Έφυγε από τη ζωή ο Μιχάλης Κατζουράκης, κορυφαίος του design
Έφυγε από τη ζωή την παραμονή των Χριστουγέννων ο ζωγράφος, εικαστικός και γλύπτης Μιχάλης Κατζουράκης, μια από τις σημαντικότερες μορφές του σύγχρονου ελληνικού design, με μια πλούσια και πολυσχιδή παρουσία τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Την Τρίτη 30 Δεκεμβρίου, στις 11.00, θα πραγματοποιηθεί η εξόδιος ακολουθία στον Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Μελισσίων.
Ο Μιχάλης Κατζουράκης γεννήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1933 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Πέντε χρόνια αργότερα, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Το 1951 αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών και στη συνέχεια σπούδασε ζωγραφική δίπλα στον André Lhote και στη σχολή αφίσας και γραφικών τεχνών Paul Colin, στο Παρίσι. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1955 και παρουσίασε έργα του στην Αίθουσα Πέιν, ενώ παράλληλα ξεκίνησε να εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας Γραφικών Τεχνών.
Την περίοδο 1960-1967 διετέλεσε καλλιτεχνικός σύμβουλος στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (ΕΟΤ). Το 1962 ίδρυσε μαζί με τον Φρέντυ Κάραμποττ και τη σύζυγό του Αγνή Κατζουράκη το ∆ιαφημιστικόν Κέντρον Αθηνών «Κ&Κ», το οποίο άφησε εποχή τόσο στον διαφημιστικό χώρο όσο και στον τομέα του design, αποσπώντας πολλές διακρίσεις και βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς, κατακτώντας μια θέση στο παγκόσμιο καλλιτεχνικό στερέωμα με τη διάδοση του μοντερνισμού και της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα, κατά τις δεκαετίες 1960 και 1970. Επιπλέον, την περίοδο 1962-64 επιμελήθηκαν και σχεδίασαν έργα για τα ετήσια λευκώματα της ΔΕΘ.
Οι δημιουργίες τους, χαρακτηριστικά δείγματα απλότητας, καλαισθησίας και υψηλής αισθητικής, ταξίδεψαν σε κάθε γωνιά του πλανήτη, σηματοδοτώντας τη θεμελίωση του σύγχρονου design στην Ελλάδα, ενσωματώνοντας μια μινιμαλιστική γλώσσα μοντερνισμού σε συνδυασμό με την πολιτιστική κληρονομιά, αναδεικνύοντας τις αρετές της ελληνικής τέχνης μέσα από μια σύγχρονη ματιά, και διαμορφώνοντας μια αναγνωρίσιμη διεθνώς εικόνα της ελληνικότητας.
Οι διακρίσεις δεν άργησαν να έρθουν, φέρνοντας το ελληνικό design στο διεθνές προσκήνιο. Το 1961 ο Μ. Κατζουράκης κατέκτησε το Β’ βραβείο στη Διεθνή Έκθεση Τουριστικής Αφίσας στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Την επόμενη χρονιά, στον ίδιο διαγωνισμό, τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο ζωγραφικής αφίσας «Χρυσός Αρλεκίνος» για την αφίσα «Δακτυλιόλιθος».
Το 1965, τιμήθηκε από την ελληνική Πολιτεία με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος για την ξεχωριστή συμβολή του στο ελληνικό design, ενώ για το έργο του στις γραφικές τέχνες έχει διακριθεί με επτά βραβεία Rizzoli για την καλύτερη ελληνική διαφήμιση, με τιμητική διάκριση από το Art Director’s Club της Νέας Υόρκης και με το τρίτο βραβείο στη Μπιενάλε του Μπρνο.
Το 1967, πραγματοποίησε τη δεύτερη ατομική του έκθεση ζωγραφικής στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών- Χίλτον και συμμετείχε στην Πανελλήνιο Καλλιτεχνική Έκθεση στο Ζάππειο. Από τη χρονιά αυτή άρχισε να δραστηριοποιείται με μεγαλύτερη συχνότητα στον εικαστικό χώρο, δημιουργώντας ένα προσωπικό λεξιλόγιο μορφών και χρωμάτων, με αφετηρία τη γεωμετρία και βασικό άξονα την αφαιρετική διαδικασία στη ζωγραφική.
Το 1968, έγινε μέλος του AGI (Alliance Graphique International). Το 1969 παρουσίασε μινιμαλιστικά έργα δύο και τριών διαστάσεων στο Ινστιτούτο Γκαίτε και τον επόμενο χρόνο εξέθεσε στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών- Χίλτον γλυπτά από φύλλα πολυστερίνης.
Το 1973, η εταιρεία Κ+Κ μεγάλωσε μέσα από τη σύμπραξη με τη μεγάλη γαλλική διαφημιστική εταιρεία UNIVAS. Δύο χρόνια αργότερα, ο ίδιος αποχώρησε από την εταιρεία, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στη μελέτη και τον σχεδιασμό εσωτερικών χώρων, ιδίως κρουαζιερόπλοιων, ιδρύοντας με τη σύζυγό του, Αγνή, το γραφείο «ΑΜΚ», από το οποίο αποχώρησαν το 2015.
Το 1976, συμμετείχε στην εικαστική ομάδα ∆ιαδικασίες-Συστήματα. Από το 1977 ξεκίνησε να διερευνά τις πολλαπλές δυνατότητες των μεικτών υλικών σε έργα δύο και τριών διαστάσεων του περιβάλλοντος χώρου.
Το 1979, η ιστορική γκαλερί Denise René οργάνωσε την πρώτη του ατομική έκθεση στο Παρίσι. Με αυτή την παρουσίαση ολοκληρώθηκε ο κύκλος των αυστηρά γεωμετρικών συνθέσεων και κατασκευών. Η προσωπική του αναζήτηση άρχισε να κατευθύνεται προς μια πιο λυρική διατύπωση των γεωμετρικών αρχών.
Ιδιαίτερη στιγμή της πολύχρονης συνεργασίας του με τη συγκεκριμένη γκαλερί ήταν το μεγάλων διαστάσεων γλυπτό «Incontri», το οποίο παρουσιάστηκε συγχρόνως με την έναρξη της 47ης Μπιενάλε της Βενετίας, το 1997.
Το 2001, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το 2002 στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών παρουσίασε αναδρομική έκθεση με ζωγραφική, κατασκευές και γλυπτά της περιόδου 1965-2001.
Με τίτλο «Διαδρομές Design routes», την περίοδο 2008-2009 εγκαινιάστηκε μεγάλη αναδρομική έκθεση του συνολικού και σημαντικού έργου αναφοράς στο ελληνικό design των Κ&Κ στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, στο Πολιτιστικό Κέντρο Πατρών του ΜΙΕΤ και στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στη Θεσσαλονίκη, καθώς και μεμονωμένες τους δημιουργίες, με πρωτοβουλία και επιμέλεια του σχεδιαστή Δημήτρη Αρβανίτη.