Άνοδος-σοκ στον πληθωρισμό: Πόσο «καίει» τα ελληνικά νοικοκυριά τον Νοέμβριο;
Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα «πέταξε» στο 2,4% τον Νοέμβριο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, από 2% τον Οκτώβριο, προσθέτοντας έναν ακόμα «πονοκέφαλο» στα ελληνικά νοικοκυριά που παλεύουν καθημερινά για την επιβίωσή τους.
Παρά τις κυβερνητικές παρεμβάσεις, οι τιμές στα τρόφιμα δεν δείχνουν σημάδια αποκλιμάκωσης, αλλά επιταχύνονται. Η κατηγορία «διατροφή και μη αλκοολούχα» «τρέχει» με ρυθμό 2,7%, υψηλότερο από τον μέσο γενικό πληθωρισμό. Ενδεικτικά, τα προϊόντα σοκολάτας «ανέβηκαν» κατά 22,9%, ο καφές κατά 20,7%, τα κρέατα κατά 13% και τα φρούτα κατά 9%.
Η δαπάνη για τρόφιμα για το μέσο ελληνικό νοικοκυριό είναι σημαντικά υψηλότερη ως ποσοστό του εισοδήματος σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Αυτό σημαίνει πως η αύξηση στην κατηγορία αυτή έχει δραματικότερο αντίκτυπο στην καθημερινότητα, πλήττοντας ιδιαίτερα τους οικονομικά ασθενέστερους.
Στην ευρωζώνη, ο ετήσιος πληθωρισμός εκτιμάται στο 2,2% τον Νοέμβριο, από 2,1% τον Οκτώβριο, με τις υπηρεσίες να καταγράφουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις κατά 3,5%. Οι υπηρεσίες, ως κλάδος, αντανακλούν άμεσα το κόστος ζωής και την εσωτερική ζήτηση.
Τα ενοίκια εμφάνισαν ξανά σημαντικές ανατιμήσεις κατά 8,6%, ελαφρώς μειωμένες από τον Οκτώβριο (8,9%). Τα ασφάλιστρα υγείας αυξήθηκαν κατά 7% και οι τιμές στην εστίαση (εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία – καφενεία- κυλικεία) κατά 7,7%. Η στεγαστική κρίση βαθαίνει, με τα ενοίκια να συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία.
Η Τράπεζα της Ελλάδος αναφέρει ότι η επιτάχυνση του πληθωρισμού «οφείλεται στην αύξηση των ποσοστών πληθωρισμού στις υπηρεσίες (υπηρεσίες διαμονής σε ξενοδοχεία και καντίνες), στα μη μεταποιημένα τρόφιμα (κρέας και αυγά) και στην ενέργεια (κυρίως ηλεκτρική ενέργεια)».
Σημαντική αύξηση σημείωσε ο δομικός πληθωρισμός, ο οποίος εκτινάχθηκε στο 3,2% τον Νοέμβριο έναντι 1,9% τον Οκτώβριο, «κάτι που αποδίδεται αποκλειστικά στον πληθωρισμό των υπηρεσιών, καθώς ο πληθωρισμός των μη ενεργειακών βιομηχανικών προϊόντων μειώθηκε περαιτέρω», σύμφωνα με το Inflation Monitor.
Η επιτάχυνση του πληθωρισμού είναι σε μεγάλο βαθμό εγχώρια και ανθεκτική, προερχόμενη κυρίως από τις υπηρεσίες και τα τρόφιμα. Αυξάνει την οικονομική δυσπραγία των νοικοκυριών, συμπιέζοντας το διαθέσιμο εισόδημα μέσω των ακριβών τροφίμων και του υψηλού κόστους στέγασης και υπηρεσιών.
Οι μέσες προσδοκίες των επιχειρήσεων για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα σε ένα χρόνο μειώθηκαν το τρίτο τρίμηνο του 2025 στο 2,8% από 3% το δεύτερο τρίμηνο του 2025, ενώ στην ευρωζώνη παρέμειναν σταθερές στο 2,5%. Οι προσδοκίες για τα επόμενα τρία χρόνια παρέμειναν σταθερές στο 2,8% και 3% στην Ελλάδα και στη ζώνη του ευρώ αντίστοιχα, ενώ για τα επόμενα πέντε χρόνια το 3ο τρίμηνο του 2025 παρέμειναν σε γενικές γραμμές σταθερές στο 3% στην Ελλάδα και τη ζώνη του ευρώ.
Η Έρευνα Προσδοκιών των Καταναλωτών (CES) της ΕΚΤ δείχνει ότι τον Οκτώβριο οι μέσες προσδοκίες για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα μειώθηκαν σε όλους τους ορίζοντες: για τους επόμενους 12 μήνες στο 7,2% από 8% τον Σεπτέμβριο, για τα επόμενα τρία χρόνια στο 6,4%από 7,8% τον προηγούμενο μήνα και για τα επόμενα πέντε χρόνια στο 5,2% από 5,4% τον Σεπτέμβριο. Αντίθετα, στη ζώνη του ευρώ παρέμειναν σταθερές σε όλους τους ορίζοντες (2,8%, 2,5% και 2,2% αντίστοιχα).
Τέλος, οι προσδοκίες της αγοράς για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα δύο ετών αυξήθηκαν τον περασμένο μήνα, αφού ο πληθωρισμός σε βασικές χώρες της ευρωζώνης ήταν υψηλότερος από τον αναμενόμενο.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας υποχώρησαν, ενώ αντίθετα εκείνες για τη δική τους οικονομική κατάσταση εντάθηκαν. Παράλληλα, υποχώρησαν σημαντικά οι προβλέψεις για μείζονες αγορές, ενώ εξασθένισε ήπια η πρόθεση για αποταμίευση.
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης εξασθένισε ελαφρά τον Νοέμβριο και διαμορφώθηκε στις -50,6 μονάδες, έναντι -47,6 μονάδες τον Οκτώβριο. Και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ.