Η άφιξη της νέας πρέσβειρας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη στρατηγική της Ουάσιγκτον στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα, πλέον, δεν είναι απλώς εταίρος, αλλά κρίσιμος κόμβος σε άμυνα, ενέργεια και περιφερειακή σταθερότητα.

Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η παρουσία της Γκίλφοϊλ θα ενισχύσει τον στρατηγικό διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ, την ενεργειακή συνεργασία, και τις αμερικανικές επενδύσεις στα Βαλκάνια και το Αιγαίο.

«Η Γκίλφοϊλ έρχεται όχι για να διαχειριστεί μια σχέση, αλλά για να την επαναπροσδιορίσει», τονίζει υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή, και προσθέτει πως «η Ουάσιγκτον βλέπει την Ελλάδα ως το ασφαλές αγκυροβόλιο της περιοχής, ειδικά μετά τις αναταράξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή». Η νέα πρέσβειρα αναλαμβάνει καθήκοντα σε μια περίοδο αναδιάταξης της αμερικανικής στρατηγικής.

Μετά την ένταση στην Ουκρανία και την κρίση στη Γάζα, η Ουάσιγκτον στοχεύει στη μείωση των ρίσκων αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο, επιδιώκοντας να κλείσουν οι ανοιχτοί λογαριασμοί μεταξύ συμμάχων, διασφαλίζοντας ένα περιβάλλον επενδύσεων και ενεργειακής αξιοποίησης χωρίς συγκρούσεις. Η Γκίλφοϊλ αναλαμβάνει να ενισχύσει την αμερικανική επιρροή στην περιοχή, προωθώντας παράλληλα την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Η Ουάσιγκτον επανέρχεται με ένα ανανεωμένο δόγμα ρεαλισμού, εστιάζοντας σε συγκεκριμένα projects.

Η δήλωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή για πρόσκληση όλων των παράκτιων χωρών της Ανατολικής Μεσογείου σε κοινή συνάντηση, θεωρείται δήλωση πρόθεσης γεωπολιτικής πρωτοβουλίας.

«Η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί απολύτως τίποτα από το να καθίσει στο τραπέζι με οποιονδήποτε», είπε ο πρωθυπουργός, υποδεικνύοντας την επιδίωξη της Αθήνας να καθορίσει την ατζέντα των εξελίξεων.

Η ελληνική πρόταση, γνωστή ως «5x5», προβλέπει πολυμερή συνεννόηση σε 5 θεματικούς τομείς, με στόχο τη δημιουργία ενός θεσμικού διαύλου επικοινωνίας που θα μειώσει την ένταση και θα ενισχύσει την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Διπλωματικοί κύκλοι σχολιάζουν ότι η Ελλάδα δεν αντιδρά πλέον, αλλά προλαβαίνει τις κινήσεις της Άγκυρας.

Η άφιξη της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ συνδέεται άμεσα με αυτό το νέο τοπίο, καθώς η Ουάσιγκτον επιδιώκει να «κλείσουν» οι εκκρεμότητες που εμποδίζουν την οικονομική δραστηριότητα αμερικανικών συμφερόντων. Η παρουσία ενεργειακών κολοσσών όπως η Chevron και η ExxonMobil λειτουργεί ως μοχλός πίεσης για σταθερότητα.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ενδιαφέρονται τόσο για τα νομικά σημεία των οριοθετήσεων», σημειώνει αναλυτής, «αλλά για το πλαίσιο προβλεψιμότητας που επιτρέπει στις εταιρείες να λειτουργούν χωρίς γεωπολιτικά ρίσκα. Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να το προσφέρει αυτό».

Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι η νέα πρέσβειρα θα λειτουργήσει ως «συνδετικός κρίκος» μεταξύ της αμερικανικής ατζέντας και της ελληνικής πρωτοβουλίας σταθερότητας. Η Ουάσιγκτον φαίνεται να βλέπει θετικά την πρόταση Μητσοτάκη για το σχήμα «5x5», που ανοίγει θεματικούς διαύλους συνεργασίας με την Τουρκία χωρίς να ακυρώνει τις εθνικές θέσεις.

Παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν την Τουρκία, η άφιξη της Γκίλφοϊλ σηματοδοτεί ότι η ισορροπία Αθήνας–Άγκυρας δεν είναι πια μηδενικού αθροίσματος. Οι ΗΠΑ επενδύουν στην Ελλάδα ως πυλώνα σταθερότητας και εγγυητή προβλεψιμότητας.

Για την Αθήνα, η πρόκληση είναι διπλή: διατήρηση της ψυχραιμίας στα ελληνοτουρκικά και εμβάθυνση των συμμαχιών με ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ και Αίγυπτο.

Συμπερασματικά, η άφιξη της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ συμβολίζει τη νέα φάση στην αμερικανική πολιτική στην περιοχή, μια φάση ρεαλισμού, ενεργειακής διπλωματίας και διαχείρισης ισορροπιών.