Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας στη βαθμίδα ΒΒΒ με σταθερές προοπτικές, από ΒΒΒ- με θετικές προοπτικές. Η αναβάθμιση αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική στιγμή για την ελληνική οικονομία, επιβεβαιώνοντας την πρόοδο και την αξιοπιστία της δημοσιονομικής πολιτικής.

Ο Fitch είχε δώσει την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2023 και φέτος τον Μάιο αναβάθμισε τις προοπτικές του αξιόχρεου της σε θετικές.

Η αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας αντικατοπτρίζει τους εξής κύριους παράγοντες αξιολόγησης και τη σχετική βαρύτητά τους:

Ένας από τους βασικούς παράγοντες είναι η σταθερή μείωση του χρέους. Ο Fitch προβλέπει ότι το ακαθάριστο δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες το 2025, φτάνοντας στο 145%, ύστερα από μείωση 10 ποσοστιαίων μονάδων το 2024. Παρόλο που αυτό το επίπεδο παραμένει υψηλό σε σύγκριση με άλλες χώρες με αξιόχρεο «BBB», η μείωση είναι εντυπωσιακή, καθώς είναι περισσότερο από 60 μονάδες χαμηλότερο σε σχέση με το υψηλό επίπεδο του 2020 (209%). «Αναμένουμε ότι το χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται ραγδαία μεσοπρόθεσμα, προσεγγίζοντας το 120% έως το 2030, σύμφωνα με το βασικό μας σενάριο, υποστηριζόμενο από αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά 4% και από πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2027. Τα ταμειακά αποθέματα παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, περίπου στο 18% του ΑΕΠ, επιτρέποντας την πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων και καλύπτοντας τις λήξεις των επόμενων τριών ετών», αναφέρει χαρακτηριστικά ο οίκος.

Επιπλέον, η συνεχιζόμενη ισχυρή δημοσιονομική απόδοση παίζει καθοριστικό ρόλο. Ο Fitch προβλέπει πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της Γενικής Κυβέρνησης κοντά στο 1% του ΑΕΠ φέτος, παρόμοιο με την ισχυρή απόδοση του 2024 (1,3%), και πρωτογενές πλεόνασμα 4,8%. Αυτή η επίδοση αποτελεί σημαντική βελτίωση σε σχέση με το έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ το 2023 και συγκρίνεται πολύ ευνοϊκά με το τρέχον μέσο έλλειμμα 3,7% των χωρών με αξιολόγηση ΒΒΒ. Ο οίκος τονίζει ότι η ισχυρή απόδοση αντανακλά τα διαρθρωτικά υψηλότερα έσοδα, λόγω της βελτίωσης της είσπραξης φόρων και του αυστηρού ελέγχου των δαπανών.

Παρά τη μέτρια δημοσιονομική χαλάρωση που αναμένεται, ο Fitch πιστεύει ότι ο προϋπολογισμός του 2026 θα παραμείνει πλεονασματικός. Οι προγραμματισμένες μειώσεις του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων θα έχουν τον μεγαλύτερο δημοσιονομικό αντίκτυπο, ο οποίος εκτιμάται από την κυβέρνηση σε 1,2 δισεκ. ευρώ (0,5 % του ΑΕΠ) και θα αυξηθεί σε 1,6 δισεκ. ευρώ το 2027. Αυτό θα ενισχύσει το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα, κυρίως των νοικοκυριών με μεσαία εισοδήματα, το οποίο με τη σειρά του θα στηρίξει την ανάπτυξη. Επιπλέον, θα διατεθούν 600 εκατ. ευρώ για επιδοτήσεις ενοικίου και στήριξη χαμηλοσυνταξιούχων, καθώς και 300 εκατ. ευρώ για αυξήσεις των μισθών στον τομέα της Άμυνας.

Η δέσμευση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική σύνεση, η οποία υποστηρίζεται από τα αποτελέσματα της μεταπανδημικής περιόδου και την ευρεία κοινωνική συναίνεση για την εφαρμογή υγιών δημοσιονομικών πολιτικών, ενισχύει την αξιοπιστία του δημοσιονομικού πλαισίου. Τον Ιούλιο του 2025, το κοινοβούλιο ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία έναν εγχώριο δημοσιονομικό κανόνα που απαιτεί ισοσκελισμένο πρωτογενές ισοζύγιο. Η Ελλάδα υπερέβη τις απαιτήσεις του νέου δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ το 2024, το πρώτο έτος εφαρμογής του.

Οι χαμηλοί χρηματοδοτικοί κίνδυνοι, το ευνοϊκό προφίλ χρέους της Ελλάδας με μακρά μέση διάρκεια 19 ετών και ευνοϊκά επιτόκια, καθώς και τα πολύ μεγάλα ταμειακά διαθέσιμα, μειώνουν σημαντικά τους κινδύνους της αγοράς και λειτουργούν ως προστασία από πιθανές διαταραχές λόγω μεταβλητότητας της αγοράς ομολόγων. Η διαφορά μεταξύ του ρυθμού ανάπτυξης και του επιτοκίου είναι ευνοϊκή, με το μέσο επιτόκιο του χρέους να κυμαίνεται περίπου στο 1,5%, πολύ χαμηλότερο από την εκτιμώμενη πορεία της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ, η οποία εκτιμάται σε περίπου 4%.

Η ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας, παρά τις πρόσφατες εξωτερικές προκλήσεις, είναι ένας ακόμη θετικός παράγοντας. Η αύξηση του ΑΕΠ κυμαίνεται κατά μέσο όρο γύρω στο 2% από το 2023, ξεπερνώντας το ρυθμό ανάπτυξης της ευρωζώνης. «Προβλέπουμε ότι η ανάπτυξη θα παραμείνει γύρω στο 2%, τουλάχιστον μέχρι το 2027, με συνεχιζόμενη σύγκλιση προς το επίπεδο εισοδήματος της Ευρωζώνης. Η εγχώρια ζήτηση θα παραμείνει ο βασικός μοχλός ανάπτυξης, επωφελούμενη από τα τελευταία χρόνια της επενδυτικής ώθησης από το Next Generation EU (Ταμείο Ανάκαμψης), την περαιτέρω βελτίωση των ισολογισμών των νοικοκυριών και τη σταθερή αύξηση της απασχόλησης.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, «η Fitch Ratings αναβάθμισε πριν από λίγο τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε ‘BBB’ από ‘BBB-’, με Σταθερές Προοπτικές, επιβεβαιώνοντας την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας και την αξιοπιστία της δημοσιονομικής πολιτικής. Η απόφαση βασίζεται στη σημαντική αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους, τις υψηλές δημοσιονομικές επιδόσεις, την ανθεκτικότητα της ανάπτυξης και τη βελτίωση του τραπεζικού συστήματος».

Σε δήλωσή του, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, τόνισε πως «Η σημερινή αναβάθμιση της Fitch επιβεβαιώνει κάτι που είναι πλέον ορατό σε όλους: Η Ελλάδα αλλάζει επίπεδο». Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, χαρακτήρισε την αναβάθμιση «μία ακόμα ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα».

Ωστόσο, υπάρχουν και προκλήσεις που παραμένουν. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών κυμαίνεται γύρω στο 6% του ΑΕΠ από το 2023, σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο χωρών «BBB». Ο Fitch επισημαίνει επίσης τη στενή διασύνδεση μεταξύ του κράτους και των τραπεζών λόγω του μεγάλου ποσοστού των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων (DTC) στο κεφάλαιο των τραπεζών.

Παρόλα αυτά, η αναβάθμιση από τον Fitch αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την εδραίωση της ελληνικής οικονομίας και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.