
Γαλλία σε κρίση: Κινδυνεύει η Ευρωζώνη από την πολιτική αστάθεια Μακρόν;
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ήδη πολλαπλές προκλήσεις, από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις εμπορικές πιέσεις, μέχρι την άνοδο της ακροδεξιάς.
Η γαλλική κυβέρνηση κατέρρευσε για άλλη μια φορά, διατηρώντας τη θέση της για λιγότερο από μία ημέρα. Οι αγορές αντέδρασαν με τρόμο στην προοπτική νέων εκλογών, που θα μπορούσαν να φέρουν την ακροδεξιά πιο κοντά στην εξουσία από ποτέ.
Στις Βρυξέλλες και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αξιωματούχοι και διπλωμάτες εξέφρασαν ανησυχίες ότι η ηγεσία του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν σε διεθνή θέματα όπως η Ουκρανία και η Γάζα θα αποδυναμωθεί. Κάποιοι φοβούνται ότι η οικονομία της ευρωζώνης θα μπορούσε να βρεθεί σε κίνδυνο.
«Η Γαλλία είναι πολύ μεγάλη για να χρεοκοπήσει, οπότε αυτή η ατελείωτη πολιτική αστάθεια θέτει σε κίνδυνο ολόκληρη την ευρωζώνη», δήλωσε ένας διπλωμάτης από χώρα της ΕΕ, επιθυμώντας ανωνυμία, σύμφωνα με το Politico. «Είναι το κύριο θέμα συζήτησης σε όλες τις συνομιλίες σήμερα», πρόσθεσε.
Η Γαλλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, ηγετικός παράγοντας της G7, πυρηνική δύναμη και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Υπό τον Μακρόν, αποτελεί μια πολιτική δύναμη που καθοδηγεί τις υποθέσεις της ΕΕ, με μοναδική ανταγωνίστρια τη Γερμανία.
Ταυτόχρονα, ο Μακρόν προσπαθεί να αντιμετωπίσει την απειλή της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης, ενώ αντιμετωπίζει και το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας.
Οι κυβερνήσεις του δεν έχουν καταφέρει να περάσουν μέτρα για τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών από το κοινοβούλιο. Το αδιέξοδο αυξάνει την πιθανότητα νέων κοινοβουλευτικών εκλογών πριν από το τέλος του έτους.
Ορισμένοι παρατηρητές εξετάζουν ακόμη και την πρόωρη παραίτηση του Μακρόν από την προεδρία, η θητεία του οποίου λήγει το 2027.
Κάθε ένα από αυτά τα ενδεχόμενα θα άνοιγε τον δρόμο για κέρδη του ακροδεξιού κόμματος της Μαρίν Λε Πεν, ανατρέποντας την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή και προκαλώντας αστάθεια. Το κύριο μέλημα είναι οι επιπτώσεις για την ευρωζώνη.
Τη Δευτέρα, οι επενδυτές αντέδρασαν με ανησυχία στην κατάρρευση της κυβέρνησης Λεκορνί. Οι γαλλικές μετοχές και τα κρατικά ομόλογα υποχώρησαν, ενώ το ευρώ αποδυναμώθηκε.
«Υπάρχουν ήδη πολλές ανησυχίες γύρω από την οικονομία της ευρωζώνης», δήλωσε κυβερνητικός αξιωματούχος από χώρα της ευρωζώνης. «Δεν χρειαζόμαστε κάτι τέτοιο».
Εσωτερικά, οι Γάλλοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τους κινδύνους, τονίζοντας ότι υπάρχει «πιλότος» στο υπουργείο Οικονομικών.
«Οι προσπάθειες του προέδρου Μακρόν τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν να δείξει ότι η Γαλλία είναι το πιο ελκυστικό μέρος στην Ευρώπη για επενδύσεις», δήλωσε ο Grégoire Roos, διευθυντής προγραμμάτων στο Chatham House.
