Συχνά, πολλά ουσιαστικά στοιχεία των οικονομικών εκθέσεων διαφεύγουν της προσοχής. Στις οικονομικές εκθέσεις θεσμικών φορέων, οι προβλέψεις για το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό κυριαρχούν, αφήνοντας άλλα σημαντικά ζητήματα στο σκοτάδι. Αφορμή για αυτούς τους προβληματισμούς έδωσε η δημοσιοποίηση της ενδιάμεσης έκθεσης της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Η έκθεση βρίθει στοιχείων που δεν προβλήθηκαν όσο θα έπρεπε.

Ένα μικρό δείγμα τριών εξ αυτών αναδεικνύεται παρακάτω.

1. Μισθοί, Παραγωγικότητα, Ανταγωνιστικότητα

Η έκθεση διαπιστώνει ότι «όπως προκύπτει από τα πλέον πρόσφατα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών, το πρώτο εννεάμηνο του 2025 καταγράφηκε σημαντική επιβράδυνση στην αύξηση του κόστους εργασίας, ενώ η παραγωγικότητα της εργασίας παρέμεινε στα ίδια επίπεδα». Κατά συνέπεια, ο ρυθμός ανόδου του μοναδιαίου κόστους εργασίας υποχώρησε και κινήθηκε σε χαμηλότερο επίπεδο στην Ελλάδα σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Ο ρυθμός αύξησης του μοναδιαίου κόστους εργασίας είναι χαμηλότερος του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Η κερδοφορία των επιχειρήσεων διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα: «Με βάση τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία β’ τριμήνου 2025, η κερδοφορία των ελληνικών μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με την προ πανδημίας περίοδο». Παρ’ όλα αυτά, η παραγωγικότητα της εργασίας έμεινε στάσιμη και η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας επιδεινώθηκε ελαφρά.

Συμπέρασμα: Ούτε το χαμηλό κόστος εργασίας ούτε τα υψηλά κέρδη επαρκούν για αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Η έκθεση θα έπρεπε να εξηγήσει το γιατί.

2. Αύξηση κατώτατου και «πακέτο» ΔΕΘ

Η έκθεση αναφέρει ότι η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει η βασική συνιστώσα της αύξησης του ΑΕΠ, στηριζόμενη στη μείωση της ανεργίας, την αύξηση του κατώτατου μισθού και τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης. Όμως, «η άνοδος της καταναλωτικής ζήτησης, παρά τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών συνεπεία του πληθωρισμού, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών». Το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών μειώθηκε από 4,6% το 2021 (περίοδος πανδημίας) στα προ πανδημίας επίπεδα στο διάστημα 2022-25.

Με απλά λόγια, η κατανάλωση αυξήθηκε επειδή τα νοικοκυριά χρησιμοποιούν τις αποταμιεύσεις τους. Η αύξηση του κατώτατου μισθού και τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης αύξησαν το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα μόλις κατά 1% με βάση τον επίσημο πληθωρισμό, ο οποίος δεν αποδίδει το πραγματικό ύψος των αυξήσεων στα αγαθά και τις υπηρεσίες του «καλαθιού του νοικοκυριού». Η απόκλιση μεταξύ ιδιωτικής κατανάλωσης και εμπιστοσύνης των καταναλωτών μετά το 2023 είναι ενδεικτική της ανεπάρκειας του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή να αποδώσει την πραγματική ακρίβεια.

3. Τιμές Ακινήτων

Οι τιμές των οικιστικών ακινήτων συνεχίζουν να αυξάνονται και έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα του 2007, καταγράφοντας αύξηση 50% σε σχέση με το 2018! Το γ’ τρίμηνο του 2025 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν (σε ονομαστικούς όρους) κατά 7,3%, έναντι 9,7% την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Τα υψηλότερα ποσοστά αύξησης καταγράφονται στη Θεσσαλονίκη. Η κυβέρνηση απαγόρευσε νέες εγγραφές διαμερισμάτων στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας ενοικίασης (Airbnb, Booking κ.λπ.) στους τρεις κεντρικούς δήμους της Αθήνας, αφήνοντας τη Θεσσαλονίκη, τις άλλες μεγάλες πόλεις και την υπόλοιπη χώρα να προσεγγίσουν τα δικά τους επίπεδα κορεσμού (Θεσσαλονίκη αύξηση 9,7%, άλλες μεγάλες πόλεις 8,5% και λοιπές περιοχές της χώρας 8,9%)...

Οι επιχειρήσεις ευημερούν, ενώ οι ενοικιαστές υποφέρουν.