Περισσότερες από 8.000 γονικές παροχές και δωρεές κηρύχθηκαν «άκυρες» στο επτάμηνο του τρέχοντος έτους, μετά από ελέγχους της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Οι έλεγχοι έδειξαν ότι δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ, που ισχύει από τον Οκτώβριο του 2021, και πλέον οι εμπλεκόμενοι καλούνται να πληρώσουν τους φόρους που αναλογούν.

Συγγενείς πρώτου βαθμού (γονείς, παιδιά και εγγόνια) εντοπίστηκαν να κάνουν παραβάσεις, όπως μεταφορές χρημάτων με μετρητά και εικονικές δωρεές σε πρόσωπα που δεν δικαιούνταν απαλλαγή. Οι επιβαρύνσεις φτάνουν το 10% για συναλλαγές σε μετρητά και το 20% (ή και 40% ανάλογα με το βαθμό συγγένειας) για αλυσιδωτές ή εικονικές μεταβιβάσεις που οδηγούν σε μη δικαιούχους.

Οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ διαπίστωσαν ότι πολλοί πολίτες κατέθεταν μετρητά στους λογαριασμούς των παιδιών ή των εγγονιών τους, αντί να χρησιμοποιήσουν την τραπεζική οδό, όπως προβλέπει ο νόμος. Επιπλέον, αρκετοί ήταν αυτοί που επέλεξαν «τριγωνικές» δωρεές για να μεταφέρουν χρήματα σε συγγενείς που δεν ανήκαν στην Α’ κατηγορία δικαιούχων.

Ένα συνηθισμένο παράδειγμα ήταν η χρηματική δωρεά από τον ένα αδερφό στον άλλο, με ενδιάμεσο τον πατέρα ή τη μητέρα. Ο ένας αδερφός δώριζε ένα μεγάλο ποσό (συνήθως κοντά στο αφορολόγητο) στη μητέρα ή στον πατέρα του, χωρίς φόρο. Στη συνέχεια, μετά από περίπου τρεις μήνες, το ποσό μεταφερόταν στον άλλο αδερφό μέσω γονικής παροχής, χωρίς την καταβολή του αναλογούντος φόρου, καθώς η συγκεκριμένη περίπτωση δεν καλύπτεται από το ισχύον καθεστώς.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι κυρώσεις είναι ιδιαίτερα αυστηρές. Οι έλεγχοι επεκτείνονται και στο πόθεν έσχες των δωρητών, με την Εφορία να απαιτεί τεκμηρίωση εισοδημάτων ακόμη και από παλαιότερα έτη. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: οι μεταβιβάσεις περιουσίας μπορούν να γίνουν χωρίς φόρο, αλλά μόνο εάν τηρηθούν αυστηρά οι προβλεπόμενες διαδικασίες.

Εκτός από τις γονικές παροχές, η ΑΑΔΕ ελέγχει και τα συμβόλαια μεταβίβασης ακινήτων, για να διαπιστωθεί εάν έχει προσκομιστεί το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ. Χιλιάδες συμβόλαια του 2024 εξετάζονται για την καταβολή του φόρου της τελευταίας πενταετίας. Συμβολαιογράφοι ή κτηματολογικά γραφεία που παραβλέπουν αυτή την υποχρέωση αντιμετωπίζουν πρόστιμα από 100 έως 1.000 ευρώ, τα οποία διπλασιάζονται σε περίπτωση υποτροπής. Στόχος των ελέγχων είναι να κλείσουν οι «τρύπες» στη φορολογία ακινήτων και να διασφαλιστεί η πλήρης φορολογική συμμόρφωση σε κάθε μεταβίβαση.