Έπειτα από πληθώρα δημοσιευμάτων σχετικά με την τοποθέτηση «έξυπνων καμερών» για τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, η κυβέρνηση προσαρμόζει το νομοσχέδιο προκειμένου να διασφαλίσει την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Το νομοσχέδιο για την «Ψηφιακή ενίσχυση της οδικής ασφάλειας», που εισάγεται προς συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής, παρουσιάζει διαφορές σε σχέση με την αρχική μορφή του, η οποία τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση πριν από έναν μήνα. Η βασικότερη προσθήκη αφορά στη συμμόρφωση με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων και τον κανονισμό για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Επιπλέον, προβλέπεται ότι η εγκατάσταση «έξυπνης κάμερας» σε συγκεκριμένο σημείο θα πρέπει να δικαιολογείται από στατιστικά στοιχεία που αποδεικνύουν την υψηλή συχνότητα τροχαίων ατυχημάτων στην περιοχή.

Σημαντική αλλαγή υπήρξε και στη διανομή των εσόδων, ένα ζήτημα που είχε πυροδοτήσει αντιδράσεις. Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Εφ.Συν.» («Στα Ταμεία των ενστόλων τα πρόστιμα από τις “έξυπνες κάμερες”», 24/10/2025), το αρχικό σχέδιο προέβλεπε ότι μέρος των προστίμων θα κατευθυνόταν στις συντάξεις αστυνομικών και στρατιωτικών, αντί να αποδίδεται στους δήμους. Η ρύθμιση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τους δήμους.

Στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου ορίζεται ότι:

● Οι δήμοι θα λαμβάνουν το 25% των εσόδων από τροχαίες παραβάσεις εάν οι κάμερες έχουν τοποθετηθεί από τρίτους και το 75% εάν τις έχουν τοποθετήσει οι ίδιοι. Επιπλέον, θα εισπράττουν το 100% των εσόδων εφόσον οι παραβάσεις διαπιστώνονται επ’ αυτοφώρω από τα όργανα ελέγχου.

● Η Οδική Υπηρεσία Συστημάτων Εποπτείας και Ασφάλειας (ΟΔΥΣΕΑΣ), μια νέα υπηρεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, θα αποτελεί τον βασικό αποδέκτη των εσόδων από τα αυξημένα πρόστιμα. Στο αρχικό κείμενο, εάν ένας δήμος δεν τοποθετούσε κάμερες, η ΟΔΥΣΕΑΣ θα λάμβανε το σύνολο των εσόδων για να τοποθετήσει νέες κάμερες, να υλοποιήσει έργα και να ενισχύσει συγκεκριμένους ασφαλιστικούς φορείς των ενστόλων, όπως τον Τομέα Πρόνοιας Αστυνομικών (ΤΠΑΣ), τον Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων Αστυνομίας Πόλεων (ΤΠΥΑΠ), το Ταμείο Πρόνοιας Απασχολούμενων στα Σώματα Ασφαλείας (ΤΑΠΑΣΑ) και το Μετοχικό Ταμείο Στρατού (ΜΤΣ).

● Στο τελικό κείμενο, η ΟΔΥΣΕΑΣ θα εισπράττει το 15% των εσόδων από τα πρόστιμα, διανέμοντας 2% στους Τομείς Πρόνοιας των Αστυνομικών και Υπαλλήλων Αστυνομίας Πόλεων, καθώς και στο Ταμείο Πρόνοιας Απασχολούμενων στα Σώματα Ασφαλείας, και 1% στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού. Το υπόλοιπο ποσό θα διατίθεται για την τοποθέτηση νέων καμερών.

Επιπλέον, στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου έχουν συμπεριληφθεί οι εξής προϋποθέσεις:

● «Η εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων καταγραφής παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας με κάμερες επιτρέπεται μόνο στο μέτρο που είναι απαραίτητο και ο εντοπισμός και η τεκμηρίωση παραβάσεων δεν μπορούν να επιτευχθούν εξίσου αποτελεσματικά με άλλα, ηπιότερα μέσα».

● «Για την εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων καταγραφής παραβάσεων του ΚΟΚ με κάμερες απαιτείται να προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις ότι στο συγκεκριμένο σημείο ή τμήμα του οδικού δικτύου έχει λάβει χώρα μεγάλος αριθμός τροχαίων ατυχημάτων με σοβαρό αντίκτυπο στην περιουσία και τη σωματική ακεραιότητα των εμπλεκόμενων προσώπων ή ότι πρόκειται για κεντρικό ή αυξημένης κυκλοφορίας οδικό δίκτυο». Η ΟΔΥΣΕΑΣ θα πρέπει να επισυνάπτει στατιστικά ή εμπειρικά δεδομένα, μελέτες, εκθέσεις, μαρτυρίες και πληροφορίες για τη συχνότητα, το είδος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των τροχονομικών παραβάσεων.

● Πριν από την απόφαση για εγκατάσταση κάμερας με ενσωματωμένο σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης, θα πρέπει να έχει διενεργηθεί «μελέτη εκτίμησης αντικτύπου των επιπτώσεων της επεξεργασίας στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με το άρθρο 35 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων, καθώς και μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στα θεμελιώδη δικαιώματα, σύμφωνα με το άρθρο 27 του Κανονισμού για την Τεχνητή Νοημοσύνη». Επιπλέον, προστέθηκε άρθρο (με αριθμό 16) το οποίο αναλύει τα «Ζητήματα προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα».

Ωστόσο, το νομοσχέδιο δεν εξετάζει το ενδεχόμενο οι παραπάνω προβλέψεις να επηρεάσουν τις προμήθειες των συστημάτων «έξυπνων καμερών», οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ήδη ξεκινήσει. Φέρεται να βρίσκονται σε εξέλιξη διαγωνισμοί για την προμήθεια και εγκατάσταση 3.000 καμερών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Κρήτης, εκ των οποίων οι 500 προορίζονται για αστικά λεωφορεία.