Μια σημαντική ανακάλυψη που υπόσχεται να αλλάξει τα δεδομένα στις θεραπείες για τη νόσο Αλτσχάιμερ έρχεται από μια ομάδα επιστημόνων, η οποία αξιοποιεί τη νανοτεχνολογία. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό Signal Transduction and Targeted Therapy, παρουσιάζει μια νέα προσέγγιση με τροποποιημένα νανοσωματίδια, ικανά να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να απομακρύνουν τις τοξικές πρωτεΐνες που οδηγούν στον νευροεκφυλισμό.

Η ερευνητική ομάδα από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών πέτυχε να χρησιμοποιήσει βιοσυμβατά νανοσωματίδια για την αποκατάσταση της μνήμης και της γνωστικής λειτουργίας σε ποντίκια που έπασχαν από νόσο Αλτσχάιμερ. Τα νανοσωματίδια σχεδιάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να στοχεύουν και να εξουδετερώνουν τις πρωτεΐνες βήτα-αμυλοειδούς (Αβ) και τις ταυ πρωτεΐνες, τα δύο βασικά μόρια που ενοχοποιούνται για τη βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων και την απώλεια μνήμης στο Αλτσχάιμερ.

Μετά από αρκετές εβδομάδες θεραπείας, τα ποντίκια που έλαβαν τη θεραπεία με νανοσωματίδια παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στις γνωστικές τους λειτουργίες και στην ικανότητα μνήμης, σύμφωνα με τους ερευνητές. Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η θεραπεία δεν επιβράδυνε απλώς την εξέλιξη της ασθένειας, αλλά αντέστρεψε την υπάρχουσα βλάβη, επαναφέροντας την κανονική λειτουργία του εγκεφάλου στα ποντίκια.

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην αποτελεσματική θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ είναι η δυσκολία χορήγησης φαρμάκων στον εγκέφαλο. Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός (ΑΕΦ) λειτουργεί ως ένα φυσικό φίλτρο, εμποδίζοντας τα περισσότερα φάρμακα να φτάσουν στους προσβεβλημένους νευρώνες. Η συγκεκριμένη μελέτη κατάφερε να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα, χάρη στον ειδικό σχεδιασμό των νανοσωματιδίων, που τους επιτρέπει να διέρχονται με ασφάλεια από τον ΑΕΦ και να αλληλεπιδρούν απευθείας με τις τοξικές πρωτεΐνες.

Τα νανοσωματίδια κατασκευάστηκαν με τρεις βασικές λειτουργίες: πρώτον, στοχεύουν και δεσμεύουν τις πρωτεΐνες βήτα-αμυλοειδούς και ταυ. Δεύτερον, διασπούν αυτές τις πρωτεΐνες σε μη τοξικά θραύσματα. Τρίτον, διεγείρουν τους φυσικούς μηχανισμούς καθαρισμού του εγκεφάλου για την απομάκρυνση των υπολειμμάτων.

Αυτός ο πολύπλευρος σχεδιασμός σημαίνει ότι η θεραπεία αντιμετωπίζει ταυτόχρονα την επιβλαβή συσσώρευση τοξικών πρωτεϊνών και υποστηρίζει τους φυσικούς μηχανισμούς αποκατάστασης του εγκεφάλου, κάτι που τα παραδοσιακά φάρμακα δεν έχουν καταφέρει να επιτύχουν. Καθώς η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει πάνω από 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και δεν υπάρχει ακόμη θεραπεία, η συγκεκριμένη νανοτεχνολογική προσέγγιση δημιουργεί αισιοδοξία.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτές οι θεραπείες θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο για μια νέα γενιά στοχευμένων θεραπειών ακριβείας για τον εγκέφαλο. Ωστόσο, πριν περάσουμε σε δοκιμές σε ανθρώπους, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και της βιοδιασπασιμότητας των νανοσωματιδίων, τον προσδιορισμό της βέλτιστης δοσολογίας και των οδών χορήγησης, καθώς και τη διασφάλιση συνεπών αποτελεσμάτων σε μεγαλύτερης κλίμακας έρευνες με ζωικά μοντέλα.

Εάν επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της θεραπείας, η προσέγγιση θα μπορούσε να συνδυαστεί με υπάρχοντα φαρμακευτικά σχήματα ή εργαλεία έγκαιρης διάγνωσης, προσφέροντας ελπίδα για επιβράδυνση -ή ακόμα και αντιστροφή- της νόσου Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους.