Ουκρανικό: Η σκιά Τραμπ πάνω από τα ρωσικά assets και οι διαφωνίες των Ευρωπαίων

Ευρωπαϊκό αδιέξοδο για την Ουκρανία: Η αμερικανική παρέμβαση και οι φόβοι για διάσπαση

Οικονομία
Δημοσιεύθηκε  · 4 λεπτά ανάγνωση

Η Σύνοδος Κορυφής των 27 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης την Πέμπτη προμηνύεται αμφίρροπη, καθώς δεν αναμένεται ομόφωνη συμφωνία για την αποδέσμευση δανείου ύψους 210 δισ. ευρώ προς την εμπόλεμη Ουκρανία, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Το χάσμα απόψεων για τον τρόπο χρηματοδότησης του Κιέβου έρχεται σε μια περίοδο που η Ε.Ε. προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μια νέα παγκόσμια τάξη, με τον πρόεδρο του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, να δηλώνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες του Ντόναλντ Τραμπ «απομακρύνονται από εμάς».

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προειδοποίησε σε συνέντευξή του στη γερμανική τηλεόραση ότι η Ε.Ε. θα υποστεί «σοβαρή ζημιά για χρόνια» αν δεν καταφέρει να συνάψει συμφωνία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, προσθέτοντας: «Θα δείξουμε στον κόσμο ότι, σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή της ιστορίας μας, είμαστε ανίκανοι να σταθούμε ενωμένοι και να δράσουμε για να υπερασπιστούμε τη δική μας πολιτική τάξη στην ευρωπαϊκή ήπειρο».

Η αποτυχία σύναψης συμφωνίας θα ήταν καταστροφική για την εικόνα της Ενωσης, σύμφωνα με αναλυτές και αξιωματούχους, στέλνοντας ένα αρνητικό μήνυμα στην κυβέρνηση Τραμπ και στον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος αμφισβητεί ανοιχτά την εδαφική ακεραιότητα πρώην σοβιετικών κρατών. Σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους της Ε.E. που επικαλείται το Politico, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ φέρονται να πιέζουν ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να απορρίψουν το σχέδιο αποδέσμευσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. «Θέλουν να μας αποδυναμώσουν», δήλωσε ένας ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος με γνώση των διατλαντικών σχέσεων.

Το αδιέξοδο ξεκίνησε από τον Οκτώβριο, όταν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν λόγω της αντίθεσης του Βελγίου. Δύο μήνες αργότερα, το Politico σχολιάζει ότι «είναι σαφές πως το πρόβλημα της Ε.Ε. δεν είναι πραγματικά το Βέλγιο, αλλά ο Τραμπ». Η Κομισιόν προσπαθεί να πείσει τα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν το δάνειο από τα ρωσικά παγωμένα στοιχεία, τα οποία βρίσκονται υπό τον έλεγχο της τράπεζας Euroclear στις Βρυξέλλες. Η βελγική κυβέρνηση αντιτίθεται, φοβούμενη ότι θα υποχρεωθεί να επιστρέψει το σύνολο του ποσού εάν η Ρωσία επιχειρήσει να ανακτήσει τα χρήματα δικαστικά. Παρά τις εγγυήσεις της Κομισιόν, οι Βρυξέλλες παραμένουν επιφυλακτικές.

Ένας ανώτερος αξιωματούχος δήλωσε ότι οι πιθανότητες επίτευξης συμφωνίας έχουν μειωθεί. «Ηθελα να κλάψω», είπε για την ατμόσφαιρα στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε.. Οι διαφωνίες δεν προέρχονται μόνο από το Βέλγιο, αλλά και από άλλα κράτη-μέλη με γεωπολιτικά κίνητρα. Η αμερικανική εκστρατεία επιρροής, με παρασκηνιακές επαφές με τις πρωτεύουσες, οδήγησε την Ιταλία, τη Βουλγαρία, τη Μάλτα και την Τσεχία να διαφωνήσουν.

Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, εξετάστηκε το ενδεχόμενο επιβολής του δανείου με ειδική πλειοψηφία, αγνοώντας τις αντιρρήσεις ορισμένων χωρών. Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή ρωγμή στην Ενωση. Μια εναλλακτική λύση είναι διμερή δάνεια προς το Κίεβο. Η πρωθυπουργός της Λετονίας, Εβίκα Σιλίνα, δήλωσε: «Είναι σημαντικό να συμμετάσχει το Βέλγιο στη συμφωνία, αλλά ας δούμε. Αν αυτή [η ειδική πλειοψηφία] είναι η μόνη [επιλογή], γιατί όχι;» και τόνισε: «Είναι σημαντικό για την Ε.Ε. να δείξει τη δύναμή της καθώς και την ικανότητά της να λαμβάνει αποφάσεις… Οσον αφορά το Βέλγιο, νομίζω ότι δεν επιθυμώ να γίνει μια δεύτερη Ουγγαρία».

Σύμφωνα με σχέδιο ειρηνευτικής συμφωνίας για το ουκρανικό που διέρρευσε, η Ουάσιγκτον θέλει να χρησιμοποιήσει μέρος των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας για να χρηματοδοτήσει τις προσπάθειες ανασυγκρότησης της Ουκρανίας, υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών. Η αποδέσμευση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων προς την Ουκρανία θα επέτρεπε στο Κίεβο να αποφασίσει το πού θα κατευθύνει τα χρήματα, ενώ η Γαλλία πιέζει για μια οικονομική προσέγγιση που θα δίνει προτεραιότητα στην Ευρώπη όσον αφορά τις ουκρανικές δαπάνες για όπλα.

Η Ουκρανία αντιμετωπίζει έλλειμμα προϋπολογισμού ύψους 71,7 δισεκατομμυρίων ευρώ το επόμενο έτος. Εάν τα χρήματα δεν αρχίσουν να ρέουν προς το Κίεβο μέχρι τον Απρίλιο, θα υπάρξουν μειώσεις στις δημόσιες δαπάνες, πλήττοντας το ηθικό του πληθυσμού και την ικανότητα της Ουκρανίας να αμυνθεί έναντι της Ρωσίας.