Ο Τραμπ προσπαθεί να αποτρέψει μία κρίση με την Κίνα που ο ίδιος δημιούργησε

Εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας: Νέο "παζάρι" στον ορίζοντα; Τι διακυβεύεται

Πολιτική
Δημοσιεύθηκε  · 7 λεπτά ανάγνωση

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι της διοίκησης Τραμπ εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την προοπτική μιας νέας εμπορικής συμφωνίας με την Κίνα. Η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει την αγορά αμερικανικής σόγιας και την αναστολή του κινεζικού συστήματος αδειοδότησης για τις σπάνιες γαίες, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να δεσμεύονται να παγώσουν ή να άρουν μέρος των τελωνειακών δασμών.

Η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Σι Τζινπίνγκ αυτή την εβδομάδα θα καθορίσει το μέλλον των συνομιλιών. Αμερικανοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι τα προτεινόμενα μέτρα θα μπορούσαν να επαναφέρουν τις διμερείς σχέσεις στο επίπεδο που βρίσκονταν πριν από την κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου από τον Τραμπ, σύμφωνα με τους New York Times.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα έχουν επανειλημμένα κλιμακώσει τις εμπορικές εντάσεις, προκαλώντας προβλήματα σε επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές του Ειρηνικού, πριν υποχωρήσουν σε προσωρινές εκεχειρίες, οι οποίες όμως αποδεικνύονται εύθραυστες, ενισχύοντας τις αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα μιας νέας συμφωνίας.

Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, μιλώντας στο ABC News την Κυριακή, δήλωσε ότι οι Αμερικανοί και Κινέζοι διαπραγματευτές που συναντήθηκαν στη Μαλαισία κατέληξαν σε ένα «ουσιαστικό πλαίσιο συμφωνίας» που θα συζητηθεί από τους δύο ηγέτες την Πέμπτη στη Νότια Κορέα.

Σύμφωνα με τον Μπέσεντ, αποφεύχθηκε η αύξηση κατά 100% των αμερικανικών δασμών στις κινεζικές εξαγωγές, που είχε προγραμματιστεί για την 1η Νοεμβρίου, ενώ το Πεκίνο συμφώνησε να καθυστερήσει για ένα έτος την εφαρμογή του συστήματος αδειοδότησης των σπάνιων γαιών «για επανεξέταση».

Επιπλέον, η Κίνα δεσμεύτηκε να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για να ανακόψει τη ροή χημικών συστατικών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή παράνομης φαιντανύλης και να πραγματοποιήσει σημαντικές αγορές αγροτικών προϊόντων από Αμερικανούς παραγωγούς, πρόσθεσε ο Μπέσεντ.

Η υπουργός Γεωργίας, Μπρουκ Ρόλινς, χαρακτήρισε μέσω των social media τη συμφωνία για τις κινεζικές αγορές σόγιας ως «μεγάλη είδηση». «Η δέσμευση της Κίνας να προχωρήσει σε σημαντικές αγορές αμερικανικής σόγιας επαναφέρει την αγορά σε ισορροπία και εξασφαλίζει χρόνια ευημερίας για τους Αμερικανούς παραγωγούς», έγραψε.

Ωστόσο, επικριτές υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να καρπωθεί τα οφέλη από την επίλυση μιας κρίσης που η ίδια δημιούργησε, καθώς η Κίνα είχε διακόψει τις αγορές σόγιας νωρίτερα μέσα στο έτος, μετά την επιβολή δασμών στις αμερικανικές εισαγωγές ως αντίποινα στους δασμούς που είχε επιβάλει ο Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα τον Απρίλιο.

