
Ανατροπή στην Ευρώπη: Τα «γουρούνια» γίνονται επενδυτικοί άγγελοι!
Δεν πέρασαν παρά μόνο δεκαπέντε χρόνια από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους, όταν χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ισπανία (γνωστές υποτιμητικά ως "PIGS") πάλευαν με το χρέος. Σήμερα, τα ομόλογά τους βρίσκονται στην κορυφή των επενδυτικών επιλογών.
Εταιρείες όπως η PGIM Fixed Income, με έδρα το Λονδίνο, προτείνουν Ιταλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ελλάδα. Τα ισπανικά, ελληνικά και πορτογαλικά ομόλογα έχουν πλέον χαμηλότερες αποδόσεις από τα γαλλικά. Ακόμη και τα ιταλικά ομόλογα πλησιάζουν το μακροπρόθεσμο κόστος δανεισμού της Γαλλίας, ωθώντας τους επενδυτές να τοποθετήσουν τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ στο ίδιο επίπεδο με χώρες που κάποτε θεωρούνταν προβληματικές.
Το ακρωνύμιο PIGS (Portugal, Italy, Greece, Spain) χρησιμοποιήθηκε υποτιμητικά από τη δεκαετία του 1990 για να περιγράψει τις οικονομίες της Νότιας Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους (2009-2014), προστέθηκε και η Ιρλανδία, δημιουργώντας το ακρωνύμιο PIIGS ή GIPSI.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η Ελλάδα εμφανίζει καλύτερες επιδόσεις στα ομόλογα από την Ιταλία. Η Γαλλία αναδεικνύεται ως ο νέος «ασθενής» της Ευρώπης. Οι αποδόσεις των 10ετών γαλλικών κρατικών ομολόγων έχουν εκτοξευθεί πάνω από 3% τον τελευταίο χρόνο, λόγω πολιτικής αστάθειας και ανησυχιών για τα δημόσια οικονομικά. Το βασικό κόστος δανεισμού της Γαλλίας είναι πλέον μόλις 0,14 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από αυτό της Ιταλίας.
Η δημοσιονομική σύνεση που επιδεικνύει η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι έχει κερδίσει τους επενδυτές, οδηγώντας σε μείωση των αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων. Αυτή η σύγκλιση έχει ανατρέψει τις καθιερωμένες απόψεις για τη Γαλλία ως έναν από τους ασφαλέστερους δανειολήπτες και την Ιταλία ως μία από τις πιο επικίνδυνες.
Ο Μάικ Ρίντελ, διαχειριστής κεφαλαίων στην Fidelity International, δήλωσε: «Είναι η αλλαγή στα επίπεδα χρέους που έχει σημασία. Η Γαλλία συνεχίζει να έχει μεγάλα ελλείμματα στον προϋπολογισμό και αποτελεί επιδεινούμενο πιστωτικό κίνδυνο. Η Ιταλία λειτουργεί με πιο αυστηρό τρόπο και ανταμείβεται γι’ αυτό».
Ορισμένα βραχυπρόθεσμα γαλλικά ομόλογα έχουν ήδη διαπραγματευτεί στο ίδιο επίπεδο με τα ιταλικά τις τελευταίες εβδομάδες.
Τον περασμένο μήνα, ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαϊρού, παρουσίασε ένα δημοσιονομικό πακέτο για το 2026, που περιλαμβάνει 44 δισεκατομμύρια ευρώ σε αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών. Ο Μπαϊρού χαρακτήρισε το πακέτο ως «στιγμή αλήθειας», με στόχο να αποφευχθεί μια κρίση χρέους παρόμοια με αυτήν που βίωσε η Ελλάδα τη δεκαετία έως το 2018.
Ωστόσο, χωρίς πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, ο Μπαϊρού θα δυσκολευτεί να περάσει το πακέτο. Ο προκάτοχός του, Μισέλ Μπαρνιέ, εκδιώχθηκε λόγω του σχεδίου προϋπολογισμού του τον περασμένο Δεκέμβριο, αφήνοντας τη Γαλλία χωρίς προϋπολογισμό για περίπου ένα μήνα.
Σύμφωνα με την Eurostat, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της Γαλλίας αυξήθηκε στο 113% πέρυσι και αναμένεται να φτάσει το 118% έως το 2026. Ο οίκος αξιολόγησης Moody’s υποβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας τον περασμένο Δεκέμβριο, ενώ οι S&P Global και Fitch διατηρούν αρνητικές προοπτικές.
Η April LaRusse της Insight Investment δήλωσε ότι “τα πράγματα είναι απίστευτα μπερδεμένα και φαίνεται ότι πρέπει να χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν”
Στην Ιταλία, ο τρικομματικός, δεξιός συνασπισμός της Μελόνι έχει προσφέρει μια σπάνια περίοδο πολιτικής σταθερότητας και έχει ηρεμήσει τις αγορές ομολόγων με τον δημοσιονομικό του περιορισμό. Η κυβέρνηση σταδιακά καταργεί ένα αμφιλεγόμενο πρόγραμμα «superbonus» που έδινε στους ιδιοκτήτες σπιτιών το 110% του κόστους των ανακαινίσεων ενεργειακής απόδοσης, το οποίο κόστισε στο δημόσιο ταμείο πάνω από 200 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο Τζανκάρλο Τζορτζέτι, υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας, εργάζεται για τη μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού, το οποίο αναμένεται να μειωθεί στο 2,8% το επόμενο έτος, κάτω από το όριο του 3% της ΕΕ.
Η Μελόνι έχει διαφημίσει τη σταθερή πτώση της διαφοράς μεταξύ των αποδόσεων των ιταλικών και των γερμανικών ομολόγων ως ένα από τα σημαντικά επιτεύγματα της κυβέρνησής της. «Ποτέ δεν θεώρησα το spread ως τοτέμ της πραγματικής δύναμης της οικονομίας ενός έθνους, αλλά είναι ένα στιγμιότυπο της αξιολόγησης της αγοράς», είπε πρόσφατα.
Το spread αυξήθηκε στις 2,5 ποσοστιαίες μονάδες κατά την εκλογική της νίκη το 2022 και τώρα είναι 0,8 ποσοστιαίες μονάδες, το χαμηλότερο από την εποχή της κρίσης χρέους.
Σε αντίθεση με την Ιταλία, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Γαλλίας ανήλθε στο 5,8% του ΑΕΠ στο τέλος του 2024. Η κυβέρνηση ελπίζει να το μειώσει στο 3% μέχρι το τέλος του 2029, έχοντας προβεί σε μεγάλες δαπάνες για την προστασία εταιρειών και καταναλωτών κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.
Ο Πιερ Μοσκοβισί, επικεφαλής του γαλλικού εθνικού ελεγκτή, δήλωσε ότι «από τα 3,4 τρισεκατομμύρια ευρώ δημόσιου χρέους, περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο ευρώ έχουν δημιουργηθεί από το 2019».
Με καλύτερες προοπτικές για την Ιταλία και χώρες όπως η Ελλάδα, η διάκριση μεταξύ μιας ευρωπαϊκής «περιφέρειας» και ενός «πυρήνα» έχει ξεθωριάσει.
Ο Ρόχαν Κανά, στρατηγικός αναλυτής της Barclays, δήλωσε ότι οι χώρες της περιφέρειας είναι πλέον «πολιτικά ήρεμες», ενώ «όλος ο πολιτικός θόρυβος και το χάος έχουν μεταφερθεί στις βασικές αγορές».