Η εμπορική συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ, που επιτεύχθηκε την περασμένη Κυριακή, έχει προκαλέσει αντιδράσεις και προβληματισμούς, με πολλούς να υποστηρίζουν ότι ευνοεί κυρίως τα αμερικανικά συμφέροντα. Παρόλο που οι δασμοί 15% για τα ευρωπαϊκά προϊόντα είναι χαμηλότεροι από το αρχικό 30% που απειλούσε ο Ντόναλντ Τραμπ, και σίγουρα μικρότεροι από αυτούς που επιβάλλονται σε άλλους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ (Καναδάς 35%, Ινδία 25%, Ελβετία 39%), η συμφωνία αφήνει μια γεύση ανισότητας. Τουλάχιστον, δίνει ένα τέλος στην αβεβαιότητα που επικρατούσε στις εμπορικές σχέσεις με την Ουάσιγκτον.

Οι ανακοινώσεις μετά τις συνομιλίες στη Σκωτία σκιαγραφούν μια εικόνα των κλάδων που θα πληγούν περισσότερο. Η Ε.Ε. δεσμεύτηκε να εισάγει περισσότερη ενέργεια από τις ΗΠΑ και να επενδύσει στην αμερικανική οικονομία, μια δέσμευση που κοστολογείται στα 1,3 τρισ. δολάρια, αλλά η υλοποίησή της αμφισβητείται.

Ενώ ο Τραμπ θεωρείται θριαμβευτής, η Ε.Ε. φαίνεται να είναι η χαμένη της υπόθεσης. Η Capital Economics προβλέπει μείωση του ΑΕΠ της Ε.Ε. κατά 0,5%, ενώ η Goldman Sachs εκτιμά ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα μειωθεί κατά 0,4% μέχρι το τέλος του 2026. Ωστόσο, υπάρχουν και αναλυτές που υποστηρίζουν ότι οι Αμερικανοί καταναλωτές θα υποστούν τις συνέπειες από την άνοδο των τιμών, ενώ μεσοπρόθεσμα θα πληγεί και η αμερικανική οικονομία λόγω της επιτάχυνσης του πληθωρισμού και της μείωσης των προσλήψεων. Οι New York Times αναφέρουν ότι οι τιμές έχουν ήδη αρχίσει να ανεβαίνουν στις ΗΠΑ, οι προσλήψεις μειώνονται και η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρεί.

Στον τομέα της ενέργειας, η Ε.Ε. δεσμεύτηκε να αγοράσει πετρέλαιο και φυσικό αέριο αξίας 750 δισ. δολ. από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι εισαγωγές ενέργειας ελέγχονται από ιδιωτικές εταιρείες, η εφαρμογή αυτής της δέσμευσης είναι αμφίβολη. Στον τομέα των αυτοκινήτων, η Ε.Ε. φαίνεται να είναι και πάλι η χαμένη, καθώς ενώ κατάφερε να διατηρήσει τον ενιαίο δασμό στο 15%, θα μηδενίσει τους δασμούς στα αμερικανικά αυτοκίνητα. Αυτό σημαίνει ότι θα πωλούνται περισσότερα αμερικανικά αυτοκίνητα στην Ευρώπη, κάτι που θα ζημιώσει τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες και θα οδηγήσει στην απώλεια 70.000 θέσεων εργασίας, σύμφωνα με το Κέντρο Ερευνας Αυτοκινήτων της Γερμανίας.

Στους κερδισμένους ανήκει η ευρωπαϊκή βιομηχανία μικροεπεξεργαστών, και ειδικότερα η ολλανδική ASML, λόγω του μηδενικού δασμού στον κλάδο. Η Ε.Ε. θα συνεχίσει να εισάγει από τις ΗΠΑ μικροεπεξεργαστές για μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, κάτι που δέχεται κριτική καθώς παρατείνει την τεχνολογική εξάρτηση της Ε.Ε. από τις ΗΠΑ. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και για τις βιομηχανίες αεροσκαφών, με μηδενικούς δασμούς για όλα τα αεροσκάφη και τα εξαρτήματά τους, καθώς η μακροχρόνια διαμάχη ανάμεσα στην Airbus και στην Boeing είχε εξαντλήσει τις δύο βιομηχανίες.

Στα θετικά για την Ε.Ε. είναι το γεγονός ότι ο νόμος της Ε.Ε. για τις ψηφιακές αγορές και ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες έμειναν αλώβητοι. Ωστόσο, οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως η META και η Apple, εξακολουθούν να ασκούν πιέσεις κατά της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η οποία πλήττει τα έσοδά τους. Σύμφωνα με μελέτη, οι ψηφιακοί κανόνες της Ε.Ε. κοστίζουν στους τεχνολογικούς κολοσσούς των ΗΠΑ 97,6 δισ. δολ. ετησίως.

Τελικά, αυτή η συμφωνία είναι μια νίκη για την Ευρώπη ή μια υποχώρηση στα αμερικανικά συμφέροντα; Ποιοι άλλοι κλάδοι θα επηρεαστούν και πώς θα αλλάξει το οικονομικό τοπίο της Ευρώπης στο μέλλον;