του Κιέβου. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι «27» παρέμειναν ενωμένοι. Το «δάνειο με εγγύηση τον προϋπολογισμό της ΕΕ», που ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, δίνεται με τον «πικρό» συμβιβασμό του προτεσταντικού βορρά, και ειδικότερα της Γερμανίας. Από την κοινή έκδοση χρέους εξαιρούνται η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία, τρία κράτη μέλη με ευρωσκεπτικιστικές-εθνικιστικές ηγεσίες φίλα προσκείμενες στο τραμπικό κίνημα MAGA.

Η Μελόνι, όμως, είναι αυτή που βγήκε σαφώς ενισχυμένη. Με τις μεθοδεύσεις της, ακύρωσε τον σχεδιασμό της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και «κόντυνε» πολιτικά τον Γερμανό καγκελάριο Μερτς. Επιπλέον, απέκτησε έναν νέο φίλο στο πρόσωπο του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, στηρίζοντας την αντίθεσή του στη συμφωνία με τη Mercosur και την άρνηση του Παρισιού να αποκαλύψει τις γαλλικές τράπεζες που κατέχουν τη δεύτερη μεγαλύτερη συσσώρευση «παγωμένων» ρωσικών κρατικών κεφαλαίων παγκοσμίως.

Με τη στάση της, η Μελόνι κρατά ικανοποιημένη την Ουάσιγκτον, δεδομένου ότι η κυβέρνηση Τραμπ επιθυμεί να χρησιμοποιήσει τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση μεταπολεμικών επενδυτικών έργων υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ, τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Ρωσία. Ακόμη και η Μόσχα μπορεί να είναι ικανοποιημένη με αυτή την εξέλιξη.

Στο εσωτερικό της Ιταλίας, η Μελόνι προβάλλεται ως μια ισχυρή πολιτικός που η φωνή της μετράει και υπαγορεύει τις εξελίξεις στις Βρυξέλλες, ενώ παράλληλα δίνει μάχη για τα εθνικά συμφέροντα, είτε αυτά αφορούν στην αγροτική πολιτική είτε στη δημοσιονομικά επίφοβη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων.

Ενόσω η Γαλλία βρίσκεται σε πολιτική αστάθεια και η Γερμανία προσπαθεί να βρει ισορροπίες στην ΕΕ, διεκδικώντας ηγετικό ρόλο στην αμυντική και διπλωματική πολιτική παρά την ασθμαίνουσα οικονομία της, η Μελόνι φαίνεται να αξιοποιεί τη «χρυσή ευκαιρία» για να γίνει η «σιδηρά κυρία» της Ευρώπης.

Από την άνοδό της στην ιταλική πρωθυπουργία το 2022, η Μελόνι καλλιεργεί ένα φιλοευρωπαϊκό προφίλ, παρά τις μεταφασιστικές πολιτικές καταβολές της, και επιδιώκει τη «νομιμοποίησή» της μέσω ενός διαρκούς φλερτ με την ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά.

Η ιδεολογική «συγγένεια» με τη δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ ενισχύει τη θέση της, καθώς η νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ μιλά για «διόρθωση της τρέχουσας πορείας» της ΕΕ με την «καλλιέργεια αντίστασης», χαρακτηρίζοντας την «αυξανόμενη επιρροή των πατριωτικών ευρωπαϊκών κομμάτων λόγο μεγάλης αισιοδοξίας». Πολλοί πλέον εκτιμούν ότι ο Τραμπ, με «πολιορκητικό κριό» τη Μελόνι, εφαρμόζει ανοιχτά αυτή την πολιτική.

«Αυτό που μπορώ να πω είναι: καλημέρα Ευρώπη», είχε σχολιάσει η ίδια για το νέο «δόγμα Τραμπ», χαρακτηρίζοντάς το ως αφύπνιση για την Ευρώπη. «Η ελευθερία έχει το τίμημά της», τόνισε, καθώς προετοιμάζεται για τις βουλευτικές εκλογές του 2027 στην Ιταλία. Προβαλλόμενη ως εγγυήτρια της συνοχής μιας από τις μακροβιότερες κυβερνήσεις στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, η Μελόνι καταστρώνει σχέδια για την παραμονή της στην εξουσία, από την αλλαγή του εκλογικού νόμου μέχρι τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης και την ενίσχυση των πρωθυπουργικών εξουσιών.