Εκπληξη! Πλεόνασμα μαμούθ στον προϋπολογισμό του 2025 – Τα στοιχεία
Ο κρατικός προϋπολογισμός για το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025 παρουσιάζει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 12,7 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Τα καθαρά έσοδα έφτασαν τα 68,8 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά περίπου 2,3 δισ. ευρώ, με τον ΦΠΑ και τον φόρο εισοδήματος να αποτελούν τους βασικούς μοχλούς αυτής της θετικής απόκλισης.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζει πλεόνασμα 5.162 εκατ. ευρώ, έναντι του επικαιροποιημένου στόχου για πλεόνασμα 225 εκατ. ευρώ που είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026, αλλά και έναντι του πλεονάσματος 4.375 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 12.678 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 7.695 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 12.011 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2024.
Η διαφορά έναντι των στόχων στα έσοδα οφείλεται κυρίως στην είσπραξη, στις 26 Νοεμβρίου, ποσού 2.109 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που είχε αρχικά προβλεφθεί για τον Δεκέμβριο του 2025. Εξαιρουμένου αυτού του ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 186 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Στον Τακτικό Προϋπολογισμό, οι πληρωμές είναι μειωμένες κατά 2.034 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, λόγω του ετεροχρονισμού των μεταβιβαστικών πληρωμών προς τους ΟΚΑ και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης (922 εκατ. ευρώ) και των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων (554 εκατ. ευρώ). Παρατηρείται επίσης ετεροχρονισμός επενδυτικών δαπανών ύψους 609 εκατ. ευρώ.
Εξαιρώντας τα παραπάνω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα έναντι των στόχων του προϋπολογισμού εκτιμάται σε 231 εκατ. ευρώ. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους, και τα παραπάνω αφορούν στην Κεντρική Διοίκηση και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 68.777 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2.295 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε τεθεί. Αυτή η υπερεκτέλεση οφείλεται κυρίως στην είσπραξη της έκτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ύψους 2.109 εκατ. ευρώ, τον Νοέμβριο αντί για τον Δεκέμβριο. Χωρίς αυτό το ποσό, η αύξηση των καθαρών εσόδων ανέρχεται σε 186 εκατ. ευρώ ή 0,3%.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 64.881 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 245 εκατ. ευρώ ή 0,4% έναντι του στόχου. Οι κοινωνικές εισφορές παρέμειναν σταθερές, ενώ οι μεταβιβάσεις αυξήθηκαν κατά 1.996 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της είσπραξης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών ήταν μειωμένα κατά 8 εκατ. ευρώ, ενώ τα λοιπά τρέχοντα έσοδα αυξήθηκαν κατά 106 εκατ. ευρώ. Οι επιστροφές εσόδων αυξήθηκαν κατά 50 εκατ. ευρώ, και τα συνολικά έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) μειώθηκαν κατά 26 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα τον Νοέμβριο του 2025, το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 7.857 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 2.228 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, λόγω της είσπραξης των 2.109 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Χωρίς αυτό το ποσό, η αύξηση των καθαρών εσόδων ανέρχεται σε 119 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025 ανήλθαν στα 63.615 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 2.643 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, αλλά αυξημένες κατά 1.270 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, κυρίως λόγω της αύξησης των μεταβιβάσεων σε ΟΚΑ και των δαπανών του ΤΑΑ. Στον Τακτικό Προϋπολογισμό, οι πληρωμές ήταν μειωμένες κατά 2.034 εκατ. ευρώ.
Αξιοσημείωτες μεταβιβάσεις περιλαμβάνουν 1.164 εκατ. ευρώ προς τα νοσοκομεία και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΥΚΩ), 557 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων, 328 εκατ. ευρώ προς τους συγκοινωνιακούς φορείς και 154 εκατ. ευρώ προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 10.483 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 609 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, αλλά αυξημένες κατά 549 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2024.