Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια σειρά προτάσεων που στοχεύουν στην ενίσχυση του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM), με σκοπό να κλείσουν τα «παραθυράκια» που επέτρεπαν την παράκαμψη των κανόνων και να βελτιωθεί η συνολική του αποτελεσματικότητα. Οι αλλαγές αυτές προέκυψαν ως απάντηση σε σχόλια από τον κλάδο, καθώς και σε ανησυχίες που εξέφρασαν διεθνείς εταίροι, εδραιώνοντας τον ρόλο του CBAM ως ένα κεντρικό εργαλείο της ευρωπαϊκής κλιματικής πολιτικής.

Στο επίκεντρο των προτάσεων βρίσκεται η επέκταση του πεδίου εφαρμογής του CBAM από την 1η Ιανουαρίου 2028 σε περίπου 180 μεταποιητικά προϊόντα, με μεγάλη κατανάλωση χάλυβα και αλουμινίου. Μέχρι σήμερα, ο μηχανισμός επικεντρωνόταν κυρίως σε βασικά υλικά, όπως το τσιμέντο, το αλουμίνιο, ο χάλυβας και η ηλεκτρική ενέργεια. Η αύξηση του κόστους αυτών των υλικών για τους Ευρωπαίους παραγωγούς προϊόντων, δημιουργούσε κινδύνους μεταφοράς της παραγωγής εκτός ΕΕ ή αντικατάστασης ευρωπαϊκών προϊόντων από εισαγωγές με υψηλότερες εκπομπές. Με την επέκταση αυτή, η Επιτροπή στοχεύει να αποτρέψει τη «διαρροή άνθρακα» σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας.

Επιπλέον, ενισχύονται τα μέτρα για την αποφυγή της παράκαμψης των κανονισμών. Βάσει της εμπειρίας που αποκτήθηκε κατά τη μεταβατική περίοδο, εισάγονται αυστηρότερες απαιτήσεις αναφοράς στοιχείων και μεγαλύτερη ιχνηλασιμότητα των προϊόντων CBAM, ενώ η Επιτροπή αποκτά αυξημένες αρμοδιότητες για την αντιμετώπιση καταχρηστικών πρακτικών. Μια σημαντική καινοτομία είναι η ενσωμάτωση των απορριμμάτων χάλυβα και αλουμινίου πριν από την κατανάλωση στους υπολογισμούς εκπομπών, διασφαλίζοντας μια πιο δίκαιη τιμολόγηση του άνθρακα.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται επίσης στη δημιουργία ενός Προσωρινού Ταμείου, το οποίο θα στηρίξει τους Ευρωπαίους παραγωγούς που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν κινδύνους διαρροής άνθρακα στις διεθνείς αγορές. Η στήριξη αυτή θα συνδέεται άμεσα με αποδεδειγμένες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση και θα χρηματοδοτείται τόσο από τα έσοδα του CBAM όσο και από ίδιους πόρους της ΕΕ.

Τέλος, η έκθεση επανεξέτασης του CBAM επιβεβαιώνει ότι ο μηχανισμός συμβάλλει σημαντικά στην παγκόσμια προσπάθεια αποανθρακοποίησης, ενισχύοντας την τιμολόγηση του άνθρακα πέρα από τα σύνορα της Ένωσης και υποστηρίζοντας τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.