Ελλάδα: Μειώνει το χρέος και επιστρέφει στην εποχή πριν τα μνημόνια!
Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει μεθοδικά την προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης, με στόχο την περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και την ταχύτερη επιστροφή στην βαθμίδα Α, όπου βρισκόταν πριν το 2010 και την κρίση χρέους. Παράλληλα, επιδιώκει τη μείωση του δημόσιου χρέους κάτω από το 120% του ΑΕΠ έως το 2029.
Στο πλαίσιο αυτό, το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε πρόσφατα σε πρόωρη αποπληρωμή ύψους 5,3 δισ. ευρώ από τα διμερή δάνεια του GLF (Greek Loan Facility), που είχε λάβει πριν από την ένταξη στο πρώτο πρόγραμμα στήριξης. Το GLF αφορά τα δάνεια που έλαβε η Ελλάδα από τις χώρες της Ευρωζώνης το 2010, ύψους 52,9 δισ. ευρώ, και αποτέλεσε το βασικό εργαλείο στήριξης της χώρας στην αρχή της κρίσης.
Τα δάνεια του GLF είχαν μακρά διάρκεια αποπληρωμής και χαμηλότερο κόστος. Η μείωσή τους βελτιώνει το προφίλ του χρέους και περιορίζει τις μελλοντικές ανάγκες χρηματοδότησης. Η τελευταία αποπληρωμή δεν περιορίστηκε στην εξόφληση δόσεων, αλλά στόχευσε στη βελτίωση της διάρθρωσης των υποχρεώσεων.
Με την πληρωμή στα μέσα του μήνα, καλύφθηκαν υποχρεώσεις που είχαν προγραμματιστεί για τις επόμενες δεκαετίες. Εξοφλήθηκε μέρος δόσης του 2041, αποπληρώθηκε ποσό από τις υποχρεώσεις του 2040 και μειώθηκε κατά 15% κάθε ετήσια δόση της περιόδου 2033-2039. Αυτή η παρέμβαση οδηγεί σε ελάφρυνση των μελλοντικών πληρωμών, περιορίζοντας κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τις ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους για κάθε έτος.
Η στρατηγική των πρόωρων αποπληρωμών ξεκίνησε το 2019, με τη μείωση των υποχρεώσεων προς το ΔΝΤ. Εκείνη τη χρονιά καταβλήθηκαν πρόωρα 2,7 δισ. ευρώ, ενώ ακολούθησαν νέες πληρωμές το 2021 και το 2022. Την ίδια περίοδο ξεκίνησε η σταδιακή αποπληρωμή των διμερών δανείων της Ευρωζώνης, με μεγάλες δόσεις το 2022, το 2023 και το 2024.
Μέχρι σήμερα, τα δάνεια του ΔΝΤ έχουν εξοφληθεί πλήρως, ενώ από τα διμερή δάνεια της Ευρωζώνης έχει αποπληρωθεί ποσό που ξεπερνά τα 26 δισ. ευρώ. Το υπόλοιπο, περίπου 26,3 δισ. ευρώ, είχε αρχικά προγραμματιστεί να αποπληρωθεί σε τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041.
Συνολικά, αν ληφθούν υπόψη όλες οι κινήσεις έως το 2025, το Ελληνικό Δημόσιο έχει μειώσει τον δανεισμό του κατά περίπου 29 δισ. ευρώ και έχει περιορίσει το κόστος των τόκων κατά 3,5 δισ. ευρώ. Αυτές οι εξοικονομήσεις δημιουργούν δημοσιονομικό χώρο για νέες ελαφρύνσεις ή για τη δημιουργία αποθεμάτων ασφαλείας.
Ο σχεδιασμός για το 2026 προβλέπει περαιτέρω βελτίωση των δεικτών. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί σε περίπου 138% του ΑΕΠ, ενώ σε απόλυτους αριθμούς θα μειωθεί κατά αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ. Το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους θα συνεχίσει την καθοδική του πορεία.
Για την επόμενη χρονιά, το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει περιορισμένο δανεισμό από τις αγορές, της τάξης των 8 δισ. ευρώ, ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου αναμένεται να ξεπεράσουν τα 35 δισ. ευρώ. Η μέση διάρκεια του ελληνικού χρέους εκτιμάται ότι θα παραμείνει πάνω από τα 16 έτη, ενώ ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προετοιμάζει κινήσεις για την επιμήκυνση της διάρκειας του χρέους.