Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν για την πρώτη φάση του ειρηνευτικού του σχεδίου για τη Γάζα, σε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται ως σημαντικό βήμα προς τον τερματισμό του πολέμου.

Η συμφωνία έρχεται δύο χρόνια και δύο ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν περίπου 1.200 άνθρωποι και 251 απήχθησαν.

Η επίθεση αυτή πυροδότησε μια μακροχρόνια στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν πάνω από 67.100 άνθρωποι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του θυλάκου, το οποίο ελέγχεται από τη Χαμάς.

Έπειτα από τρεις ημέρες διαπραγματεύσεων στην Αίγυπτο, το Ισραήλ και η Χαμάς υπέγραψαν την πρώτη φάση του ειρηνευτικού σχεδίου.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι "Αυτό σημαίνει ότι ΟΛΟΙ οι όμηροι θα απελευθερωθούν πολύ σύντομα και το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του σε σημείο που προβλέπεται από τη συμφωνία ως πρώτο βήμα προς μια Ισχυρή, Διαρκή και Μόνιμη Ειρήνη" και πρόσθεσε ότι "Ολες οι πλευρές θα αντιμετωπιστούν δίκαια".

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, έκανε λόγο για «σπουδαία ημέρα για το Ισραήλ», ενώ τόνισε ότι η κυβέρνησή του θα συνεδριάσει για την έγκριση της συμφωνίας και «την επιστροφή όλων των αγαπημένων μας ομήρων στα σπίτια τους». Το Ισραήλ αναφέρει ότι υπάρχουν ακόμη 48 όμηροι στη Γάζα, έως και 20 εκ των οποίων εκτιμάται ότι είναι ακόμα ζωντανοί.

Η Χαμάς επιβεβαίωσε την ανακοίνωση, δηλώνοντας ότι «θα βάλει τέλος στον πόλεμο στη Γάζα», «θα εξασφαλίσει την πλήρη απόσυρση» των ισραηλινών δυνάμεων, θα επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας και θα οδηγήσει στην ανταλλαγή των ομήρων με Παλαιστινίους που βρίσκονται σε ισραηλινές φυλακές.

Στις διαπραγματεύσεις μεσολάβησαν ο Στιβ Γουίτκοφ, ο Τζάρεντ Κούσνερ, και ανώτατοι αξιωματούχοι από την Αίγυπτο, το Κατάρ και την Τουρκία.

Η συμφωνία αναμένεται να υπογραφεί το μεσημέρι, ενώ η ισραηλινή κυβέρνηση θα τη θέσει σε ψηφοφορία το απόγευμα.

Σύμφωνα με αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, εάν οι υπουργοί την εγκρίνουν, το Ισραήλ θα πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά του από τη Γάζα στη συμπεφωνημένη γραμμή εντός ενός 24ωρου.

Αφού συμβεί αυτό, θα ακολουθήσει ένα χρονικό περιθώριο 72 ωρών κατά το οποίο η Χαμάς θα πρέπει να απελευθερώσει τους ζωντανούς ομήρους. Η απελευθέρωση των ομήρων πιθανόν να πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα, σημειώνει ο αξιωματούχος.

Όσα έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μέρος του σχεδίου 20 σημείων που παρουσίασε ο Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, με το οποίο συμφώνησε το Ισραήλ, ενώ η Χαμάς το δέχθηκε εν μέρει.

Οι ανακοινώσεις δεν καλύπτουν κάποια από τα ακανθώδη ζητήματα για τα οποία δεν έχουν αποφασίσει ακόμα οι δύο πλευρές.

Ειδικότερα, ο Τραμπ δεν κατέστησε σαφές το πότε ακριβώς θα τεθεί σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός.

Επιπλέον, δεν υπάρχουν ακόμη λεπτομέρειες σχετικά με τον αφοπλισμό της Χαμάς, με την οργάνωση να έχει αρνηθεί στο παρελθόν να καταθέσει τα όπλα, λέγοντας ότι θα το κάνει μόνο όταν θα έχει ιδρυθεί επίσημα ένα παλαιστινιακό κράτος.

Επιπλέον, θολό σημείο αποτελεί και η μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας. Το σχέδιο του Τραμπ αναφέρει ότι η Χαμάς δεν θα έχει πλέον ρόλο στη διακυβέρνηση της Λωρίδας, ενώ προτείνει να την κυβερνήσει προσωρινά μια «τεχνοκρατική, μη πολιτική παλαιστινιακή επιτροπή», προτού περάσει στα χέρια της Παλαιστινιακής Αρχής.

Ο Νετανιάχου φάνηκε να αντιτίθεται στην εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής την περασμένη εβδομάδα, παρά το γεγονός ότι δέχθηκε το σχέδιο Τραμπ.

Η Χαμάς, σε απάντηση, δήλωσε ότι αναμένει να διατηρήσει έναν ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας.

Ενώ το σχέδιο προβλέπει την απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων προς μια γραμμή που έχει συμφωνηθεί, προς το παρόν δεν είναι απόλυτα σαφές ποια θα είναι η συνέχεια.

Οι New York Times επισημαίνουν ότι δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί το ακριβές σημείο όπου βρίσκεται αυτή η συμπεφωνημένη γραμμή.

Μέχρι χθες, Τετάρτη, το βράδυ, η Χαμάς δεν είχε ακόμη λάβει την τελική λίστα των Παλαιστίνιων κρατουμένων που το Ισραήλ σχεδιάζει να αφήσει ελεύθερους σε ανταλλαγή με τους ομήρους, όπως δήλωσε στο BBC μια παλαιστινιακή πηγή.

Το σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ αναφέρει ότι 250 ισοβίτες και άλλοι 1.700 κάτοικοι της Γάζας που φυλακίστηκαν μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου θα απελευθερωθούν.

Ενώ η πρώτη φάση του σχεδίου προβλέπει την επιστροφή των ζωντανών Ισραηλινών ομήρων, δεν υπάρχουν ακόμη λεπτομέρειες σε ό,τι αφορά τους νεκρούς ομήρους, οι σοροί των οποίων παραμένουν στη Γάζα.