Ακρίβεια: Όταν η κυβέρνηση… θυμάται να ασχοληθεί
Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία του πληθωρισμού, ο καφές έχει εκτιναχθεί στο +20,7%, τα κρέατα στο +13%, τα εστιατόρια στο +7,7% και τα είδη ζαχαροπλαστικής στο +6,9%. Οι αυξήσεις αυτές αγγίζουν άμεσα την καθημερινότητά μας. Θα ήταν αναμενόμενο οι ανακοινώσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής να συνοδεύονται από μια εμπεριστατωμένη ανάλυση από κάποιον αρμόδιο φορέα – ένα υπουργείο, μια καταναλωτική οργάνωση – που να εξηγεί γιατί καλούμαστε να πληρώσουμε ακριβότερα το μοσχάρι και τα γλυκά ενόψει Χριστουγέννων.
Δυστυχώς, ζούμε με την ακρίβεια εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια, σαν να είναι κάτι φυσιολογικό. Ίσως ξεκινήσει μια έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού (όπως συνέβη χθες με το ρεύμα), αλλά θα χρειαστούν χρόνια για να δούμε αποτελέσματα.
Αντίθετα, στις ΗΠΑ, όταν εμφανίστηκαν ανατιμήσεις που επηρέασαν το κόστος ζωής, ο τότε πρόεδρος Τραμπ διέταξε το υπουργείο Δικαιοσύνης και την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου να διερευνήσουν την αμερικανική αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων. Τους ζήτησε να ελέγξουν για αντιανταγωνιστικές συμπεριφορές σε αγαθά όπως το κρέας, οι σπόροι και τα λιπάσματα. Μάλιστα, ο Τραμπ έφτασε να μιλήσει για απειλή για την εθνική ασφάλεια λόγω της εμπλοκής ξένων εταιρειών. Όπως και να 'χει, κινητοποιήθηκε το σύστημα και οι εταιρείες αντιλήφθηκαν ότι έχουν ευθύνες και δεν είναι απλώς ένας μηχανισμός μεταφοράς των ανατιμήσεων.
Στην Ελλάδα, έχουμε πάψει να εκπλησσόμαστε. Οι ανατιμήσεις είναι παντού και τις θεωρούμε σχεδόν δεδομένες. Το κόστος ενοικίου αυξάνεται με +8,6%, ενώ συνολικά η στέγαση με +3,7%. Πρόσφατα, ο υφυπουργός Ενέργειας Νίκος Τσάφος αποκάλυψε ότι το κόστος των έργων εξοικονόμησης ενέργειας για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» του 2025 έφτασε ακόμα και τα 1.680 ευρώ ανά τετραγωνικό. Το υπουργείο είχε ορίσει έναν «κόφτη» στα 280 ευρώ το τετραγωνικό, όμως κάποιοι ειδικοί στις υπερτιμολογήσεις δήλωναν υπέρογκα ποσά, προσπαθώντας να αποζημιωθούν για αυτές τις δαπάνες. Στην προσπάθειά τους να «κλέψουν» το σύστημα, φούσκωναν τις τιμές, με αποτέλεσμα πολλοί πελάτες να κληθούν να πληρώσουν τις τιμές που ζητούσαν, διαβρώνοντας την αγορά.
Στη χώρα μας, υπάρχει μια θεσμική ανοχή. Η πολιτεία ασχολείται μόνο όταν οι αριθμοί ξεφεύγουν εντελώς. Μέχρι τότε, υπάρχει μια σιωπηρή συμφωνία ότι η αγορά «θα βρει τον δρόμο της» μόνη της.