Η κινεζική κυβέρνηση είχε ήδη ξεκινήσει να αναπτύσσει το σύστημα αδειοδότησης για τις σπάνιες γαίες, εφαρμόζοντας τα πρώτα μέτρα τον Δεκέμβριο ως αντίδραση στους περιορισμούς για την τεχνολογία που είχε επιβάλει η κυβέρνηση Μπάιντεν. Ωστόσο, επέκτεινε σημαντικά το σύστημα μετά την επιβολή των εκτεταμένων δασμών του Τραμπ τον Απρίλιο και το διεύρυνε ακόμη περισσότερο αυτόν τον μήνα, μετά τους νέους αμερικανικούς περιορισμούς στην παροχή τεχνολογίας σε χιλιάδες επιπλέον κινεζικές εταιρείες.

Ο Πολ Τριόλο, εταίρος στην εταιρεία DGA-Albright Stonebridge Group, δήλωσε ότι η κυβέρνηση Τραμπ ακολουθεί μια πολιτική «κλιμάκωσης για αποκλιμάκωση», την οποία χαρακτήρισε «στρατηγική ήττας». «Και οι δύο πλευρές μπορούν να πλήξουν η μία την άλλη», είπε, επισημαίνοντας ότι αυτή ήταν η πέμπτη συνάντηση για εμπορικές συνομιλίες που επικεντρώνονται στους κινεζικούς περιορισμούς για τις σπάνιες γαίες. «Το μόνο που έχει επιτευχθεί είναι η μείωση του μεριδίου αγοράς για εταιρείες και από τις δύο πλευρές», πρόσθεσε.

Οι τακτικές που ακολουθεί ο Ντόναλντ Τραμπ για την επίτευξη συμφωνιών είναι απρόβλεπτες, και η συνάντησή του με τον Σι Τζινπίνγκ ενδέχεται να οδηγήσει και σε άλλες συμφωνίες. Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν αφήσει να εννοηθεί η πιθανότητα μεγαλύτερων αγορών αμερικανικών προϊόντων, καθώς και μεγαλύτερων κινεζικών επενδύσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε άλλη συνέντευξή του, στην εκπομπή "Meet the Press" του NBC, ο Σκοτ Μπέσεντ ανέφερε ότι οι δύο πλευρές πιθανότατα θα συζητήσουν για ένα «πιο ισορροπημένο εμπόριο», τις γεωπολιτικές σχέσεις στη Μέση Ανατολή και την Ασία, καθώς και τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Ωστόσο, οι συνομιλίες είναι πολύ λιγότερο εντατικές σε σύγκριση με την πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν οι διαπραγματευτές αντάλλασσαν προτάσεις επί μήνες, καταλήγοντας σε μια συμφωνία 90 σελίδων για ζητήματα που κυμαίνονταν από την πνευματική ιδιοκτησία και τον τραπεζικό τομέα έως τη γεωργία.

Την Παρασκευή, η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε ότι ξεκινά έρευνα για τη μη συμμόρφωση της Κίνας με τους όρους αυτής της συμφωνίας.

Ο Τζόναθαν Τσιν, ερευνητής στο Brookings Institution της Ουάσιγκτον, επεσήμανε ότι ο Σι μεταβαίνει στη συνάντηση λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του νέου πενταετούς σχεδίου της Κίνας, το οποίο προβλέπει ενίσχυση της βιομηχανίας και της τεχνολογίας.

Όπως είπε, αυτά τα σχέδια έρχονται σε αντίθεση με τις πάγιες αμερικανικές ανησυχίες για τις εμπορικές πρακτικές της Κίνας, που αποτέλεσαν την αφετηρία της εμπορικής αντιπαράθεσης. Ωστόσο, τα θέματα αυτά φαίνεται να απουσιάζουν από την ατζέντα της συνάντησης. «Είναι πραγματικά εντυπωσιακό», σχολίασε ο Τσιν, «όχι μόνο ότι δεν συζητούν για αυτά, αλλά ότι πλέον επικεντρώνονται σε μεμονωμένα ζητήματα, για παράδειγμα, στο TikTok ή στη σόγια, δηλαδή σε τομείς ή ακόμη και εταιρικά θέματα, αντί να θίγουν τα ουσιαστικά ζητήματα που βρίσκονται στον πυρήνα της εμπορικής σύγκρουσης από την αρχή».

