
Ερντογάν στον ΟΗΕ: Έμμεση απειλή για καλώδια, Chevron και τετελεσμένα στην Κύπρο
Λίγες ώρες μετά την αναβολή της συνάντησης με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, υιοθέτησε σκληρή στάση, υπογραμμίζοντας ότι κανένα σχέδιο στην Ανατολική Μεσόγειο δεν μπορεί να επιτύχει χωρίς τη συμμετοχή της Τουρκίας και απαιτώντας την αναγνώριση της αυτοαποκαλούμενης «ΤΔΒΚ».
Ο κ. Ερντογάν άφησε αιχμές για τα σχέδια πόντισης καλωδίου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, καθώς και για τις έρευνες της Chevron νοτίως της Κρήτης, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν θα ευοδωθούν τα έργα που αποκλείουν την Τουρκία και την "Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου" στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία έχει δικαιώματα και δικαιοδοσία στα δυτικά της Κύπρου, ενώ οι Τουρκοκύπριοι έχουν νόμιμα δικαιώματα στις περιοχές γύρω από το νησί».
Ο Τούρκος πρόεδρος εξέφρασε την επιθυμία του να δει το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των εμπλεκομένων μερών θα γίνονται σεβαστά, προσθέτοντας ότι η χώρα του «είναι έτοιμη για εποικοδομητική συνεργασία σε όλα τα θέματα, ιδίως στην ενέργεια και στο περιβάλλον και περιμένουμε το ίδιο από τους γείτονές μας».
Επανέλαβε επίσης την πρότασή του για μια διάσκεψη της Ανατολικής Μεσογείου, την οποία έχει προτείνει και στο παρελθόν, υποστηρίζοντας ότι θα συμβάλει στην εξεύρεση κοινού εδάφους. Η πρόταση αυτή, όπως έχει καταγραφεί και σε επιστολή της Τουρκίας προς τον ΟΗΕ στις 14 Οκτωβρίου 2020, βασίζεται στην ιδέα μιας περιφερειακής συνάντησης με τη συμμετοχή και των Τουρκοκυπρίων. «Αυτή η διάσκεψη θα μπορούσε να προσφέρει μια έγκαιρη ευκαιρία για την αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή και τη δημιουργία μιας θετικής δυναμικής», τονίζει η Τουρκία.
Στην ομιλία του, ο Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε και στο Κυπριακό, αποκλείοντας το μοντέλο της ομοσπονδίας και μιλώντας για δύο κράτη. «Υπάρχουν δύο ξεχωριστά κράτη και δύο ξεχωριστοί λαοί στο νησί της Κύπρου. Οι Τουρκοκύπριοι είναι ισότιμοι ιδιοκτήτες του νησιού και δεν θα δεχτούν να είναι μειονότητα. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να τερματίσει την άδικη και απάνθρωπη απομόνωση στην οποία υπόκεινται οι Τουρκοκύπριοι για μισό αιώνα. Επαναλαμβάνω την έκκληση που έκανα στις τρεις τελευταίες Γενικές Συνελεύσεις του ΟΗΕ: καλώ τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την "Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου" και να συνάψει διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις», δήλωσε εμφατικά ο κ. Ερντογάν. Προκάλεσε εντύπωση το γεγονός ότι δεν αναφέρθηκε καθόλου στις σχέσεις με την Ελλάδα, ούτε κατονόμασε τη χώρα, ούτε έκανε λόγο για εξομάλυνση των σχέσεων.
Έμπειροι αναλυτές σχολίασαν ότι η ομιλία Ερντογάν ήταν αρκετά σκληρή όσον αφορά τις θέσεις της Τουρκίας για την Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, υπενθυμίζουν την πρόθεση του Κυριάκου Μητσοτάκη να θέσει το ζήτημα της άρσης του «casus belli» στη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο, κάτι που πιθανότατα θα συμπεριλαμβανόταν και σε σχετική ανακοίνωση από την ελληνική πλευρά. Από την τουρκική πλευρά, αναφέρουν ότι το πρόγραμμα του κ. Ερντογάν αλλάζει συνεχώς λόγω των εξελίξεων στη Γάζα. Ωστόσο, η αλλαγή αυτή ήταν γνωστή από το απόγευμα της Δευτέρας, και η ελληνική πλευρά ενημερώθηκε για το αίτημα αναβολής περίπου τέσσερις ώρες πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση. Μέχρι αργά το βράδυ, οι δύο πλευρές δεν είχαν καταφέρει να βρουν μια κατάλληλη στιγμή για να συναντηθούν οι δύο ηγέτες στη Νέα Υόρκη.
Παράλληλα, ο κ. Ερντογάν κάλεσε από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τις χώρες να αναγνωρίσουν παλαιστινιακό κράτος. «Μια γενοκτονία συνεχίζεται στη Γάζα· ακόμη και ενώ βρισκόμαστε εδώ, αθώοι άνθρωποι πεθαίνουν», δήλωσε, κατηγορώντας το Ισραήλ και προσθέτοντας: «Δεν πρόκειται για αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Πρόκειται για πολιτική κατοχής, απέλασης, εξορίας, γενοκτονίας ή, μάλλον, μαζικής δολοφονίας, που διεξάγεται υπό το πρόσχημα του περιστατικού της 7ης Οκτωβρίου». Ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει τη Χαμάς «απελευθερωτικό κίνημα» και «εμπροσθοφυλακή της Τουρκίας».
Στις 9.20 μ.μ. (ώρα Ελλάδος) η τουρκική προεδρία δημοσίευσε φωτογραφία της συνάντησης του κ. Ερντογάν με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ αλ Μενφί, ενώ η συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη ήταν προγραμματισμένη για τις 9 μ.μ.