Οι αυξανόμενες ανησυχίες για τα δημόσια οικονομικά στις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη πυροδοτούν το φαινόμενο του "debasement trade". Οι επενδυτές, κυριευμένοι από τον φόβο του υψηλού παγκόσμιου χρέους, στρέφονται μαζικά σε εναλλακτικά, ασφαλή assets, όπως ο χρυσός, το bitcoin και το ασήμι, εγκαταλείποντας τα παραδοσιακά νομίσματα που βρίσκονται υπό πίεση.

Το γιεν κατρακύλησε χθες, καθώς η Σανάε Τακαΐτσι, υπέρμαχος της οικονομικής τόνωσης, οδεύει προς την πρωθυπουργία της Ιαπωνίας, μετά την εκλογή της στην ηγεσία του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP). Τα spreads των γαλλικών ομολόγων εκτοξεύθηκαν και το ευρώ υποχώρησε μετά την παραίτηση του Γάλλου πρωθυπουργού Σεμπαστιάν Λεκορνί, βυθίζοντας τη χώρα σε πολιτική κρίση. Το δολάριο, αποδυναμωμένο κατά 30% έναντι του Bitcoin φέτος, παραμένει υπό πίεση λόγω του shutdown της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Η νέα πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία επιβαρύνει και το ευρώ.

Στο επίκεντρο βρίσκεται το τεράστιο χρέος σε ΗΠΑ, Ιαπωνία και Ευρώπη. Αυτό ενισχύει την ελκυστικότητα εναλλακτικών assets, όπως τα πολύτιμα μέταλλα και τα κρυπτονομίσματα, τα οποία σκαρφαλώνουν σε νέα ύψη. Ο χρυσός κατέγραψε νέο ρεκόρ χθες (6.10) και το ασήμι πλησίασε επίπεδα-ρεκόρ, ενώ το bitcoin κινήθηκε κοντά στο νέο ιστορικό υψηλό του (124.000 δολ.), που σημειώθηκε το Σαββατοκύριακο (125.689 δολ.).

"Η πολιτική κατάσταση σε αυτές τις χώρες σού δίνει λόγο να αγοράσεις χρυσό και Bitcoin ως αντιστάθμισμα για την υποτίμηση", δήλωσε ο Κρις Γουέστον, επικεφαλής έρευνας για την Pepperstone Group, και πρόσθεσε: "Εχει γίνει μια μεγάλη συναλλαγή. Δεν υπάρχει τίποτα που να δημιουργεί κλίμα όσο μια αγορά που ανεβαίνει – πρέπει να συμμετέχεις".

Το γιεν αποδυναμώθηκε κατά 1,6% έναντι του δολαρίου, καθώς η επικράτηση της Τακαΐτσι ενίσχυσε τις προσδοκίες για δημοσιονομική τόνωση και μείωσε τα στοιχήματα υπέρ μιας άμεσης αύξησης επιτοκίων από την Τράπεζα της Ιαπωνίας. Ο χρυσός και το bitcoin διαπραγματεύτηκαν και τα δύο σε επίπεδα-ρεκόρ έναντι του ιαπωνικού νομίσματος. Το ευρώ υποχώρησε κατά 0,1% έναντι του δολαρίου. O δείκτης του Bloomberg για το δολάριο ανέκαμψε κατά 0,3%, ανακτώντας μέρος της πτώσης της προηγούμενης εβδομάδας και παραμένει χαμηλότερα περίπου 8% για το έτος. "Το γνώριμο μοτίβο της υποτίμησης του δολαρίου έναντι εναλλακτικών αποθεματικών περιουσιακών στοιχείων, εν μέσω της δυσλειτουργίας στην Ουάσιγκτον, επαναλαμβάνεται", έγραψαν αναλυτές της JPMorgan.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, η τιμή του χρυσού έχει εκτοξευθεί σχεδόν κατά 50% φέτος, φτάνοντας σε ιστορικό υψηλό πάνω από τα 3.800 δολάρια ανά ουγγιά. Αυτή η άνοδος, η μεγαλύτερη από τη δεκαετία του 1970, τροφοδοτείται και από το φαινόμενο του Fomo (Fear of Missing Out), τον φόβο δηλαδή των επενδυτών ότι θα χάσουν μια επικερδή ευκαιρία. Καθώς οι τιμές ανεβαίνουν, ολοένα και περισσότεροι σπεύδουν να εισέλθουν στην αγορά, δημιουργώντας έναν αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο ανόδου. Η δυναμική αυτή έχει ενισχυθεί από τα μέσα ενημέρωσης και τις αναλύσεις, που προβάλλουν συνεχώς τη «λάμψη» του χρυσού ως επενδυτικό καταφύγιο.

"Είναι επιχρυσωμένο Fomo", εξηγεί ο Λούκα Παολίνι, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής της Pictet Asset Management, αναφερόμενος στον «φόβο της απώλειας», που θεωρείται επίσης ότι τροφοδοτεί τα τεράστια κέρδη των μετοχών τεχνολογίας megacap και άλλων αγορών. "Ο χρυσός έχει γίνει τόσο σημαντικός… που δεν μπορείς να τον αγνοήσεις. Φτάνει σε ένα επίπεδο όπου είναι αδύνατο να μην τον κατέχεις".

Η αγορά "έχει τρελαθεί λίγο", πρόσθεσε ο Νίκι Σιλς, αναλυτής στην εταιρεία συναλλαγών πολυτίμων μετάλλων MKS Pamp, προσθέτοντας ότι ο "κινητήριος μοχλός που άλλαξε τα δεδομένα" ήταν οι εισροές σε χρηματιστηριακά διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETFs), ένα φθηνό και δημοφιλές επενδυτικό μέσο που χρησιμοποιείται τόσο από ιδιώτες όσο και από θεσμικούς επενδυτές.

Οι καθαρές εισροές σε ETF που υποστηρίζονται από χρυσό αυξήθηκαν στα 13,6 δισ. δολάρια τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού, πράγμα που σημαίνει ότι περισσότερα από 60 δισ. δολάρια έχουν εισρεύσει μέχρι στιγμής το 2025, ρεκόρ για ένα ημερολογιακό έτος.

Η ποσότητα χρυσού που κατέχουν αυτά τα ETF έχει ξεπεράσει τους 3.800 τόνους, κοντά στο αποκορύφωμά της κατά τη διάρκεια του sell-off σε επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία λόγω της πανδημίας.