Τι μας περιμένει το 2025; Η J.P. Morgan Global Research ρίχνει φως στις κρυφές τάσεις που θα διαμορφώσουν την παγκόσμια οικονομία, με μια ανάλυση που κόβει την ανάσα.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της J.P. Morgan Global Research, ο παγκόσμιος πυρήνας του πληθωρισμού αναμένεται να αυξηθεί στο 3,4% σε ετήσια βάση κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Αυτό δεν είναι το μόνο ανησυχητικό στοιχείο. Παράλληλα, αναμένεται μια συγχρονισμένη επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης στο 1,4% ετησίως, με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στο επίκεντρο των πιέσεων.

Ο Bruce Kasman, επικεφαλής παγκόσμιος οικονομολόγος της J.P. Morgan, εξηγεί ότι η προσωρινή ώθηση στον παγκόσμιο τομέα αγαθών, που προκλήθηκε από τις αυξήσεις των δασμών, αρχίζει να εξασθενεί. «Η πτωτική πίεση στην ανάπτυξη θα ενισχυθεί από δύο παράγοντες: την αύξηση των δασμών για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ και τη μείωση του παγκόσμιου επιχειρηματικού κλίματος που σχετίζεται με τις αποσταθεροποιητικές πολιτικές των ΗΠΑ», τονίζει χαρακτηριστικά.

Ενώ οι πιέσεις στο κόστος αναμένεται να συγκεντρωθούν στις ΗΠΑ, ο δομικός πληθωρισμός σε άλλες χώρες αναμένεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω σε επίπεδα κάτω του 3% ετησίως. Στην Ευρώπη, ειδικότερα, ενδέχεται να σημειωθεί πτώση του πυρήνα του πληθωρισμού, δημιουργώντας ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ των ΗΠΑ και του υπόλοιπου κόσμου.

Παρά τις αποκλίσεις στα στοιχεία για τον πληθωρισμό, η J.P. Morgan Global Research αναμένει χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από όλες τις κεντρικές τράπεζες. Όπως επισημαίνει ο Kasman, η Fed των ΗΠΑ θα παραμείνει προσεκτική, αλλά θα ανταποκριθεί γρήγορα σε ενδείξεις αδυναμίας της αγοράς εργασίας. Η επιβράδυνση του πυρήνα του πληθωρισμού εκτός των ΗΠΑ θα δώσει το «πράσινο φως» για περαιτέρω μειώσεις αλλού.

Οι δασμοί, αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν επηρεάσει σημαντικά τις τιμές καταναλωτή, αναμένεται να ωθήσουν τον πυρήνα του πληθωρισμού στις ΗΠΑ προς τα πάνω κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025.

Ο Michael Feroli, επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ στην J.P. Morgan, αναφέρει ότι μέχρι τον Μάιο δεν υπήρχαν πολλά στοιχεία που να δείχνουν ότι οι δασμοί έχουν σημαντική επίδραση στις τιμές καταναλωτή. Ωστόσο, με βάση την εμπειρία του 2018-19, αναμένεται ότι θα χρειαστούν δύο έως τέσσερις μήνες για να φανεί η μέγιστη επίδραση των δασμών. Ως εκ τούτου, ο δομικός πληθωρισμός των προσωπικών καταναλωτικών δαπανών (PCE) το τρίτο τρίμηνο αναμένεται να ανέλθει στο 4,6% σε τριμηνιαία ετήσια βάση.

Παρόλο που οι μετρήσεις των προσδοκιών για τον πληθωρισμό είναι αυξημένες, η αποδυνάμωση της αγοράς εργασίας θα περιορίσει την ικανότητα των εργαζομένων να απαιτήσουν και να λάβουν αυξήσεις μισθών που θα οδηγήσουν σε μια σπειροειδή αύξηση των μισθών και των τιμών, σύμφωνα με τον Feroli. Παρόλα αυτά, εκτιμάται ότι ο βασικός δείκτης PCE θα κλείσει το έτος σε ένα δυσάρεστα σταθερό 3,4%.

