Φανταστείτε τον πληθυσμό της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Κροατίας να παλεύει με τη φτώχεια. Δυστυχώς, αυτό δεν είναι σενάριο, αλλά μια σκληρή πραγματικότητα για 72 εκατομμύρια ανθρώπους στην ΕΕ, δηλαδή το 16,2% του πληθυσμού.

Ο αριθμός αυτός απομακρύνεται από τους στόχους του 2030 για μείωση της φτώχειας και τους αντίστοιχους στόχους του ΟΗΕ. Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής από την ΕΕ δεν φαίνεται να επαρκούν.

Τι σημαίνει όμως να ζεις «κάτω από το όριο της φτώχειας»; Σύμφωνα με τον ορισμό, είναι το να έχεις εισόδημα κάτω από το 60% του διάμεσου εθνικού εισοδήματος. Η Eurostat τονίζει ότι αυτός ο δείκτης δεν μετρά τον πλούτο, αλλά το σχετικό εισόδημα σε σύγκριση με τους υπόλοιπους πολίτες της ίδιας χώρας.

Το 2024, το μέσο ετήσιο ισοδύναμο εισόδημα στην ΕΕ ήταν 21.582 ευρώ, δηλαδή 1.079 ευρώ μηνιαίως. Ωστόσο, το όριο αυτό ποικίλλει σημαντικά ανά χώρα, από 391 ευρώ στη Βουλγαρία έως 2.540 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Αν συμπεριλάβουμε και τις υποψήφιες χώρες και την ΕΖΕΣ, το εύρος γίνεται ακόμη μεγαλύτερο, από 201 ευρώ στην Τουρκία έως 2.596 ευρώ στην Ελβετία.

Η Ελλάδα δυστυχώς κατατάσσεται στις χώρες με τα χαμηλότερα ετήσια διάμεσα εισοδήματα. Σε αρκετές χώρες, όπως η Λετονία, η Πορτογαλία, η Κροατία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ελλάδα και η Σλοβακία, το όριο κυμαίνεται κάτω από 750 ευρώ.

Όσον αφορά τις μεγάλες οικονομίες της ΕΕ, η Γερμανία έχει το υψηλότερο όριο κινδύνου φτώχειας (1.381 ευρώ), ακολουθούμενη από τη Γαλλία (1.278 ευρώ), την Ιταλία (1.030 ευρώ) και την Ισπανία (965 ευρώ).

Για μια οικογένεια με δύο παιδιά, το όριο αυξάνεται σε 2.266 ευρώ στην ΕΕ, 423 ευρώ στην Τουρκία και 5.452 ευρώ στην Ελβετία.

Η Giulia De Lazzari, οικονομολόγος στον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO), εξηγεί ότι οι διαφορές στην παραγωγικότητα και τη βιομηχανική δομή είναι οι βασικοί παράγοντες που καθορίζουν αυτά τα επίπεδα. Οι χώρες με υψηλή παραγωγικότητα και ισχυρούς τομείς, όπως η τεχνολογία και τα χρηματοοικονομικά, τείνουν να έχουν υψηλότερους μισθούς.

Ακόμη και όταν λαμβάνεται υπόψη η αγοραστική δύναμη (ΜΑΔ), οι διαφορές παραμένουν σημαντικές. Σε ΜΑΔ, τα όρια κυμαίνονται από 449 στη Σερβία έως 1.889 στο Λουξεμβούργο.

Συνολικά, το 16,2% του πληθυσμού της ΕΕ αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας το 2024, με τα υψηλότερα ποσοστά να καταγράφονται στις υποψήφιες χώρες και στα Βαλκάνια. Στις μεγάλες οικονομίες, η Ισπανία και η Ιταλία εμφανίζουν επίσης υψηλά ποσοστά, ενώ η Γαλλία και η Γερμανία βρίσκονται ελαφρώς κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.