Το δραματικό διάγγελμα του πρωθυπουργού του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, προειδοποίησε ότι οι κάτοικοι της Τεχεράνης, μιας πόλης 13 εκατομμυρίων, θα προμηθεύονται νερό με δελτίο, ενώ σε περίπτωση που δεν βρέξει μέχρι το τέλος του έτους, η πρωτεύουσα ενδέχεται να χρειαστεί να εκκενωθεί. Η λειψυδρία, που συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, αποτελεί πλέον τη νέα πραγματικότητα.

Στην Ελλάδα, η Πάτμος, η Λέρος και η Αττική κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, με την κυβέρνηση να ανακοινώνει μεγάλα έργα υψηλού κόστους. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε αναφερθεί στο πρόβλημα ήδη από την περσινή ΔΕΘ. Ωστόσο, τα προβλήματα στα νησιά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες οδήγησαν στην ανακοίνωση κατεπειγόντων έργων, τα οποία δέχονται κριτική για τις διαδικασίες ανάθεσης και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

Νέα μελέτη επιστημόνων του University College London (UCL), σε συνεργασία με την Watershed Investigations και την εφημερίδα Guardian, αποκαλύπτει ότι μεγάλα τμήματα των αποθεμάτων νερού στην Ευρώπη εξαντλούνται. Οι επιστήμονες ανέλυσαν δορυφορικά δεδομένα για την περίοδο 2022-2024, καταγράφοντας αλλαγές στο βαρυτικό πεδίο της Γης. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ένα μεγάλο τμήμα της νότιας και ανατολικής Ευρώπης έχει στεγνώσει. Οι ερευνητές συνδέουν τα δεδομένα για τη λειψυδρία με την κλιματική αλλαγή, με ιδιαίτερα ανησυχητικές επιπτώσεις στα υπόγεια ύδατα.

Στην Ελλάδα, ο ρυθμός μείωσης των αποθεμάτων νερού, ιδίως στην Αττική, είναι δραματικός. Σύμφωνα με την ΕΥΔΑΠ, από το 2022, άρχισε η μείωση των αποθεμάτων που αγγίζει τα περίπου 250 εκατ. κυβικά μέτρα ανά έτος. Επιπλέον, σημειώνεται μείωση των βροχοπτώσεων κατά περίπου 25%, αύξηση της ετήσιας εξάτμισης κατά περίπου 15% και αύξηση της κατανάλωσης κατά περίπου 6%. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει, μετά την Κύπρο, το υψηλότερο υδατικό στρες στη νότια Ευρώπη.

Ο Mohammad Shamsudduha, καθηγητής κρίσης νερού και μείωσης κινδύνων στο UCL, αναφέρει ότι οι κλιματικές επιπτώσεις που παρατηρούνται στον παγκόσμιο νότο είναι πλέον πολύ πιο κοντά στην Ευρώπη. Η Χάνα Κλοκ, καθηγήτρια υδρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, σημειώνει την ανάγκη για επαναχρησιμοποίηση του νερού, λύσεις βασισμένες στη φύση και ορθολογικότερο σχεδιασμό των έργων.

Τα έργα που ανακοινώθηκαν για την Αττική φιλοδοξούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα για τα επόμενα 30 χρόνια. Το βασικότερο έργο είναι η μερική εκτροπή των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο, με εκτιμώμενη ολοκλήρωση σε περίπου 4 χρόνια. Στα μεσοπρόθεσμα έργα περιλαμβάνονται η ανύψωση νερού στο Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα για διασύνδεση με αφαλάτωση και η χερσαία αφαλάτωση.

Η ανακοίνωση των μέτρων για τη λειψυδρία εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ορθολογικότερη διαχείριση του πόσιμου νερού. Ειδικοί επισημαίνουν ότι μόνο με φαραωνικού τύπου έργα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, τονίζοντας την ανάγκη για μικρά φράγματα και την αντιμετώπιση των διαρροών στο υδροδοτικό δίκτυο. Επιπλέον, υπογραμμίζεται η σημασία της μελέτης της φέρουσας ικανότητας της περιοχής πριν από οποιαδήποτε νέα οικοδόμηση.

Ο καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμης Λέκκας, δήλωσε στην ΕΡΤ ότι η αφαλάτωση, αν και λύση, πρέπει να υλοποιηθεί με μεγάλη προσοχή λόγω των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και της κατανάλωσης ενέργειας. "Θα πρέπει να κάνουμε χρήση της αφαλατώσης και επέκταση της αφαλάτωσης στα νησιά με πολύ μεγάλη προσοχή. Δεν είναι μόνο η ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος που δεν είναι μεγάλη, αλλά είναι υπολογίσιμη. Εκείνο το οποίο σαφώς τίθεται σαν σοβαρό πρόβλημα είναι η κατανάλωση ενέργειας για την αφαλάτωση."

Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι έτσι ενισχύει το φαινόμενο του θερμοκηπίου και βέβαια ενισχύει την κλιματική κρίση