Η J.P. Morgan Global Research αναμένει ότι η επόμενη μείωση των επιτοκίων της Fed θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο, πολύ μετά την κορύφωση του πληθωρισμού, και θα ακολουθήσουν τρεις ακόμη μειώσεις στις αρχές του 2026.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο πληθωρισμός παρουσίασε πρόσφατα απροσδόκητη άνοδο, κυρίως λόγω της αύξησης των τιμών των υπηρεσιών. Ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή (CPI) για τον Ιούνιο αυξήθηκε από 3,4% σε 3,6% σε ετήσια βάση, ενώ ο βασικός πληθωρισμός αυξήθηκε από 3,5% σε 3,7%.

Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί, αλλά αυτό αντισταθμίζεται από την έκπληξη στα στοιχεία του Ιουνίου, και η εκτίμηση είναι ότι αυτό δεν θα αντιστραφεί σημαντικά τους επόμενους μήνες, σύμφωνα με τον Allan Monks, επικεφαλής οικονομολόγο της J.P. Morgan για το Ηνωμένο Βασίλειο. Ως εκ τούτου, η J.P. Morgan Global Research «ανέβασε» την πρόβλεψή της για τον συνολικό πληθωρισμό στο Ηνωμένο Βασίλειο στο 3,7% για το τρίτο τρίμηνο του 2025 — πάνω από την τρέχουσα πρόβλεψη της Τράπεζας της Αγγλίας (BoE) που είναι 3,5%.

Η προσοχή της BoE έχει στραφεί περισσότερο προς την επιδείνωση της αγοράς εργασίας τον τελευταίο καιρό, και η εκτίμησή της σε αυτό το θέμα θα μπορούσε να αποδειχθεί κυρίαρχη. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη σταθερότητα του βασικού πληθωρισμού θα κάνει ορισμένα μέλη της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής να διστάζουν περισσότερο να επιταχύνουν το ρυθμό χαλάρωσης, προσθέτει ο Monks.

Συνολικά, η BoE πιθανότατα θα ακολουθήσει μια σταδιακή πορεία χαλάρωσης, με μείωση 25 μονάδων βάσης τον Αύγουστο και στη συνέχεια κάθε τρίμηνο. Η κεντρική τράπεζα αναμένεται να φτάσει σε τελικό επιτόκιο 3,5% έως το πρώτο τρίμηνο του 2026.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025, πέφτοντας κάτω από το 2% τόσο στην ευρωζώνη όσο και στη Σουηδία, παραμένοντας, ωστόσο, κοντά στο 3% στη Νορβηγία.

Στην ευρωζώνη, τα επιτόκια έχουν μετακινηθεί στο εκτιμώμενο ουδέτερο εύρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), υποδηλώνοντας ότι είναι σκόπιμη μια παύση. Ωστόσο, οι πιέσεις στους μισθούς φαίνεται να μειώνονται ραγδαία, και πρόσθετες αποπληθωριστικές πιέσεις θα μπορούσαν να προέλθουν από ένα ισχυρότερο νόμισμα. «Εάν έχουμε δίκιο ότι η ανάπτυξη θα υποχωρήσει κάτω από 1% το δεύτερο εξάμηνο, το περιβάλλον είναι ώριμο για μια μέτρια πρόσθετη χαλάρωση», δήλωσε ο Kasman.

Παρόμοιες εκτιμήσεις στη Σουηδία δικαιολογούν μια περαιτέρω μείωση από την Riksbank. «Τόσο για την ΕΚΤ όσο και για την Riksbank, η εντατικοποίηση του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ θα μπορούσε να αποτελέσει το έναυσμα για περαιτέρω μειώσεις», πρόσθεσε ο Kasman.

Στη Νορβηγία, η Norges Bank προχώρησε πρόσφατα σε μια αιφνιδιαστική μείωση και σηματοδότησε μια περαιτέρω τάση χαλάρωσης. Ως εκ τούτου, η J.P. Morgan Global Research αναμένει ότι η κεντρική τράπεζα θα μειώσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης έως το τέλος του έτους.

