Στο επίκεντρο των ανακοινώσεων του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) θα βρεθούν οι μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις που καλούνται να σηκώσουν οι οικογένειες με παιδιά και η μεσαία τάξη. Οι ελαφρύνσεις, που αναμένεται να αγγίξουν το 1,5 δισ. ευρώ, θα στοχεύσουν ιδίως αυτές τις κατηγορίες πολιτών.

Εάν σε αυτές προστεθούν και τα ήδη εξαγγελθέντα μέτρα, όπως η επιστροφή ενοικίου και η μόνιμη στήριξη των χαμηλοσυνταξιούχων που θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο, το συνολικό πακέτο ενίσχυσης θα ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ. Επιπλέον αυξήσεις αναμένονται για τους ένστολους των Σωμάτων Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών. Σημαντική έμφαση θα δοθεί και στο στεγαστικό ζήτημα, με αξιοποίηση κοινοτικών πόρων και στόχο την αύξηση της διαθεσιμότητας κατοικιών.

Οι τελικές αποφάσεις για τα μέτρα αναμένεται να ληφθούν σε σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στα τέλη Αυγούστου, λίγο πριν από τις εξαγγελίες της 6ης Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση προσανατολίζεται κυρίως σε φορολογικές ελαφρύνσεις και όχι σε επιδοματικές πολιτικές. Παρά το γεγονός ότι εξετάστηκε η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, η συγκεκριμένη λύση φαίνεται να απορρίπτεται για δύο λόγους.

Όπως αναφέρει στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, πρώτον, τα οφέλη για τους φορολογούμενους θα είναι περιορισμένα σε περιόδους χαμηλού πληθωρισμού. Για παράδειγμα, με τον προβλεπόμενο πληθωρισμό του 2,4% για φέτος, το κόστος για τον προϋπολογισμό θα ήταν μικρότερο από 350 εκατ. ευρώ, ενώ το όφελος για έναν φορολογούμενο με εισόδημα 20.000 ευρώ θα ανερχόταν μόλις σε 24 ευρώ ετησίως. Δεύτερον, υπάρχει σημαντικό δημοσιονομικό ρίσκο για το μέλλον. «Με πληθωρισμό 10%, το κόστος θα έφτανε το 1,5 δισ. ευρώ, αποσταθεροποιώντας την οικονομία», σχολιάζει το ίδιο στέλεχος. Επιπλέον, η τιμαριθμοποίηση αυξάνει σωρευτικά το κόστος για τον προϋπολογισμό κάθε χρόνο.

Οι επιλογές που εξετάζει η κυβέρνηση περιλαμβάνουν αλλαγές στους φορολογικούς συντελεστές ή στα φορολογικά κλιμάκια. Στόχος είναι η διόρθωση δύο βασικών αδικιών που έχουν επισημανθεί σε σχετική ανάλυση της Eurobank.

Η πρώτη αφορά την υψηλή φορολόγηση των οικογενειών με δύο παιδιά, όπου η Ελλάδα κατέχει αρνητική πρωτιά σε σύγκριση με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Σύμφωνα με τη μελέτη, «λόγω των μικρότερων παροχών και εκπτώσεων, η Ελλάδα έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση μετά την Ισπανία». Η μελέτη επικαλείται στοιχεία του ΟΟΣΑ, τα οποία δείχνουν ότι η φορολογική ελάφρυνση για ένα ζευγάρι με δύο παιδιά είναι από τις μικρότερες μεταξύ των χωρών-μελών του Οργανισμού.

Επιπλέον, αναμένεται να υπάρξει ρύθμιση στη φορολογική κλίμακα των ενοικίων, πιθανώς με τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου συντελεστή μεταξύ των υφιστάμενων. Σήμερα, τα ενοίκια φορολογούνται με 15% για εισόδημα έως 12.000 ευρώ ετησίως, 35% για εισόδημα έως 35.000 ευρώ και 45% για υψηλότερα ποσά.

Η δεύτερη αδικία που θα επιχειρηθεί να διορθωθεί είναι η επιβολή του υψηλότερου φορολογικού συντελεστή (44%) σε σχετικά χαμηλά εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ. Συγκριτικά, στην Ισπανία ο συντελεστής 45% επιβάλλεται σε εισοδήματα άνω των 300.000 ευρώ, στην Κύπρο και τη Μάλτα ο συντελεστής 35% σε εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ, ενώ στην Πορτογαλία ο συντελεστής 48% επιβάλλεται σε εισοδήματα άνω των 84.896 ευρώ.

Συμπερασματικά, οι επικείμενες φορολογικές ελαφρύνσεις αναμένεται να αποτελέσουν σημαντική ανάσα για τις οικογένειες με παιδιά και τη μεσαία τάξη, ενώ παράλληλα θα επιχειρηθεί η διόρθωση στρεβλώσεων στο φορολογικό σύστημα.