Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ενέταξε τους αγωνιστές GLP-1, την πρωτοποριακή κατηγορία θεραπειών για τον διαβήτη και την παχυσαρκία, στον κατάλογο των βασικών φαρμάκων. Παράλληλα, απηύθυνε έκκληση για την παραγωγή και διάθεση φθηνών γενοσήμων στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να καταστεί προσβάσιμη η θεραπεία σε όλους όσοι την έχουν ανάγκη.

Στη λίστα, η οποία επικαιροποιείται ανά διετία, προστέθηκαν η σεμαγλουτίδη και η λιραγλουτίδη της Novo Nordisk, καθώς και η ντουλαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη της Eli Lilly.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το 2021, πάνω από 3,7 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από τον συνολικό αριθμό θανάτων από ελονοσία, φυματίωση και AIDS.

Οι αγωνιστές GLP-1, μιμούμενοι τη δράση της ομώνυμης ορμόνης που εκκρίνεται από το στομάχι, επηρεάζουν την έκκριση ινσουλίνης και το αίσθημα κορεσμού. Αρχικά, αναπτύχθηκαν για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2, αλλά πλέον χρησιμοποιούνται ευρέως και για την απώλεια βάρους.

Ωστόσο, το υψηλό κόστος τους, που στις ΗΠΑ ξεπερνά τα 1.000 δολάρια τον μήνα, αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην πρόσβαση των ασθενών σε αυτά τα φάρμακα, όπως υπογράμμισε ο ΠΟΥ, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.

Για να διασφαλιστεί ότι αυτές οι "σωτήριες" ενέσιμες θεραπείες θα φτάσουν σε όσους τις χρειάζονται περισσότερο, ο ΠΟΥ ζήτησε να ενθαρρυνθεί ο ανταγωνισμός μέσω των γενόσημων φαρμάκων, με στόχο τη μείωση των τιμών.

Ο Άντριου Χιλ, ερευνητής φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, υποστήριξε ότι μελέτες δείχνουν πως η σεμαγλουτίδη θα μπορούσε να παραχθεί μαζικά στην Ινδία ως γενόσημο, με κόστος μόλις 4 δολάρια τον μήνα.

Η πατέντα της σεμαγλουτίδης λήγει το 2026 σε ορισμένες χώρες, όπως ο Καναδάς, η Ινδία και η Κίνα, γεγονός που αναμένεται να ανοίξει τον δρόμο για ευρεία παραγωγή γενοσήμων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΥ, περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως είναι παχύσαρκοι, ενώ πάνω από 800 εκατομμύρια πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, μια πάθηση που αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά και άλλα νοσήματα.

Ενθαρρυντικά είναι τα ευρήματα που δείχνουν ότι οι αγωνιστές GLP-1 μπορούν να περιορίσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών των επιπλοκών. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA, ο κίνδυνος νοσηλείας ή πρόωρου θανάτου μειώνεται κατά 40% στους ασθενείς με καρδιακά προβλήματα που λαμβάνουν αγωνιστές GLP-1.