Το περιβάλλον τιμολόγησης στην Κίνα παραμένει αδύναμο, με τις εξαγωγές να υπερτερούν της εγχώριας δραστηριότητας και της βιομηχανικής παραγωγής έναντι της κατανάλωσης, οδηγώντας σε ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή (CPI) έγινε θετικός τον Ιούνιο στο 0,1% σε ετήσια βάση, μετά από τέσσερις μήνες αρνητικών τιμών, κυρίως λόγω της μικρής αύξησης των τιμών των τροφίμων και των οικιακών συσκευών. Ο δείκτης τιμών παραγωγού (PPI) διαμορφώθηκε στο -3,6% σε ετήσια βάση, λόγω της χαμηλότερης ζήτησης για ορυκτά και πρώτες ύλες, καθώς και των πιέσεων στις τιμές στους εξαγωγικούς τομείς.

Για το μέλλον, η J.P. Morgan Global Research διατηρεί τις προβλέψεις της για χαμηλό πληθωρισμό CPI και αποπληθωρισμό στον PPI για το υπόλοιπο του έτους. Όσον αφορά τη νομισματική πολιτική, η βραδύτερη ανάπτυξη και ο χαμηλός πληθωρισμός θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων, αλλά ο ρυθμός θα περιοριστεί πιθανώς από παράγοντες χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και σταθερότητας του νομίσματος.

Παρά την ώθηση που έδωσαν οι εξαγωγές στην ανάπτυξη των αναδυόμενων αγορών κατά το πρώτο τρίμηνο, η εγχώρια ζήτηση παραμένει αισθητά αδύναμη και αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση του πληθωρισμού. Ως εκ τούτου, η J.P. Morgan Global Research αναμένει ότι ο πληθωρισμός του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή στις αναδυόμενες αγορές (εκτός Κίνας) θα επιβραδυνθεί στο 5,3% σε ετήσια βάση κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025, από 5,8% το πρώτο εξάμηνο — με ορισμένες εξαιρέσεις σε συγκεκριμένες χώρες.

Αυτές οι συνθήκες υποστηρίζουν την περαιτέρω χαλάρωση της πολιτικής. «Οι αναδυόμενες αγορές με υψηλές αποδόσεις, οι οποίες εισήλθαν επιθετικά στον κύκλο σύσφιγξης, διατηρούν σημαντικό περιθώριο για νομισματική χαλάρωση καθώς ο πληθωρισμός πέφτει προς τον στόχο», δήλωσε ο Jahangir Aziz, επικεφαλής της Emerging Market Economics Research της J.P. Morgan. Επιπλέον, το αδύναμο δολάριο έχει δώσει και θα δώσει στις κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών το περιθώριο να χαλαρώσουν χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Η Βραζιλία, που προηγουμένως αποτελούσε εξαίρεση με σύσφιγξη 250 μονάδων βάσης νωρίτερα φέτος, παρουσίασε σημαντική μείωση του πληθωρισμού τον Μάιο. Ως αποτέλεσμα, η Κεντρική Τράπεζα της Βραζιλίας (BCB) αναμένεται να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια τον Δεκέμβριο, παράλληλα με την Fed — αν και ο δασμός 50% που επέβαλαν πρόσφατα οι ΗΠΑ ενδέχεται να μετριάσει τη χαλάρωση. Οι σαφείς τάσεις αποπληθωρισμού θα πρέπει επίσης να επιτρέψουν σημαντική χαλάρωση στην Κολομβία (150 μονάδες βάσης) και το Μεξικό (125 μονάδες βάσης).

Οι αναδυόμενες αγορές με χαμηλές αποδόσεις είναι επίσης πιθανό να συνεχίσουν τη χαλάρωση. «Σημειωτέον, διατηρούμε μια πρόβλεψη για επιπλέον μειώσεις επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης από την Τράπεζα της Κορέας (BoK) έως τα μέσα του 2026», πρόσθεσε ο Aziz.

Με όλα αυτά τα δεδομένα, ποια είναι η δική σας πρόβλεψη για την παγκόσμια οικονομία το 2025;