Η Ελλάδα βιώνει το 2025 μια άνευ προηγουμένου τουριστική χρονιά, όπως επιβεβαιώνεται από τα πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το πρώτο επτάμηνο. Τα έσοδα από ξένους επισκέπτες εκτοξεύονται με διψήφιο ρυθμό, με επιπλέον 1,3 δισ. ευρώ να εισρέουν στην οικονομία μέχρι τα τέλη Ιουλίου.

Παράλληλα, παρατηρείται αύξηση των καταθέσεων στις τράπεζες, με πάνω από 2 δισ. ευρώ να προστίθενται στους τραπεζικούς λογαριασμούς επιχειρήσεων μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Η άνοδος αυτή αποδίδεται κυρίως στα έσοδα από τον τουρισμό, ο οποίος τροφοδοτεί επίσης την ισχυρή καταναλωτική κίνηση των τελευταίων ετών. Ωστόσο, όλα ξεκινούν από ένα κρίσιμο σημείο: το αεροδρόμιο.

Στο πιο νευραλγικό σημείο του συστήματος – τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας, ιδίως στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας – ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος. Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας καταγγέλλουν σημαντική υποστελέχωση και αδυναμία δημιουργίας νέων τομέων ελέγχου. Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας αναγνωρίζει την ανάγκη και σχεδιάζει περίπου 100 προσλήψεις. Εν τω μεταξύ, το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» και τα περιφερειακά αεροδρόμια αντιμετωπίζουν έναν πρωτοφανή όγκο πτήσεων. Η υπέρβαση της χωρητικότητας δεν επηρεάζει μόνο τον επιβάτη που θα καθυστερήσει, αλλά και τον ξενοδόχο, τον εστιάτορα, τον οδηγό ταξί και τελικά το κράτος, το οποίο υφίσταται απώλεια εσόδων.

Αν διαταραχθεί η ομαλή ροή των αφίξεων, θα πληγεί η ισχυρότερη πηγή ανάπτυξης της χώρας. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλες χώρες, όπως η Γαλλία με τις απεργίες και η Ισπανία με τα σημεία συμφόρησης. Ακόμη και στη Γερμανία παρατηρούνται προβλήματα στα FIR, σύμφωνα με την Eurocontrol. Στην Ελλάδα, όμως, το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό, καθώς πάνω από το 25% του ΑΕΠ συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με τον τουρισμό. Ο τουρισμός ενισχύει τα κρατικά έσοδα, στηρίζει την κατανάλωση και αυξάνει τις τραπεζικές καταθέσεις. Επομένως, η διακοπή της ομαλής ροής αφίξεων θα έχει σημαντικές επιπτώσεις.

Η Ευρώπη καθυστέρησε να αντιληφθεί ότι η μετά COVID αύξηση της ζήτησης θα δοκίμαζε τα όρια των συστημάτων. Για την Ελλάδα, αυτή η καθυστέρηση είναι πολυτέλεια. Οι επενδύσεις σε προσωπικό, τεχνολογία και οργάνωση είναι αναγκαίες. Διαφορετικά, το επόμενο καλοκαίρι δεν θα ευθύνονται οι ελεγκτές, αλλά η άρνησή μας να δούμε την πραγματικότητα.

Η απόφαση των ελεγκτών να περιορίσουν τις απογειώσεις-προσγειώσεις από τις 25 Σεπτεμβρίου απειλεί την επέκταση της τουριστικής περιόδου προς το φθινόπωρο. Φέτος, για πρώτη φορά, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των αφίξεων και της πληρότητας τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις αλλά και στα νησιά.

Το πραγματικό ερώτημα είναι αν το κράτος έχει ένα σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος. Αν αναμένουμε ότι όλα θα λυθούν με ημίμετρα και πρόχειρες λύσεις, θα συνεχίσουμε να θέτουμε τον τουρισμό μας σε ομηρία και να δημιουργούμε μια εικόνα αβεβαιότητας για τη χώρα.