
Συνάντηση Πούτιν-Τραμπ στην Ουγγαρία: Σκάνδαλο ή ευκαιρία για την Ευρώπη;
Η προοπτική μιας συνάντησης κορυφής ανάμεσα στον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Ντόναλντ Τραμπ στην Ουγγαρία, ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στους συμμάχους της Ουκρανίας. Η εικόνα ενός ηγέτη που θεωρείται εγκληματίας πολέμου να γίνεται δεκτός σε έδαφος συμμάχου δημιουργεί αμηχανία και ερωτήματα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι εξετάζει το ενδεχόμενο συνάντησης με τον Ρώσο πρόεδρο στη Βουδαπέστη μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες. Αυτή η δήλωση έρχεται σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ φέρεται να είναι έτοιμες να εγκρίνουν την αποστολή πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία, υποδηλώνοντας μια πιο διαλλακτική προσέγγιση προς τη Μόσχα.
Η επιλογή της Ουγγαρίας, μιας χώρας που συμμετέχει σε συμμαχίες που υποστηρίζουν την Ουκρανία και επιδιώκουν την απομόνωση της Ρωσίας, έχει προκαλέσει αίσθηση στους διπλωματικούς κύκλους. Η Βουδαπέστη έχει ένα επιπλέον συμβολικό βάρος, καθώς εκεί υπογράφηκε το 1994 το Μνημόνιο της Βουδαπέστης, με το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία και η Ρωσία παρείχαν εγγυήσεις ασφάλειας στην Ουκρανία σε αντάλλαγμα για την εγκατάλειψη του πυρηνικού της οπλοστασίου. Η δέσμευση για σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας κατέρρευσε με την εισβολή της Ρωσίας το 2022.
«Είναι αμήχανο και για την ΕΕ και για το ΝΑΤΟ», σχολίασε ανώτερος δυτικοευρωπαίος αξιωματούχος. «Η χρονική συγκυρία τα λέει όλα: η απειλή των Tomahawk αυξάνεται και ξαφνικά ο Πούτιν ζητά συνάντηση. Αν όμως ο Τραμπ μπορεί να πετύχει κάτι, ας το κάνει».
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, διατηρεί στενές σχέσεις με τη Ρωσία, γεγονός που τον έχει φέρει σε αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες. Η ΕΕ έχει εκφράσει ανησυχίες για την οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας στην Ουγγαρία.
Ο Πούτιν καταζητείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) για τον παράνομο εκτοπισμό παιδιών από την Ουκρανία. Ωστόσο, λίγοι αναλυτές πιστεύουν ότι αυτό θα εμποδίσει την επίσκεψή του στη Βουδαπέστη.
Τον Απρίλιο, κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος επίσης υπόκειται σε ένταλμα του ΔΠΔ, ο Όρμπαν ανακοίνωσε ότι η Ουγγαρία θα αποχωρήσει από το Δικαστήριο. Η διαδικασία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, πράγμα που σημαίνει ότι τυπικά ο Πούτιν θα έπρεπε να συλληφθεί αν επισκεφθεί τη χώρα. «Κανείς δεν θα εκπλαγεί αν οι Ούγγροι δεν συλλάβουν τον Πούτιν», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης στο Reuters.
Ο Ούγγρος ΥΠΕΞ Πέτερ Σιγιάρτο διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει την απρόσκοπτη είσοδο και αναχώρηση του Ρώσου προέδρου για τη σύνοδο.
Ο γεωπολιτικός αναλυτής Μπότοντ Φέλεδι σημείωσε ότι η επιλογή της Βουδαπέστης επιτρέπει στον Πούτιν να πετύχει πολλούς στόχους ταυτόχρονα. Θα συζητά για τον πόλεμο στην Ουκρανία σε έδαφος κράτους-μέλους της ΕΕ, χωρίς την παρουσία Ευρωπαίων ηγετών. «Για τον Πούτιν, πρόκειται για πολύ ισχυρότερο συμβολικό πλήγμα στην Ευρώπη, σε σχέση με το αν η συνάντηση γινόταν στην Τουρκία ή αλλού», τόνισε.
Επίσης, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα αποκλειστεί για δεύτερη φορά από μια σύνοδο Τραμπ–Πούτιν, μετά τη συνάντηση στην Αλάσκα, γεγονός που ενδέχεται να επιδεινώσει τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ Βουδαπέστης και Κιέβου.
Οι σχέσεις Ουγγαρίας–Ουκρανίας είναι τεταμένες, με τον Ζελένσκι να καταγγέλλει πρόσφατα ότι ουγγρικά drones παραβίασαν τον ουκρανικό εναέριο χώρο. Ο Όρμπαν απάντησε ότι «Η Ουκρανία δεν είναι κυρίαρχο κράτος».
Ο Όρμπαν είναι ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο επαινεί για τη στάση του απέναντι στη μετανάστευση και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+, καθώς και για την έμφαση στις χριστιανικές συντηρητικές αξίες. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, έχει χαρακτηρίσει τον Όρμπαν «φανταστικό» και «μεγάλο ηγέτη».
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναμένουν ότι η ουγγρική κυβέρνηση θα προσπαθήσει να προβάλει τη μεσολαβητική της αποστολή ενόψει των εκλογών του επόμενου έτους. «Η ουγγρική πλευρά θα επιδιώξει σίγουρα να παρουσιαστεί ως ο μεσολαβητής που γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στις δύο πλευρές», δήλωσε ο Μάρτσιν Πρζιντάτς, σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του προέδρου της Πολωνίας.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το αποτέλεσμα των εκλογών θα καθοριστεί κυρίως από τα εσωτερικά ζητήματα, ωστόσο η σύνοδος κορυφής μπορεί να ενισχύσει τη θέση του Όρμπαν, δίνοντάς του την ευκαιρία να υποστηρίξει ότι οι σχέσεις του με τη Ρωσία είναι απαραίτητες για την επίτευξη ειρήνης. «Αν υπάρξει κάποια συμφωνία, αυτό θα νομιμοποιήσει εκ των υστέρων τη ρητορική του περί ειρήνης», σχολίασε ο αναλυτής Ζόλταν Νόβακ.