
Ερντογάν στον Λευκό Οίκο: F-35, F-16 και ελπίδες για άρση κυρώσεων
Ο Ντόναλντ Τραμπ υποδέχθηκε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, με την ατζέντα να περιλαμβάνει τις διμερείς σχέσεις, ζητήματα εμπορίου και άμυνας, καθώς και τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.
Ο Τούρκος πρόεδρος εξέφρασε τον «μεγάλο σεβασμό» του προς τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο, τονίζοντας ότι στο επίκεντρο της συνάντησης θα βρεθούν τα ζητήματα σχετικά με τα F-35 και τα F-16. Ο Τραμπ απάντησε αισιόδοξα, λέγοντας πως πιστεύει ότι «θα καταφέρει να αγοράσει αυτά που θέλει».
Ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε ότι «αν η συνάντηση είναι επιτυχής, τότε ενδέχεται να αρθούν οι κυρώσεις κατά της Τουρκίας για τα F-35».
Σχετικά με το ρωσικό πετρέλαιο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι θα ήθελε να δει την Τουρκία – μέλος του ΝΑΤΟ – να σταματήσει την αγορά του όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ο Ερντογάν επανέλαβε τον σεβασμό του προς τον Αμερικανό πρόεδρο και δήλωσε ότι «θα θέσουμε επί τάπητος όλα τα μεγάλα ζητήματα για τις διμερείς μας σχέσεις». Επιπλέον, προανήγγειλε «πρόσθετες αμυντικές και εμπορικές συμφωνίες» και συζήτηση «τόσο για τα F-16 όσα και για τα F-35».
Κατά τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποσχέθηκε ότι η Τουρκία θα κάνει «ό,τι της αναλογεί» στο θέμα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Επίσης, γνωστοποίησε ότι θα θέσει στις συνομιλίες το θέμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και F-16.
«Θα κάνουμε ότι μας αναλογεί» δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος αναφερόμενος στο θέμα της Σχολής της Χάλκης, τονίζοντας ότι θα το συζητήσει με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. «Θα συζητήσω το θέμα όταν επιστρέψω με τον Βαρθολομαίο» τόνισε ενώπιον των δημοσιογράφων, λίγο πριν ξεκινήσει η κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο προέδρων. Ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε στην δήλωση του Τούρκου ομολόγου του λέγοντας: «Η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ (σ.σ. στον Λευκό Οίκο) και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια».
Από την άλλη πλευρά, ο Τραμπ έκανε έκκληση προς τον Ερντογάν να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, τονίζοντας ότι ο πόλεμος έχει ήδη κοστίσει «εκατομμύρια ζωές». «Και για ποιο λόγο; Είναι ντροπή», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι «είναι κρίμα» αυτό που κάνει η Ρωσία και ότι ο Πούτιν «πρέπει να σταματήσει».
Στη συνέχεια, ο Τραμπ δήλωσε ότι αυτός και ο Ερντογάν θα πραγματοποιήσουν συζητήσεις και «θα συνάψουν μερικές εξαιρετικές εμπορικές συμφωνίες για τις δύο χώρες».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ σχολίασε ότι είναι «χαρά» του να φιλοξενεί τον Τούρκο ομόλογό του. «Γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει νοθευμένες εκλογές», είπε. Επίσης, συμπλήρωσε ότι θα συζητήσουν για το εμπόριο και τα στρατιωτικά αεροσκάφη, και πρόσθεσε ότι έχουν πολύ καλές σχέσεις εδώ και πολύ καιρό.
Όταν ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον Τραμπ αν θα «ανατρέψει» τις «ηλίθιες αποφάσεις», όπως τις αποκάλεσε, της κυβέρνησης Μπάιντεν να μην πουλήσει πυραύλους Patriot στην Τουρκία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε: «Θα το συζητήσουμε».
«Ξέρω ότι θέλει τα F-35 και τα θέλει εδώ και καιρό, και το συζητάμε πολύ σοβαρά. Νομίζω ότι θα καταφέρει να αγοράσει αυτά που θέλει», είπε ο Τραμπ για τον Ερντογάν, αναφερόμενος στα αεροσκάφη F-35 και F-16. «Χρειάζεται ορισμένα πράγματα και εγώ χρειάζομαι ορισμένα πράγματα», συνέχισε ο πρόεδρος, «και θα καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα».
Στη συνέχεια, ο Τραμπ ρωτήθηκε πότε οι ΗΠΑ θα άρουν τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας και απάντησε ότι θα γίνει «σχεδόν αμέσως», αν η σημερινή συνάντηση είναι επιτυχής.
Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, η κυβέρνησή του επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία, απαγορεύοντας στη χώρα να αγοράσει τα αμερικανικής κατασκευής μαχητικά αεροσκάφη F-35, μετά την απόκτηση ρωσικού συστήματος αεροπορικής άμυνας.
Επίσης, ανέφερε ότι «θα συζητήσουν» για τους δασμούς αργότερα.
Υπενθυμίζεται ότι οι τουρκικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ υπόκεινται επί του παρόντος στον ενιαίο δασμολογικό συντελεστή 15% που η κυβέρνηση Τραμπ έχει εφαρμόσει στις περισσότερες χώρες.
Ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον Τραμπ αν συμφωνεί με τον Ερντογάν σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα.
«Λοιπόν, δεν γνωρίζω τη στάση του, δεν μπορώ να σας πω τίποτα γι’ αυτό», απάντησε ο Τραμπ, αλλά πρόσθεσε ότι είχε μια «εξαιρετική συνάντηση» με ηγέτες χωρών της Μέσης Ανατολής στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
«Νομίζω ότι είμαστε κοντά στο να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία», είπε, προσθέτοντας ότι «πρέπει να φέρει πίσω τους ομήρους».
Απαντώντας στην ερώτηση, ο Τραμπ είπε ότι ο Τούρκος ηγέτης «χαίρει μεγάλου σεβασμού και από τους δύο» και θα μπορούσε να ασκήσει «μεγάλη επιρροή» αν το ήθελε, αν και αυτή τη στιγμή είναι «πολύ ουδέτερος».
«Γνωρίζει τον Πούτιν όπως τον γνωρίζω εγώ», πρόσθεσε, επαναλαμβάνοντας μια συχνά αναφερόμενη δήλωση ότι έχει επιλύσει αρκετούς πολέμους, αλλά ότι «πίστευε ότι αυτός θα ήταν από τους ευκολότερους να επιλυθούν».
Η Ρωσία έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια και δεν έχει κερδίσει «ουσιαστικά καμία γη», συνέχισε: «Νομίζω ότι είναι καιρός να σταματήσει, πραγματικά το πιστεύω».
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους την Πέμπτη ότι ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι «υπεύθυνος» για την απομάκρυνση του καθεστώτος Άσαντ από τη Συρία.
«Πιστεύω ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν είναι ο υπεύθυνος για τη Συρία, για την επιτυχή μάχη που δόθηκε για την απομάκρυνση του προηγούμενου ηγέτη της Συρίας. Και πιστεύω ότι αυτός ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος. Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα μεγάλο επίτευγμα», δήλωσε ο Τραμπ.
Η ομιλία έρχεται τέσσερις μήνες μετά την συνάντηση του Αλ-Σαράα, ενός πρώην τζιχαντιστή για τον οποίο μέχρι πρόσφατα είχε προσφερθεί αμοιβή 10 εκατομμυρίων δολαρίων για την σύλληψή του, με τον Τραμπ στο Ριάντ, μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ που διήρκεσε μισό αιώνα. Μετά από αυτή τη συνάντηση, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα άρουν τις κυρώσεις κατά της Συρίας.