Η Ελλάδα προχωρά σήμερα, Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου, σε νέα πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων ύψους 5,287 δισ. ευρώ, τα οποία προέρχονται από το πρώτο μνημόνιο. Η κίνηση αυτή έγινε εφικτή μετά το «πράσινο φως» που έδωσαν ο ESM και ο EFSF. Τα κεφάλαια θα κατευθυνθούν στην αποπληρωμή των ευρωπαϊκών δανείων του GLF, τα οποία έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο και η λήξη τους είναι προγραμματισμένη μεταξύ των ετών 2033 και 2041.

Με την πρόωρη αποπληρωμή, το ελληνικό Δημόσιο επιταχύνει τη μείωση του χρέους του και περιορίζει την έκθεσή του σε πιθανές αυξήσεις των επιτοκίων στο μέλλον. Επιπλέον, ο κρατικός προϋπολογισμός αναμένεται να ελαφρυνθεί άμεσα κατά 1,6 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα καταβαλλόταν σταδιακά από το 2026 και τα επόμενα χρόνια αποκλειστικά για τόκους επί του ποσού των 5,287 δισ. ευρώ, εάν δεν είχε γίνει η πρόωρη αποπληρωμή.

Βασικός στόχος της Ελλάδας είναι η αποπληρωμή των μνημονιακών δανείων έως το 2031, δηλαδή μια δεκαετία νωρίτερα από την αρχική ημερομηνία λήξης τους. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται η μείωση του δημόσιου χρέους, τόσο ως απόλυτο μέγεθος όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ. Στόχος είναι η πρόωρη αποπληρωμή των 31,6 δισ. ευρώ που υπολείπονται από το πρώτο μνημόνιο, ένα ποσό που κανονικά θα αποπληρωνόταν με τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να διαμορφωθεί στο 145,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025, να υποχωρήσει στο 138,2% του ΑΕΠ το 2026 και να πέσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ το 2029, φτάνοντας κοντά στα επίπεδα της Γαλλίας.

Η πρόωρη αποπληρωμή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής που στοχεύει στη μείωση του κόστους δανεισμού και στη βελτίωση του προφίλ του δημόσιου χρέους. Κατά την περίοδο 2022-2024, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων, συνολικού ύψους 15,9 δισ. ευρώ. Με τη νέα αποπληρωμή, το συνολικό ποσό ανέρχεται στα 20,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, έχουν διατεθεί 7,9 δισ. ευρώ για την προεξόφληση δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οδηγώντας στη διαγραφή του χρέους προς το Ταμείο. Συνολικά, η Ελλάδα έχει αποπληρώσει πρόωρα δάνεια ύψους 29 δισ. ευρώ, εξοικονομώντας έως σήμερα 3,5 δισ. ευρώ σε τόκους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού, το 2026 ο καθαρός δανεισμός του Δημοσίου θα ανέλθει σε 13 δισ. ευρώ, από περίπου 8 δισ. ευρώ που ήταν φέτος. Αυτή η εξέλιξη οφείλεται στις αυξημένες ταμειακές χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου, οι οποίες υπολογίζονται σε 30,1 δισ. ευρώ για το 2026, από 14,08 δισ. ευρώ φέτος. Από τις συνολικές δανειακές ανάγκες της χώρας για το 2026, εκτιμάται ότι περίπου 8 δισ. ευρώ θα καλυφθούν μέσω εκδόσεων ομολόγων. Υπενθυμίζεται ότι το 2025 το Ελληνικό Δημόσιο άντλησε από τις αγορές περίπου 7,5 δισ. ευρώ.