Ερντογάν στον Λευκό Οίκο: F-16, S-400, Γάζα και… ρωσικό πετρέλαιο στο τραπέζι
Στο επίκεντρο της συνάντησης του Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρέθηκαν οι προμήθειες μαχητικών F-16 και F-35 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ανέφερε ότι θα συζητηθούν επίσης τα πυραυλικά συστήματα Patriot και οι δασμοί, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων κατά της Τουρκίας «σχεδόν άμεσα, εφόσον η συνάντηση εξελιχθεί θετικά».
«Θα συζητήσουμε για τα μαχητικά F-35 και τους Patriot και πιστεύω ότι θα καταλήξουμε θετικά – ξέρω ότι θέλει να τα πάρει και θα το δούμε», τόνισε ο Τραμπ, και συμπλήρωσε για τον Ερντογάν: «Είναι σκληρός άνδρας, με ισχυρή άποψη – συνήθως δεν μου αρέσουν αυτού του είδους οι άνδρες, αλλά αυτός μου αρέσει». Επιπλέον, προανήγγειλε αύξηση του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών.
Αναφερόμενος στον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Τραμπ κάλεσε τον Πούτιν «να σταματήσει» και πρότεινε να τερματιστούν οι αγορές ρωσικού πετρελαίου. Θεωρεί ότι ο Ερντογάν θα μπορούσε να παίξει ρόλο στην προσπάθεια να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο Ζελένσκι και ο Πούτιν, καθώς είναι «πολύ σεβαστός και από τους δύο». Πρόσθεσε ότι «το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει η Τουρκία είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία».
Ο Τραμπ απέφυγε να χαρακτηρίσει τη Ρωσία «χάρτινη τίγρη», αλλά δήλωσε ότι γνωρίζει τον Πούτιν «όπως τον γνωρίζει και ο Ερντογάν» και εκτίμησε ότι η Μόσχα έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια χωρίς να έχει αποκτήσει «ουσιαστικά καθόλου έδαφος». Επανέλαβε δε, ότι «αν ήμουν εγώ πρόεδρος, ο πόλεμος αυτός δεν θα ξεκινούσε ποτέ». Επίσης, υπογράμμισε ότι η σχέση του ΝΑΤΟ με τις ΗΠΑ είναι «η ισχυρότερη που υπήρξε ποτέ».
Όσον αφορά τη Γάζα, ο Τραμπ δήλωσε ότι μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου βρίσκεται «κοντά». Σημείωσε την ανάγκη να συναντηθεί με το Ισραήλ και εξέφρασε την ελπίδα του για την απελευθέρωση των ομήρων. Απέφυγε να σχολιάσει πιθανές διαφωνίες με τον Ερντογάν σχετικά με τη Γάζα, αναφέροντας ότι δεν γνωρίζει τη στάση του Τούρκου ηγέτη. Ωστόσο, υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν, στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να «σταθεί όρθια στο πλευρό των καταπιεσμένων Παλαιστινίων στο όνομα της ανθρωπότητας» και σε συνέντευξή του στο Fox κατηγόρησε τον Νετανιάχου ότι προκαλεί «γενοκτονία».
Ο Ερντογάν ανέφερε ότι στην ατζέντα περιλαμβάνονται και άλλα ζητήματα, όπως η υπόθεση της τράπεζας Halkbank. Ο Τραμπ τόνισε ότι θα έχουν συζητήσεις και «θα κάνουμε σπουδαίες εμπορικές συμφωνίες και για τις δύο χώρες», ενώ ανέφερε ότι η «Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ στον Λευκό Οίκο και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια, χρειάζονται βοήθεια και είπα ότι θα το αναφέρω».
Ερωτηθείς για την ένοπλη επίθεση σε κέντρο της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE) στο Ντάλας του Τέξας, ο Τραμπ απάντησε ότι ευθύνονται «οι ριζοσπάστες αριστεροί Δημοκρατικοί», προσθέτοντας ότι «δημιουργούν το πρόβλημα». Προειδοποίησε ότι «τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα» για αυτούς και τόνισε ότι η Δεξιά «δεν θα το ανεχτεί άλλο».
Ο Τραμπ δήλωσε ότι πρόκειται να κάνει μια «μεγάλη ανακοίνωση» σχετικά με τη Συρία, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. «Αφαίρεσα τις κυρώσεις για να τους αφήσω να ανασάνουν, γιατί αυτές οι κυρώσεις ήταν πολύ ισχυρές, αλλά νομίζω ότι σήμερα θα πρέπει να έχουμε μια μεγάλη ανακοίνωση», είπε.
Η επίσκεψη του Ερντογάν, έπειτα από έξι χρόνια, πραγματοποιείται σε μια περίοδο που η Άγκυρα επιδιώκει συμφωνίες υψηλού κόστους με μια αμερικανική διοίκηση που δείχνει πρόθυμη να συνάψει εμπορικές και εξοπλιστικές συμφωνίες. Σε αντίθεση με την περίοδο Μπάιντεν, η διοίκηση Τραμπ καλλιεργεί στενότερη σχέση με την Άγκυρα.
Οι δύο πλευρές έχουν πλέον εναρμονιστεί στο ζήτημα της Συρίας, αλλά παραμένουν σε διάσταση απόψεων για το Ισραήλ και τις επιθέσεις στη Γάζα. Το κύριο εμπόδιο για την προμήθεια F-35 παραμένουν οι αμερικανικές κυρώσεις που είχαν επιβληθεί το 2020 για την αγορά του ρωσικού συστήματος S-400. Στο τραπέζι βρίσκονται επίσης οι συνομιλίες για 40 νέα F-16 και η πιθανή αγορά 40 Eurofighter Typhoon, ενώ αναμένεται να ανακοινωθεί συμφωνία-μαμούθ της Turkish Airlines για περισσότερα από 200 αεροσκάφη Boeing.