Τελεσίγραφο φον ντερ Λάιεν σε Βόρεια Μακεδονία: Χωρίς τροποποίηση του Συντάγματος δεν προχωρά η ένταξη στην ΕΕ

Φον ντερ Λάιεν στα Σκόπια: «Η μπάλα είναι στο γήπεδό σας»

Πολιτική
Δημοσιεύθηκε  · 3 λεπτά ανάγνωση

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επισκέφθηκε τα Σκόπια στις 15 Οκτωβρίου 2025, καλώντας τη Βόρεια Μακεδονία να προχωρήσει στην αναγκαία συνταγματική αναθεώρηση. Στόχος της επίσκεψης ήταν να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες έχουν «παγώσει».

Η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η συνταγματική τροποποίηση, η οποία θα ενσωματώσει τη βουλγαρική μειονότητα στο Σύνταγμα της χώρας, είναι το απαραίτητο βήμα για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Με ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter), μετά τη συνάντησή της με τον πρωθυπουργό Χρίστιαν Μίτσκοσκι, έγραψε: «Υποστηρίζουμε πλήρως τη Βόρεια Μακεδονία στην πορεία της προς την ΕΕ. Το επόμενο και μοναδικό βήμα είναι σαφές: πρέπει να υλοποιήσετε τις συμφωνημένες συνταγματικές αλλαγές. Η μπάλα είναι στο γήπεδό σας».

Στη συνάντηση των δύο ηγετών, σύμφωνα με την ανακοίνωση της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας, συζητήθηκαν η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, οι τρέχουσες μεταρρυθμίσεις, η ενεργειακή ασφάλεια και ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Δεν υπήρξαν κοινές δηλώσεις μετά τη συνάντηση, για να αποφευχθούν πολιτικές παρερμηνείες ενόψει των δημοτικών εκλογών της 19ης Οκτωβρίου.

Η διαδικασία ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ βρίσκεται σε τέλμα, καθώς τα Σκόπια δεν έχουν ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που ανέλαβαν το καλοκαίρι του 2022, στο πλαίσιο πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόταση απαιτούσε την αναθεώρηση του Συντάγματος για την επίσημη αναγνώριση της βουλγαρικής μειονότητας. Η προηγούμενη κεντροαριστερή κυβέρνηση είχε αποδεχθεί τη συμφωνία, αλλά δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων στη Βουλή, λόγω της αντίθεσης του δεξιού κόμματος VMRO-DPMNE, το οποίο σήμερα κυβερνά.

Ο πρωθυπουργός Χρίστιαν Μίτσκοσκι έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι δεν προτίθεται να αποδεχθεί τις «βουλγαρικές απαιτήσεις», όπως τις αποκαλεί. Έχει επίσης δηλώσει την αντίθεσή του σε οποιαδήποτε αλλαγή του Συντάγματος, παρά τις πιέσεις που δέχεται από τις Βρυξέλλες και τη Σόφια.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, οι πολίτες βουλγαρικής εθνικότητας αποτελούν μόνο το 0,2% του πληθυσμού, περίπου 3.500 άτομα. Η Βουλγαρία θεωρεί αυτό το ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό και το αμφισβητεί. Οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών παραμένουν έντονες και αφορούν ιστορικά, εθνικά και γλωσσικά ζητήματα. Οι σχέσεις μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας έχουν επιδεινωθεί μετά την άνοδο του VMRO-DPMNE στην εξουσία τον Ιούνιο του 2024. Οι δύο πλευρές αδυνατούν να βρουν κοινό έδαφος σε θέματα ταυτότητας και ιστορίας, οδηγώντας σε αδιέξοδο την ένταξη της χώρας στην ΕΕ.

Η στάση του Μίτσκοσκι έχει προκαλέσει ανησυχία στις Βρυξέλλες, καθώς θεωρείται ότι θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα και τη συνοχή της ευρωπαϊκής πολιτικής στα Δυτικά Βαλκάνια.

Τα Σκόπια ήταν ο τελευταίος σταθμός της τριήμερης περιοδείας της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων: Αλβανία, Μαυροβούνιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Σερβία, Κόσοβο και Βόρεια Μακεδονία. Στόχος της περιοδείας ήταν να επιβεβαιώσει τη δέσμευση της ΕΕ για την ένταξη των χωρών της περιοχής και να προωθήσει το νέο Σχέδιο Ανάπτυξης ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2024–2027. Το σχέδιο αυτό αποσκοπεί στη σταδιακή ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων στην Ενιαία Αγορά και στην ενίσχυση της οικονομικής σύγκλισης με τα κράτη-μέλη.