Η φέτα, ένα από τα πιο επιτυχημένα εξαγωγικά προϊόντα της χώρας, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή κρίση λόγω της συνεχιζόμενης επιδημίας ευλογιάς που έχει πλήξει τα πρόβατα.

Αν και οι επιχειρήσεις έχουν ακόμη αποθέματα από την προηγούμενη γαλακτοπαραγωγή, πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι τα προβλήματα θα αρχίσουν να φαίνονται από τον Μάρτιο του 2026. Η κτηνοτροφία και η τυροκομία αντιμετωπίζουν ήδη πολλαπλά προβλήματα, με τους κινδύνους να αυξάνονται διαρκώς.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η τιμή της φέτας θα δεχθεί πιέσεις τους επόμενους μήνες, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους συλλογής γάλακτος που επιβάλλουν οι κανονισμοί της καραντίνας. Μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα, τα άρρωστα ζώα έφταναν τα 262.000, χωρίς να υπολογίζεται ο υγιής πληθυσμός σε περιοχές καραντίνας. Ο κίνδυνος, όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται, είναι εκθετικός, με τον αριθμό των κρουσμάτων να αυξάνεται καθημερινά. Για να γίνει κατανοητή η έκταση της καταστροφής, αρκεί να θυμηθούμε ότι ο Daniel στη Θεσσαλία είχε προκαλέσει τον θάνατο περίπου 130.000 προβάτων.

Ο αριθμός των ζώων που έχουν χαθεί μέχρι τώρα από την ευλογιά είναι διπλάσιος. Ωστόσο, οι ίδιες πηγές εκφράζουν απαισιοδοξία, θεωρώντας ότι τα μέτρα που λαμβάνονται είναι «too little, too late». Ούτε οι τυροκομικές επιχειρήσεις, ούτε οι κτηνοτρόφοι, αλλά ούτε και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης γνωρίζουν την έκταση του προβλήματος!

Ένα σημαντικό ζήτημα είναι οι καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων, μια συνήθης πρακτική που επιδεινώνει την κατάσταση. Πολλοί κτηνοτρόφοι αποφεύγουν να δηλώσουν τα κρούσματα στις αρμόδιες υπηρεσίες, με αποτέλεσμα το πρόβλημα να διογκώνεται. Πρόκειται για έναν «φαύλο κύκλο», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει πηγή της αγοράς. Το επόμενο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν οι τυροκομικές επιχειρήσεις από τον Μάρτιο του 2026 είναι η μειωμένη εισκόμιση πρόβειου γάλακτος, η οποία θα οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγή φέτας – σε μια περίοδο όπου η φέτα και το γιαούρτι αποτελούν τις δύο μεγαλύτερες επιτυχίες του κλάδου των τροφίμων διεθνώς.

Η μείωση της παραγωγής σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση θα οδηγήσει σε ανατιμήσεις. Οι τυροκομικές επιχειρήσεις που εξάγουν φέτα δεν έχουν μεγάλα περιθώρια ανατιμήσεων, καθώς το «λευκό τυρί» από αγελαδινό γάλα παρακολουθεί στενά την τιμή της φέτας, ενώ οι τιμές του αγελαδινού γάλακτος στην Ευρώπη έχουν μειωθεί. Οι καταναλωτές ενδέχεται να βιώσουν αύξηση των τιμών στα αμνοερίφια το Πάσχα του 2026, με τις τιμές να θυμίζουν… κοσμηματοπωλεία!

Όλα αυτά θα γίνουν εμφανή μετά τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους. Το σημαντικότερο πρόβλημα όμως, στην τρέχουσα περίοδο, είναι η προσπάθεια να αποφευχθεί ο χαρακτηρισμός της Ελλάδας ως «χώρα αναγκαστικού εμβολιασμού» από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Ένας τέτοιος χαρακτηρισμός θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα σε εξαγωγικές αγορές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία, η Ιαπωνία και η Σερβία.

Οι χώρες αυτές προτιμούν τα τυροκομικά προϊόντα – και τη φέτα συγκεκριμένα – να προέρχονται από χώρες «ελεύθερες από τη νόσο χωρίς εμβολιασμό». Σε διαφορετική περίπτωση, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις θα επιβαρυνθούν με πρόσθετους ελέγχους, ενώ υπάρχει ο κίνδυνος του «στιγματισμού» του προϊόντος, κάτι που θα ήταν καταστροφικό σε αυτή τη θετική συγκυρία.