Μια ολοκληρωμένη ανάλυση σχετικά με την προγεννητική διατροφή και την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος δείχνει ότι η λήψη προγεννητικών συμπληρωμάτων φολικού οξέος και πολυβιταμινών ίσως μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης διαταραχής του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ).

Η γενική ανασκόπηση, η οποία συγκεντρώνει δεδομένα από οκτώ συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις, διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Curtin στην Αυστραλία και δημοσιεύθηκε στο PLOS One. Οι συγγραφείς χαρακτηρίζουν τα αποτελέσματα ως «ιδιαίτερα υποδηλωτικά» υπέρ μιας προστατευτικής επίδρασης των προγεννητικών συμπληρωμάτων στην νευροαναπτυξιακή υγεία των παιδιών.

Η ΔΑΦ είναι μια σύνθετη νευροαναπτυξιακή διαταραχή, με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που αλληλεπιδρούν κατά την εμβρυϊκή και πρώιμη ανάπτυξη. Οι μελέτες σχετικά με την προγεννητική διατροφή και την επίδραση του φολικού οξέος και των πολυβιταμινών είχαν συχνά αντικρουόμενα αποτελέσματα, κάτι που οφείλεται στην πολυπλοκότητα της διαταραχής.

Η γενική ανασκόπηση συνδυάζει τα αποτελέσματα πολλών ανασκοπήσεων για να προσφέρει μια πιο σταθερή εκτίμηση της βιβλιογραφίας. Η μελέτη περιέλαβε ένα μεγάλο δείγμα, που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο συμμετέχοντες. Πέντε από τις ανασκοπήσεις επικεντρώθηκαν στη λήψη φολικού οξέος, ενώ τρεις ανέλυαν δεδομένα σχετικά με πολυβιταμινούχα συμπληρώματα.

Η ΔΑΦ, που επηρεάζει έως και το 1% των παιδιών παγκοσμίως, χαρακτηρίζεται από: επίμονα ελλείμματα στην κοινωνική επικοινωνία και αλληλεπίδραση και περιορισμένα, επαναλαμβανόμενα πρότυπα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων ή δραστηριοτήτων. Συνοδεύεται συχνά από άλλες παθήσεις όπως νοητική αναπηρία, γλωσσικές διαταραχές, ΔΕΠΥ ή αγχώδεις διαταραχές. Η πολυπλοκότητα της ΔΑΦ ενισχύει την ανάγκη κατανόησης τροποποιήσιμων παραγόντων που θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισής της.

Το φολικό οξύ είναι βασικό συστατικό της προγεννητικής φροντίδας, καθώς συμμετέχει στον πολλαπλασιασμό και την διαφοροποίηση των κυττάρων. Η ανεπάρκειά του έχει συνδεθεί με ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα, ενώ η επάρκειά του θεωρείται κρίσιμη για τη νευροανάπτυξη. Τα προγεννητικά πολυβιταμινούχα σκευάσματα συνήθως περιλαμβάνουν: φολικό οξύ, σίδηρο, βιταμίνη D, ασβέστιο και άλλα μικροθρεπτικά συστατικά. Θεωρείται ότι συμβάλλουν σε ένα βιολογικό περιβάλλον που ευνοεί την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου και μπορεί να λειτουργεί προστατευτικά έναντι του αυτισμού.

Σύμφωνα με τα συνολικά ευρήματα, η λήψη προγεννητικών συμπληρωμάτων φολικού οξέος και πολυβιταμινών συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ΔΑΦ στα παιδιά. Οι εκτιμώμενες τιμές στις επιμέρους μελέτες έδειχναν μια σταθερή τάση προς μείωση του κινδύνου. Για να ελέγξουν την ανθεκτικότητα των αποτελεσμάτων, οι ερευνητές έκαναν αναλύσεις ευαισθησίας, εξαιρώντας μελέτες χαμηλής ποιότητας ή με πιθανή μεροληψία. Σε όλες τις περιπτώσεις, τα ευρήματα ήταν σταθερά και η αξιολόγηση GRADE κατέταξε τα αποτελέσματα ως «ιδιαίτερα υποδηλωτικά».

Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα δεδομένα υποστηρίζουν την ενσωμάτωση της λήψης συμπληρωμάτων φολικού οξέος και πολυβιταμινών στην προγεννητική φροντίδα πριν από τη σύλληψη και κατά τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης. Αν και τα στοιχεία δεν αποδεικνύουν αιτιώδη σχέση, παρουσιάζουν ένα προστατευτικό μοτίβο.

Η νέα γενική ανασκόπηση προσφέρει μια από τις πιο ισχυρές συνθέσεις επιστημονικών δεδομένων γύρω από τον ρόλο της προγεννητικής διατροφής στον κίνδυνο εμφάνισης ΔΑΦ. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι το φολικό οξύ και οι πολυβιταμίνες μπορεί να συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου αυτισμού. Παρά την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα, το μήνυμα της νέας μελέτης είναι σαφές: η προγεννητική χορήγηση βασικών μικροθρεπτικών συστατικών συνδέεται με καλύτερα νευροαναπτυξιακά αποτελέσματα για τα παιδιά.