Σε σύγκριση με την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο εμφανίζονται τώρα πολύ πιο πρόθυμες να λάβουν δραστικά μέτρα η μία κατά της άλλης, εις βάρος των εταιρειών που εξαρτώνται από τη μεταξύ τους εμπορική σχέση.

Κατά την πρώτη εμπορική σύγκρουση του Τραμπ με την Κίνα, οι δασμοί του έφταναν έως και 25%, αλλά εφαρμόζονταν μόνο σε μέρος των κινεζικών εξαγωγών. Αυτή τη φορά, μέσα στους πρώτους μήνες της νέας θητείας του, ο Τραμπ επέβαλε δασμό 20% σε όλες τις κινεζικές εξαγωγές, επικαλούμενος τον ρόλο της Κίνας στη διακίνηση φαιντανύλης προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αργότερα πρόσθεσε επιπλέον δασμό 125%, τον οποίο στη συνέχεια μείωσε στο 10%.

Η κυβέρνησή του επέβαλε επίσης τέλη στα κινεζικά πλοία που προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια, επέκτεινε τους τεχνολογικούς περιορισμούς και απείλησε με νέους δασμούς 100% στα κινεζικά προϊόντα από την 1η Νοεμβρίου.

Αν και οι περισσότερες ξένες κυβερνήσεις δεν έχουν απαντήσει στην επιθετική εμπορική πολιτική του Τραμπ, η Κίνα αποτέλεσε εξαίρεση. Το Πεκίνο αντέδρασε με αντίμετρα, επιβάλλοντας δασμούς στις αμερικανικές εξαγωγές, μεταξύ αυτών και στη σόγια, ενώ ξεκίνησε έρευνες κατά μεγάλων αμερικανικών εταιρειών, όπως η Nvidia και η Qualcomm. Παράλληλα, ανακοίνωσε μια «κατά των διακρίσεων» έρευνα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα μέτρα κατά αμερικανικών εταιρειών, πέραν των περιορισμών στις σπάνιες γαίες.

Οι αμερικανικές επιχειρήσεις βρίσκονται παγιδευμένες στη μέση. Σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς, ορισμένα εργοστάσια απέχουν μόλις λίγες εβδομάδες από την αναστολή παραγωγής, εάν δεν εξασφαλίσουν επιπλέον αποθέματα κινεζικών μετάλλων και μαγνητών σπάνιων γαιών.

Κάποιες εταιρείες εκφράζουν φόβους ότι οι αντικρουόμενοι νόμοι και κανονισμοί από Πεκίνο και Ουάσιγκτον ενδέχεται να τις εμποδίσουν να συμμορφωθούν και με τις δύο πλευρές.

Ο Ίβαν Μεντέιρος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν και ανώτερος σύμβουλος του Asia Group, δήλωσε ότι οι Κινέζοι αξιωματούχοι πιστεύουν πως κατανοούν πλέον καλύτερα τον Ντόναλντ Τραμπ σε σχέση με την πρώτη του θητεία και γνωρίζουν πώς να απαντούν πιο αποτελεσματικά.

Η διάθεση και των δύο πλευρών, ΗΠΑ και Κίνας, να προβούν σε επιθετικές ενέργειες η μία κατά της άλλης, δημιουργεί μια «εκ φύσεως ασταθή» κατάσταση, ικανή να υπονομεύσει οποιαδήποτε εκεχειρία, πρόσθεσε. «Και οι δύο πλευρές προσεγγίζουν τη σχέση με αυτοπεποίθηση», είπε ο Μεντέιρος. «Και οι δύο πιστεύουν ότι η άλλη τις χρειάζεται περισσότερο, και τελικά και οι δύο θεωρούν πως έχουν το πάνω χέρι. Αυτό», κατέληξε, «είναι ένα εξαιρετικά επικίνδυνο σημείο ισορροπίας».

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα. Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.