«Δεν βλέπω κανέναν σημαντικό διεθνή επενδυτή να επιλέγει τη Γαλλία αυτή τη στιγμή, δεδομένης της έλλειψης πολιτικής και δημοσιονομικής σαφήνειας», τόνισε.
Στις Βρυξέλλες, ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ έχουν ξεγράψει τον Μακρόν, θεωρώντας τον έναν ηγέτη χωρίς δυναμική, του οποίου η επιρροή εξασθενεί γρήγορα.
Ένας δεύτερος διπλωμάτης της ΕΕ μίλησε για την «κληρονομιά» του Μακρόν ως ισχυρού στοχαστή που είχε γεννήσει ιδέες για την προώθηση της αλλαγής στην Ευρώπη. Η έννοια της «στρατηγικής αυτονομίας» γεννήθηκε στο Παρίσι.
Με τον πρόεδρο Τραμπ να απομακρύνει τις ΗΠΑ από την Ευρώπη, αυτή η ιδέα έχει ωριμάσει στις Βρυξέλλες. «Δεν υπάρχουν πολλοί ηγέτες που είναι πρόθυμοι και ικανοί να σκέφτονται πέντε χρόνια μπροστά», ανέφερε ο διπλωμάτης. «Αυτός ήταν πολύ καλός σε αυτό», τόνισε.
Ο Μακρόν, εξελέγη για να παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2027 και δεν έχει δώσει καμία ένδειξη ότι θα παραιτηθεί. Ωστόσο, η αναταραχή στο Παρίσι σημαίνει ότι η γαλλική επιρροή στην ΕΕ είναι πιθανό να μειωθεί.
Οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ θα ήταν πιο εύκολο να διαμορφωθούν από τη Γαλλία εάν μπορούσε να στέλνει σταθερά τον ίδιο υπουργό στις συναντήσεις. Ωστόσο, οι επαναλαμβανόμενες ανακατατάξεις το καθιστούν πιο δύσκολο.
Από την άλλη πλευρά, πρόωρες εκλογές θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ.
Ο Μακρόν έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στις ευρωπαϊκές προσπάθειες για την υποστήριξη της Ουκρανίας και της ηπείρου έναντι της Ρωσίας.
Η κοινή του πρωτοβουλία με τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Kιρ Στάρμερ παραμένει η μόνη επιλογή όσον αφορά την υποστήριξη οποιασδήποτε ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία. «Δεν είναι καλό για την ΕΕ να βρίσκεται σε αναταραχή ένα από τα μεγαλύτερα κράτη μέλη, ειδικά στην τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας», δήλωσε αξιωματούχος της ευρωζώνης.
Μια ισχυρή «γαλλο-γερμανική μηχανή» θεωρείται απαραίτητη για την αποτελεσματικότητα της ΕΕ. Οι δυσκολίες του Μακρόν καθιστούν αυτό το στόχο πιο δύσκολο.
Ένας Γάλλος αξιωματούχος αναγνώρισε το πρόβλημα. «Αυτό αφήνει τη Γαλλία απούσα σε μια εποχή που η Ρωσία εισβάλλει σε ευρωπαϊκά εδάφη, όταν η Κίνα έχει απίστευτη βιομηχανική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες του Τραμπ συνεχίζουν να κάνουν ανόητα πράγματα», δήλωσε. «Νομίζω ότι η ηγεσία της Γαλλίας θα λείψει. Είναι αδύνατο για τη Γαλλία να δώσει αυτό που έχει να δώσει υπό αυτές τις συνθήκες».
Εάν ο Μακρόν προκηρύξει νέες εκλογές, η γαλλική ακροδεξιά αναμένεται να κερδίσει.
Η ακροδεξιά της Ευρώπης έχει πάρει θάρρος από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο Μακρόν. Ο Γκερτ Βίλντερς, προειδοποίησε «όλους τους παλιούς ηγέτες», συμπεριλαμβανομένου του Μακρόν: «Ο χρόνος σας τελείωσε», προειδοποίησε.