Με το τέλος του 2025, τίθεται σε εφαρμογή η δεύτερη φάση του νόμου για τη διαγραφή των ανενεργών φοιτητών από τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια. Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, σε δηλώσεις της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τόνισε ότι 35.000 φοιτητές επωφελήθηκαν από τη "δεύτερη ευκαιρία" που τους δόθηκε μέσω του νομοθετικού πλαισίου που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι, ενώ περίπου 280.000 ανενεργοί φοιτητές θα διαγραφούν.

Η υπουργός Παιδείας ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται για "τιμωρητικές πολιτικές, ούτε για "εκκαθαρίσεις" φοιτητών, αλλά για ένα σύγχρονο, δίκαιο και λειτουργικό πλαίσιο, που βάζει τάξη χωρίς να στερεί ευκαιρίες". Η κ. Ζαχαράκη υποστήριξε ότι το καθεστώς των ανενεργών φοιτητών "αδικούσε τους πάντες: τα Ιδρύματα που δεν μπορούσαν να προγραμματίσουν, τους ενεργούς φοιτητές που κοπίαζαν και κυρίως τους ίδιους τους νέους μας, που έμεναν εγκλωβισμένοι, χωρίς ουσιαστική σύνδεση με τις σπουδές τους".

Η κ. Ζαχαράκη υπογράμμισε ότι η νομοθετική παρέμβαση ήταν αναγκαία και το νέο πλαίσιο "δεν είναι άκαμπτο". Όπως είπε, "Προβλέπει ρητά εξαιρέσεις και ευελιξία για όσους εργάζονται, για όσους έχουν προβλήματα υγείας ή σοβαρές οικογενειακές και κοινωνικές υποχρεώσεις. Δεν αντιμετωπίζουμε όλους το ίδιο, αλλά τον καθένα δίκαια. Το επόμενο διάστημα θα διαγραφούν περίπου 280.000 ανενεργοί φοιτητές, ενώ για σοβαρούς κοινωνικούς λόγους θα δοθεί η αναγκαία παράταση. Ταυτόχρονα, 35.000 φοιτητές μας αξιοποίησαν τη "δεύτερη ευκαιρία" που θεσπίσαμε, κι αυτό λέει πολλά για το πόσο αναγκαία ήταν αυτή η παρέμβαση".

Σύμφωνα με την υπουργό, η φοιτητική ιδιότητα "δεν ισχύει εφ’ όρου ζωής σε κανένα σύγχρονο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο" και στόχος είναι τα πτυχία να έχουν αξία και "να αντανακλούν προσπάθεια, ικανότητες και μεράκι". Καταλήγοντας, η κ. Ζαχαράκη δήλωσε: "Στόχος μας είναι ένα δημόσιο πανεπιστήμιο σύγχρονο, εξωστρεφές και συμπεριληπτικό. Ένα πανεπιστήμιο που στηρίζει τον φοιτητή, χτίζει το μέλλον του και δεν τον αφήνει επ’ αόριστον στο περιθώριο. Δεν κλείνουμε πόρτες, αλλά ανοίγουμε δρόμους σε σπουδές με προοπτική, αξιοπιστία και θεσμική συνέπεια".

Η 31η Δεκεμβρίου 2025 είναι η ημερομηνία κατά την οποία θα διαγραφούν αυτόματα όσοι έχουν υπερβεί την ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης, πάντα σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο. Βάσει του νέου θεσμικού πλαισίου, φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει το 70% των μαθημάτων ή πιστωτικών μονάδων και έχουν συμμετάσχει σε εξετάσεις τουλάχιστον δύο φορές τα τελευταία δύο χρόνια, είχαν τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους εντός δύο επιπλέον εξαμήνων, κατόπιν αίτησης που έπρεπε να υποβληθεί εντός 30 ημερών από την έκδοση των βαθμολογίων της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου. Όσοι δεν έκαναν χρήση της δυνατότητας παράτασης, θα διαγραφούν αυτόματα στο τέλος του έτους. Από τη διαγραφή εξαιρούνται τα άτομα με αναπηρία άνω του 50%, ενώ προβλέπεται υπέρβαση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης για σοβαρούς λόγους υγείας.

Η ρύθμιση δεν επηρεάζει τους ενεργούς φοιτητές, ούτε όσους βρίσκονται εντός του νόμιμου χρονικού πλαισίου σπουδών (4+2 ή 5+3 έτη). Επιπλέον, η μερική φοίτηση αφορά σε γονείς παιδιών έως 8 ετών, εργαζόμενους (άνω των 20 ωρών εργασίας την εβδομάδα) και αθλητές με εντατικό πρόγραμμα. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), κατά την ακαδημαϊκή χρονιά 2023-24, οι ενεργοί φοιτητές ήταν 352.099, ενώ οι εγγεγραμμένοι έφταναν τους 703.857, υποδεικνύοντας ότι οι μη ενεργοί φοιτητές άγγιζαν τους 351.758.