ΕΚΤ: Σταθερά επιτόκια, αβεβαιότητα και ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για το μέλλον
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ολοκλήρωσε την τελευταία συνεδρίαση του έτους διατηρώντας σταθερά τα επιτόκια για τέταρτη συνεχόμενη φορά. Η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, έστειλε ένα μήνυμα στις αγορές ότι «η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεχίζει να βρίσκεται σε καλή θέση, αλλά αυτή δεν είναι στατική, συνεπώς όλες οι επιλογές για τα επιτόκια παραμένουν ανοιχτές».
Το διοικητικό συμβούλιο υιοθέτησε μια πιο θετική άποψη για την οικονομία της Ευρωζώνης, η οποία έχει επιδείξει ανθεκτικότητα στα παγκόσμια εμπορικά σοκ. «Κάτι αλλάζει στην οικονομία», τόνισε η Λαγκάρντ, επισημαίνοντας την αύξηση των επενδύσεων, ιδίως από τον ιδιωτικό και εταιρικό τομέα, λόγω της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης.
Πιο συγκεκριμένα, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ, με ομόφωνη απόφαση, διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης στο 2%, 2,15% και 2,40% αντίστοιχα. Η ΕΚΤ έχει μειώσει τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσης συνολικά από τον Ιούνιο του 2024 έως τον Ιούνιο φέτος, αλλά έκτοτε βρίσκεται σε στάση αναμονής.
Τα πρόσφατα στοιχεία για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης ξεπέρασαν τις προσδοκίες, καθώς η περιοχή έχει αντιμετωπίσει τους αμερικανικούς δασμούς καλύτερα από ό,τι είχε προβλεφθεί, ενώ ο πληθωρισμός κυμαίνεται γύρω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ, ενισχυμένος από τις αυξήσεις τιμών στον τομέα των υπηρεσιών.
Αυτές οι εξελίξεις οδήγησαν την ΕΚΤ να αυξήσει τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη το 2025-2027, κυρίως λόγω της ώθησης από την εγχώρια ζήτηση, καθώς και για τον πληθωρισμό για το 2026-2027.
Ο γενικός πληθωρισμός προβλέπεται να διαμορφωθεί κατά μέσον όρο σε 2,1% το 2025, σε 1,9% το 2026 (από 1,7% πριν) και σε 1,8% το 2027 (από 1,9% πριν), ενώ η πρόβλεψη για το 2028 τοποθετείται στο 2%.
Ειδικότερα, ο ρυθμός ανάπτυξης αναθεωρήθηκε σε 1,4% το 2025 (από 1,2% που προβλεπόταν τον Σεπτέμβριο), σε 1,2% το 2026 (από 1% πριν) και σε 1,4% το 2027 (από 1,3% πριν), ενώ η νέα πρόβλεψη για το 2028 τοποθετείται στο 1,4%.
Σύμφωνα με τις νέες προβολές των εμπειρογνωμόνων, ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσον όρο σε 2,1% το 2025 (αμετάβλητος σε σχέση με την εκτίμηση του Σεπτεμβρίου), σε 1,9% το 2026 από 1,7% πριν και σε 1,8% το 2027 από 1,9% πριν, ενώ η πρόβλεψη για το 2028 τοποθετείται στο 2%. Σε ό,τι αφορά τον δομικό πληθωρισμό προβλέπουν μέσο ρυθμό 2,4% το 2025 (αμετάβλητος), 2,2% το 2026 από 1,9% πριν, 1,9% το 2027 από 1,8% πριν και 2% το 2028.
Παρά τις αναθεωρήσεις, η ΕΚΤ διατήρησε τις επιλογές της ανοιχτές, επαναλαμβάνοντας ότι θα καθορίζει το κόστος δανεισμού «σε κάθε συνάντηση» ανάλογα με τα εισερχόμενα δεδομένα και ότι «δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία επιτοκίων».
Όπως απάντησε η Λαγκάρντ σχετικά με το ενδεχόμενο νέας μείωσης ή αύξησης των επιτοκίων στο μέλλον, «όλες οι επιλογές παραμένουν στο “τραπέζι”» και αυτή είναι η ομόφωνη άποψη του Δ.Σ. «Αν και αναβαθμίσαμε τις προβλέψεις μας για την ανάπτυξη, υπάρχει ένα πράγμα που δεν έχει αλλάξει και αυτό είναι η αβεβαιότητα», τόνισε. «Υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τη γεωπολιτική, το εμπόριο, τι θα γίνει στα σύνορα της Ευρώπης. Στην παρούσα κατάσταση και με τον βαθμό αβεβαιότητας που υπάρχει, δεν μπορούμε να παρέχουμε ενδείξεις σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής», ξεκαθάρισε.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι αποφάσεις της ΕΚΤ το επόμενο έτος δεν θα είναι εύκολες. «Η παύση της πολιτικής της ΕΚΤ αντιμετωπίζει ένα σημαντικό τεστ τη νέα χρονιά», τονίζει ο Μαρκ Γουόλ, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank. «Ο πληθωρισμός προβλέπεται να είναι κάτω από 2% τόσο το 2026 όσο και το 2027, αλλά ο δομικός πληθωρισμός είναι πιο ασταθής. Τι θα γίνει εάν ο πληθωρισμός κινηθεί ακόμη χαμηλότερα από τις προβλέψεις της ΕΚΤ; Τι θα γίνει εάν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό αποσταθεροποιηθούν από το 2%; Θα μπορούσε αυτό να ανοίξει την πόρτα για περαιτέρω χαλάρωση της πολιτικής; Ή μήπως η βελτίωση των προοπτικών ανάπτυξης και οι ισχυρότερες προοπτικές για τον πληθωρισμό στον τομέα των υπηρεσιών σημαίνουν μια ολοένα και πιο οριστική παύση στις μειώσεις επιτοκίων;», σημειώνει χαρακτηριστικά. Κατά την άποψή του, πάντως, οι αυξήσεις δεν βρίσκονται στην ατζέντα, τουλάχιστον όχι ακόμη.