Αναβάθμισε σε «ΒΒΒ» την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας η Fitch - Με σταθερές προοπτικές

Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης: Αναβάθμιση "BBB" από τον οίκο Fitch!

Επιχειρήσεις
Δημοσιεύθηκε  · 4 λεπτά ανάγνωση

Με θετικό πρόσημο ολοκληρώθηκε η χρονιά για την Ελλάδα στις αξιολογήσεις, καθώς ο οίκος Fitch προχώρησε σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας κατά μία βαθμίδα, από "ΒΒΒ-" σε "ΒΒΒ", με σταθερές προοπτικές.

Η αναβάθμιση, σύμφωνα με τον οίκο, αντανακλά μια σειρά από θετικούς παράγοντες, με κυριότερο την σταθερή μείωση του χρέους. Η Fitch προβλέπει ότι το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες το 2025, αγγίζοντας το 145%, μετά από πτώση 10 μονάδων το 2024. Παρόλο που το ποσοστό παραμένει υψηλό σε σύγκριση με τον μέσο όρο της κατηγορίας "BBB" (52%), έχει μειωθεί σημαντικά από το υψηλό του 2020 (209%). Η Fitch αναμένει ότι η μείωση θα συνεχιστεί με γοργούς ρυθμούς, πλησιάζοντας το 120% έως το 2030, βασιζόμενη σε ονομαστική ανάπτυξη γύρω στο 4% και σε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2027. Επιπλέον, τα ταμειακά αποθέματα παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, περίπου στο 18% του ΑΕΠ.

Οι δημοσιονομικές επιδόσεις της χώρας παραμένουν ισχυρές. Η Fitch προβλέπει πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης κοντά στο 1% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος, παρόμοιο με την επίδοση του 2024 (1,3%), και πρωτογενές πλεόνασμα 4,8%. Πρόκειται για σημαντική βελτίωση σε σχέση με το έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ το 2023. Η ισχυρή αυτή εικόνα οφείλεται στα διαρθρωτικά υψηλότερα έσοδα, λόγω της βελτιωμένης φορολογικής συμμόρφωσης, και στον αυστηρό έλεγχο των δαπανών.

Παρά την ήπια δημοσιονομική χαλάρωση που αναμένεται, η Fitch εκτιμά ότι ο προϋπολογισμός του 2026 θα παραμείνει πλεονασματικός. Οι σχεδιαζόμενες μειώσεις στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων θα έχουν την μεγαλύτερη επίπτωση, την οποία η κυβέρνηση υπολογίζει σε 1,2 δισ. ευρώ (0,5% του ΑΕΠ), αυξανόμενη σε 1,6 δισ. το 2027. Επιπλέον, 600 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στην επιδότηση ενοικίου και στην ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, και 300 εκατ. σε αυξήσεις μισθών στον τομέα της άμυνας.

Η Fitch υπογραμμίζει την σταθερή δέσμευση της κυβέρνησης στην δημοσιονομική πειθαρχία, την οποία θεωρεί αξιόπιστη, στηριζόμενη στο μετα-πανδημικό ιστορικό και στην γενική κοινωνική συναίνεση υπέρ των υγιών δημοσιονομικών πολιτικών. Τον Ιούλιο του 2025, το κοινοβούλιο ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία έναν εθνικό δημοσιονομικό κανόνα που απαιτεί ισοσκελισμένη πρωτογενή θέση.

Το ευνοϊκό προφίλ χρέους της Ελλάδας, με μέση διάρκεια ωρίμανσης τα 19 έτη και προνομιακά επιτόκια, καθώς και τα μεγάλα ταμειακά αποθέματα, μειώνουν σημαντικά τους κινδύνους της αγοράς. Η διαφορά μεταξύ του ρυθμού ανάπτυξης και του επιτοκίου είναι θετική, καθώς το έμμεσο επιτόκιο επί του χρέους κινείται γύρω στο 1,5%, πολύ χαμηλότερα από την εκτιμώμενη ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ γύρω στο 4%.

Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε σταθερή αναπτυξιακή πορεία, παρά τις εξωτερικές προκλήσεις. Η ανάπτυξη του ΑΕΠ έχει διαμορφωθεί κατά μέσο όρο γύρω στο 2% από το 2023, ξεπερνώντας τον ρυθμό ανάπτυξης της ευρωζώνης. Η Fitch προβλέπει ότι η ανάπτυξη θα παραμείνει κοντά στο 2% τουλάχιστον έως το 2027.

Η Fitch αναγνωρίζει επίσης τα θεμελιώδη πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας. Στα πλεονεκτήματα περιλαμβάνονται τα υψηλότερα επίπεδα εισοδήματος ανά κάτοικο και οι δείκτες διακυβέρνησης, καθώς και ένα αξιόπιστο πλαίσιο πολιτικής που υποστηρίζεται από τη συμμετοχή στην ΕΕ και στην ευρωζώνη. Ωστόσο, η κληρονομιά της κρίσης χρέους, το πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, η μεγάλη απώλεια οικονομικής παραγωγής, οι επίμονες εξωτερικές ανισορροπίες και οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις από τον τραπεζικό τομέα αποτελούν σημαντικές προκλήσεις.

Ένα διευρυμένο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο κυμαίνεται γύρω στο 6% του ΑΕΠ από το 2023, αποτελεί επίσης αρνητικό παράγοντα. Η Fitch σημειώνει ότι το χαμηλό ποσοστό αποταμίευσης αποτελεί τη βασική αιτία του μεγάλου ελλείμματος.

Από την άλλη πλευρά, ο τραπεζικός τομέας έχει ενισχυθεί σημαντικά. Η Fitch αναβάθμισε το 2025 τις αξιολογήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών σε επενδυτική βαθμίδα, αντανακλώντας την βελτίωση στο λειτουργικό περιβάλλον και στα πιστοληπτικά προφίλ τους.

Ένα ζήτημα που κληρονομήθηκε είναι ο στενός δεσμός ανάμεσα σε τράπεζες και κράτος, λόγω του μεγάλου μεριδίου των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων (DTCs) στα κεφάλαια των τραπεζών. Οι DTCs αποτελούν ενδεχόμενη υποχρέωση για το Δημόσιο, παρά τα σχέδια των τραπεζών να επιταχύνουν την απομείωσή τους.

Η Fitch είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αναβάθμισης ήδη από τον Μάιο του τρέχοντος έτους, όταν είχε προχωρήσει στην θετική αναθεώρηση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας από "σταθερές" σε "θετικές" (διατηρώντας αμετάβλητη την αξιολόγηση στο "BBB-"), πιστώνοντας στη χώρα την καταγραφή δημοσιονομικών πλεονασμάτων και την σημαντική μείωση του χρέους.