Λίγες ημέρες μετά την προγραμματισμένη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Τούρκος πρόεδρος θα βρεθεί στην Ουάσινγκτον για συνομιλίες με τον Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο αποκάλεσε «πολύτιμο φίλο και εταίρο». Ο ίδιος ο Τραμπ, μέσω ανάρτησής του, έθεσε ως θέματα συζήτησης τα Boeing, τα F-16 και τη συνέχιση των συνομιλιών για τα F-35, ενώ ο Ερντογάν προτεραιοποιεί τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες.

Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που ο Ερντογάν θα επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο, καθώς οι προηγούμενες συναντήσεις με τον Τραμπ είχαν λάβει χώρα στο περιθώριο Συνόδων Κορυφής του ΝΑΤΟ. Σχετικά με την ατζέντα των μαχητικών αεροσκαφών, η οποία έχει προαναγγελθεί από τον Αμερικανό πρόεδρο, αυτή επηρεάζει τις ισορροπίες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, δεδομένου ότι εκκρεμεί η αναβάθμιση περίπου 80 F-16 και η αγορά 40 επιπλέον.

Επισημαίνεται ότι η Τουρκία έχει αποκλειστεί από το πρόγραμμα των F-35, ενώ ισχύουν δύο προβλέψεις στην αμερικανική νομοθεσία που απαγορεύουν την πώληση αμυντικού υλικού στην Τουρκία. Η πρώτη απαγόρευση αφορά την πώληση F-35 όσο η Τουρκία κατέχει το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Η δεύτερη είναι οι κυρώσεις CAATSA κατά της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, επίσης λόγω της κατοχής του ρωσικού συστήματος. Πηγές με γνώση του θέματος αναφέρουν ότι η άρση των κυρώσεων CAATSA θα μπορούσε να αποφασιστεί με εκτελεστικό διάταγμα, αλλά για την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 απαιτείται η σύμπραξη του Κογκρέσου για την τροποποίηση του σχετικού νόμου, και πάλι υπό τον όρο της απενεργοποίησης των S-400. Στις συζητήσεις με τις ΗΠΑ, η Άγκυρα δεν έχει δείξει διάθεση να απομακρύνει τους ρωσικούς πυραύλους, ενώ στη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων υπάρχει ανησυχία για τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία και για την ανάπτυξη ρωσικών οπλικών συστημάτων σε μια χώρα του ΝΑΤΟ.

Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε τη συνάντησή του με τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο στις 25 Σεπτεμβρίου μέσω ανάρτησής του στο Truth Social, στην οποία ανέφερε: «Είμαι στην ευχάριστη θέση να υποδεχθώ τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο Λευκό Οίκο στις 25 Σεπτεμβρίου. Συνεργαζόμαστε με τον Πρόεδρο σε πολλές εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης κλίμακας αγοράς αεροσκαφών Boeing, μιας σημαντικής συμφωνίας για τα F-16 και της συνέχισης των συνομιλιών για τα F-35, τις οποίες αναμένουμε να ολοκληρώσουμε με θετικό αποτέλεσμα. Ο Πρόεδρος Ερντογάν και εγώ έχουμε πάντα πολύ καλές σχέσεις. Ανυπομονώ να τον δω στις 25 του μήνα!».

Από την πλευρά του, ο Ερντογάν χαρακτήρισε τον Τραμπ «πολύτιμο ομόλογο και φίλο», τονίζοντας: «Πιστεύω ότι η συνάντηση που θα έχουμε με τον πρόεδρο Τραμπ θα συμβάλει στον τερματισμό των πολέμων και των συγκρούσεων στην περιοχή μας, στο πλαίσιο του κοινού μας οράματος για την παγκόσμια ειρήνη, και θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη συνεργασία μεταξύ των χωρών μας». Πρόσθεσε ότι στην ατζέντα υπάρχουν πολλά θέματα που βασίζονται στις «εκτεταμένες στρατηγικές σχέσεις, κυρίως στο εμπόριο, τις επενδύσεις και την αμυντική βιομηχανία».

Τη Δευτέρα το μεσημέρι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναχωρεί για τη Νέα Υόρκη όπου θα συμμετάσχει στις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ η ομιλία του πρωθυπουργού ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα συναντηθεί με τον Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, το μεσημέρι (βράδυ ώρα Ελλάδας) της Τρίτης 23 Σεπτεμβρίου.

Στην πρώτη του συνέντευξη μετά τη ΔΕΘ, ο Μητσοτάκης είχε στείλει σαφή μηνύματα, αναφέροντας ότι «η Ελλάδα δεν πρόκειται να συζητήσει ποτέ θέματα κυριαρχίας με την Τουρκία», αλλά θα συνεχίσει να συζητά με τον Ερντογάν.

Αναφερόμενος στο τουρκικό ωκεανογραφικό Πίρι Ρέις και την διακλαδική άσκηση των Ενόπλων Δυνάμεων, ο πρωθυπουργός τόνισε: «Ας περάσω λοιπόν ένα μήνυμα ηρεμίας σε όλους τους Έλληνες πολίτες. Οι ασκήσεις τις οποίες διεξάγουμε. Οι ασκήσεις τις οποίες κάνουμε είναι όλες προγραμματισμένες ασκήσεις. Τις κάνουμε πάντα τέτοια εποχή μεταξύ 15 και 30 Σεπτεμβρίου. Το ζήτημα στο οποία αναφερθήκατε δεν έχουμε δει ακόμα κάποια κίνηση στο πεδίο, αλλά δεν είναι κάτι το οποίο μας απασχολεί ιδιαίτερα. Το συζητήσαμε και σήμερα στο ΚΥΣΕΑ και σε κάθε περίπτωση εμείς, με την Τουρκία θα επιδιώκουμε πάντα να έχουμε ανοιχτούς διαλόγους, ειλικρινή συζήτηση και θα μεταφέρουμε όμως και τις θέσεις μας με αυτοπεποίθηση και έχοντας τη βεβαιότητα ότι έχουμε το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος μας».

Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Θανάσης Κοντογεώργης, δήλωσε ότι «Με τη δύναμη των επιχειρημάτων μας, προσερχόμαστε σε τέτοιες συναντήσεις», υπενθυμίζοντας τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, ξεκινώντας από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. «Τα απώτατα δυνητικά όρια της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης χαράσσονται για πρώτη φορά και είναι πλέον ευρωπαϊκό κεκτημένο. Μέσα σε αυτά, προσδιορίσαμε οικόπεδα και προσήλθε η Chevron μαζί με μία ελληνική εταιρεία, προκειμένου να υπάρχει και η αντίστοιχη αξιοποίηση», πρόσθεσε.