Μια ριζική αλλαγή στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί μετά το 1945, σηματοδοτεί η νέα στρατηγική εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, που δόθηκε στη δημοσιότητα την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2025, σύμφωνα με ανάλυση της Le Monde. Η κίνηση αυτή αναμένεται να προκαλέσει τριγμούς στις συμμαχίες και έντονες αντιδράσεις. Σύμφωνα με την ανάλυση, ένα τέτοιο επίσημο έγγραφο δεν έχει εκφράσει ποτέ στο παρελθόν τόσο μεγάλη αδιαφορία προς τους αντιπάλους των ΗΠΑ, υιοθετώντας παράλληλα μια επιθετική στάση απέναντι στους παραδοσιακούς συμμάχους, με επίκεντρο την Ευρώπη.

Στο έγγραφο των 33 σελίδων, μόλις δυόμισι σελίδες αφορούν την Ευρώπη, η οποία παρουσιάζεται ως μια ήπειρος σε τροχιά «οικονομικής παρακμής» και πιθανής «πολιτισμικής εξαφάνισης». Η μετανάστευση, τα δημογραφικά δεδομένα, η λογοκρισία και η «ρυθμιστική ασφυξία» αναφέρονται ως ενδεικτικά συμπτώματα αυτής της παρακμής.

Αντί να προτείνει την εγκατάλειψη της Ευρώπης, η Ουάσινγκτον φαίνεται να επιδιώκει την ιδεολογική της αναμόρφωση. Το κείμενο εκφράζει θετική άποψη για την άνοδο των εθνικιστικών κομμάτων στην Ευρώπη, θεωρώντας τα ικανά να «αντισταθούν» στην τρέχουσα πορεία της Ένωσης. Κατά την Le Monde, πρόκειται για μια ανοιχτή παρέμβαση που στοχεύει στην ενίσχυση των εσωτερικών διαιρέσεων μεταξύ των κρατών-μελών και στην αποδυνάμωση των Βρυξελλών.

Η στρατηγική αυτή ευθυγραμμίζεται με την ομιλία του αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς στο Μόναχο τον Φεβρουάριο, η οποία είχε αρχικά εκληφθεί ως μεμονωμένη, αλλά πλέον φαίνεται να αποτελεί κεντρικό στοιχείο της αμερικανικής πολιτικής. Παράλληλα, η δημοσίευση της στρατηγικής έρχεται σε μια περίοδο που η ΕΕ αποφασίζει να επιβάλει πρόστιμο 120 εκατ. ευρώ στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), μια κίνηση που ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο χαρακτήρισε ως «επίθεση κατά του αμερικανικού λαού», αποκαλύπτοντας το κλίμα εντός της αμερικανικής κυβέρνησης.

Όπως επισημαίνει η Le Monde, το κείμενο αυτό θυμίζει περισσότερο ένα πολιτικό μανιφέστο του κινήματος MAGA παρά ένα στρατηγικό έγγραφο. Καταργεί τον μεταπολεμικό διακομματικό κανόνα στην εξωτερική πολιτική και υιοθετεί μια προσέγγιση που βασίζεται αποκλειστικά σε σχέσεις ισχύος.

Οι παραδοσιακές συμμαχίες αντιμετωπίζονται υπό όρους και χρησιμοποιούνται ως εργαλεία, με δυνατότητα ανατροπής. Οι κοινές αξίες υποχωρούν μπροστά σε μια «απόλυτη» ελευθερία έκφρασης, η οποία χρησιμοποιείται ως όπλο στο εξωτερικό, ενώ αγνοείται στο εσωτερικό.

Σχετικά με την Ουκρανία, το κείμενο ζητά «διαπραγματευτική κατάπαυση του πυρός» και στέλνει ένα σαφές μήνυμα προς τη Μόσχα: οι ΗΠΑ επιθυμούν να τερματίσουν την αντίληψη περί διεύρυνσης του ΝΑΤΟ, κλείνοντας ουσιαστικά την πόρτα της συμμαχίας για το Κίεβο.

Η ευθύνη της Ρωσίας για τον πόλεμο αναφέρεται ελάχιστα, ενώ οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κατηγορούνται ότι «συντηρούν τεχνητά» τη σύγκρουση.

Η κυβέρνηση Τραμπ δηλώνει την πρόθεσή της να επικεντρώσει τους πόρους της στο δυτικό ημισφαίριο, τον οποίο θεωρεί «ζωτικό της χώρο». Στόχος είναι να εμποδιστεί η παρουσία ή ο στρατηγικός έλεγχος ανταγωνιστών, ιδίως της Κίνας, στην περιοχή. Το έγγραφο επιβεβαιώνει την αναδιάταξη δυνάμεων και την αυξημένη χρήση «θανατηφόρας ισχύος» σε περιπτώσεις όπου οι προηγούμενες πολιτικές αστυνόμευσης θεωρούνται ανεπιτυχείς.

Η Ασία εξετάζεται αποκλειστικά στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης με την Κίνα. Αξιοσημείωτο είναι ότι το ΚΚ Κίνας δεν αναφέρεται ούτε μία φορά, γεγονός που αναμένεται να προκαλέσει έκπληξη ακόμη και στους Ρεπουμπλικανούς. Προτεραιότητα αποτελεί η αποτροπή σύγκρουσης για την Ταϊβάν, με τη διατήρηση της στρατιωτικής υπεροχής των ΗΠΑ στην «πρώτη αλυσίδα νησιών», από την Ιαπωνία έως τις Φιλιππίνες.

Σύμφωνα με την Le Monde, ο Λευκός Οίκος φαίνεται να εγκαταλείπει την εποχή που οι ΗΠΑ λειτουργούσαν ως πυλώνας του διεθνούς συστήματος, των συμμαχιών και του πολυμερούς πλαισίου.

Η Ουάσινγκτον απαιτεί πλέον απόλυτη ευθυγράμμιση και θα παρέχει στήριξη μόνο όταν εξυπηρετούνται άμεσα αμερικανικά συμφέροντα. Μια μετατόπιση που αναμένεται να αλλάξει ριζικά τη διατλαντική σχέση, με συνέπειες που θα γίνουν αισθητές στις επόμενες πολιτικές αναμετρήσεις στην Ευρώπη.